بریده‌هایی از کتاب جهان و تاملات فیلسوف

یک مرد مستعد در راه پول و شهرت گام برمی‌دارد؛ اما آن جهشی که نابغه را به سوی خلق آثارش سوق می‌دهد آوازه و نام بلند نیست. ثروت ندرتاً پاداش او است و همین‌طور افتخار

نابغه در خود فرو رفتن را به مصاحبت با غیر ترجیح می‌دهد. از مصاحبت با دیگران دلزده می‌شود و به دنیای درون خود می‌گریزد.

هرگز نگذاریم هیچ چیزی زندگی فکری ما را متوقف سازد، هرچند که ممکن است توفان بی‌امان جهان محیط ما را آشفته سازد و درهم ریزد؛ همواره باید به یاد داشته باشیم که انسانی آزاد هستیم، نه یک غلام زرخرید.

هرگز نمی‌توان کتابهای مزخرف را خواند و به مطالعهٔ کتابهای عالی نیز پرداخت: کتابهای بد سم روح‌اند و ذهن را نابود می‌کنند. شرط مطالعهٔ کتاب خوب، نخواندن کتاب بد است؛ زیرا زندگی کوتاه است و فرصت و توان محدود.

گذشته و آینده فقط در مورد انسان و در واقع تنها به‌وسیلهٔ تصور وی اضافه شده‌اند

زندگی نوع حیوان با وجود هستی هزاران ساله‌اش همچون یک لحظه است؛ زیرا (زندگی حیوان) آگاهی محض از حال است، بدون آگاهی از گذشته و آینده و مرگ.

اذهان بزرگ به اذهان کوچک مدیون هستند، از این بابت تنها به لطف حضور همین اذهان کوچک است که بزرگی می‌یابند.

چهرهٔ دراماتیک مرد عاشق به همان خوبی چهرهٔ تراژیک‌اش است

(چه بسیار می‌آموخت مرد، اگر تنها آن میزان آموختنی که در کتب خودش موجود است

نخجیرگری را می‌مانند که الابختی و «باری به هر جهت» از خانه بیرون می‌زند

افکاری هم از آب در می‌آورند نیم‌بند، منحرف و زورتپان و آلوده به تردید

زن محتاج سرور و ارباب است.

ازدواج یعنی نصف‌کردن حقوق یک مرد و دوبرابر ساختن وظایفش.

زنی که باستانیان به حق جنس دومش می‌نامیدند، به هیچ رو نه شایستهٔ عزت و احترام و ستایش ما است، و نه لایق سروری بر مرد و داشتن حقوق مساوی با وی.

در کل، زنان سروته بی‌ذوق و مادی و یکسره اصلاح‌ناپذیر هستند و همین‌گونه باقی خواهند ماند.

روسو می‌گوید: زنان عموماً هیچ عشقی به هنر ندارند، و از فضل و معرفت و استعداد و نبوغ هم بی‌بهره‌اند.

به جای آن‌که زنان را زیبا بدانند، باید جنس نازیبا بخوانند. زنان هیچ‌گونه استعداد حقیقی برای شعر و موسیقی و هنرهای زیبا ندارند و اگر هم ادعایی در این مورد بکنند افسون و ریشخند و خودشیرینی‌ای بیش نیست.

حال طبیعی مردان بی‌قیدی و خونسردی است و حال طبیعی زنان نفرت.

طبیعت زنان را به هنر فریب مجهز کرده تا به‌وسیلهٔ آن از خود دفاع کنند؛ و هر آن قدرتی که به صورت قوای جسمی و عقلی و منطق در مردان نهاده، در زنان به شکل مکر و نیرنگ درآمده.

نشان مخصوص ذهن والا این است که همواره قضاوت دست اول خود را دارد. هرچه می‌گوید ثمرهٔ خوداندیشی او است