بریده‌هایی از کتاب کلیدهای رفتار با کودک پنج‌ساله

شاید مهم‌ترین نکته‌ای که باید به یاد داشته باشید این است که او را «خجالتی» خطاب نکنید. اغلب مشاهده می‌شود که والدین به دیگران می‌گویند: «کاری به کار او نداشته باشید. خیلی خجالتیه.» هرچند والدین این عبارت را برای رنجاندن کودک ابراز نمی‌کنند، اما باعث شرمندگی او می‌شوند و او را نسبت به این باور که موقعیتهای اجتماعی دشوار هستند، حساس‌تر می‌کند.

پیامهای خود را واضح بیان کنید و اجازه دهید کودک شما در گفتگو درباره مسائل اخلاقی مشارکت فعالانه‌ای داشته باشد. فراموش نکنید که تصمیمهای بسیاری از کودکان پنج‌ساله منفعت‌طلبانه است.

قانون طلایی - «با دیگران چنان رفتار کن که دوست داری با تو آن‌گونه رفتار کنند» - اصل مهم دیگری برای رشد اخلاقی است. هرچند کودکان این رده سنی قادر نیستند خود را کاملاً به جای دیگران بگذارند، اما یادآوری اتفاقهایی که به تازگی رخ داده‌اند و قوه تخیل، به آنها کمک می‌کند تا احساس کودک دیگر را دریابند. وقتی فرزند شما ماجرای کودکی را تعریف می‌کند که در مدرسه به دیگری توهین کرده است، از این موقعیت استفاده کنید و از کودک بخواهید «تصور» کند که هریک از آن دو کودک چه احساسی داشته‌اند.

نکته مهم این است که از دوگانگی معیارها بپرهیزید. وقتی مادر در جواب تلفن می‌گوید همسرش در خانه نیست (حال آنکه او روی مبل نشسته است) ، کودکی که شاهد این ماجراست، درنمی‌یابد که چرا باید درست به دلیل کاری تنبیه شود که مادرش هم انجام می‌دهد!

به عنوان والدین چگونه می‌توانید رشد حرکتی کودک خود را پرورش دهید؟ نخست اینکه کودک خود را در تمام فعالیتهای فیزیکی شرکت دهید تا هماهنگی بین اعضای بدن او بیشتر شود. دویدن، پریدن و پرتاب توپ، همگی رشد حرکتی درشت کودک شما را تقویت می‌کنند. فرصتهایی را در اختیار کودک قرار دهید که به فعالیتهای حرکتی ظریف نیز بپردازد. کودکانی که در هماهنگی حرکات ظریف مشکل دارند نسبت به انجام کارهایی که مستلزم چنین مهارتی باشد، تمایل نشان نمی‌دهند. استفاده از ماژیک، مداد و مدادشمعی‌های مخصوص گاه کودک را ترغیب به نقاشی می‌کند. برای بریدن کوپنها از کودک خود کمک بگیرید تا در استفاده از قیچی ماهر شود. هرچند خمیر بازی و گِل سفالگری محیط را کثیف می‌کنند اما ابزارهای خوبی برای تقویت عضلات هستند.

کمک به کودک برای ادای کلمات معمولاً کار مشکلی است اما توجه به این نکته بسیار مهم است که بی‌آنکه کلامش را قطع کنید، به او فرصت زیادی برای حرف زدن بدهید.