بریده‌هایی از کتاب تربیت بدون فریاد

این اصل را یک قانون کلی در نظر بگیرید: هرگاه تسلیم واکنش هیجانی ناشی از نگرانی شویم، دقیقا به ایجاد همان شرایطی کمک می‌کنیم که امیدواریم از آن برکنار بمانیم. واکنش هیجانی فقط اوضاع را بدتر نمی‌کند، بلکه واقعا به همان نتایجی دامن می‌زند که ما علیه آن واکنش نشان می‌دهیم.

در اینجا از شما می‌خواهم که عملاً با صدای بلند بگویید: «مسئولیت من نسبت به فرزندم این است که، صرف نظر از رفتار او، مراقب رفتار خود باشم»

وقتی بر سر فرزندانمان فریاد می‌زنیم، وقتی واکنش هیجانی نشان می‌دهیم فقط یک پیام را به آنها منتقل می‌کنیم: من را آرام کنید! مهم نیست چه کلماتی از دهان ما خارج شود، رگبار تند کلام ما چقدر طول بکشد یا فرزندان ما چندساله باشند، وقتی فریاد می‌زنیم همواره این پیام را القا می‌کنیم: من را آرام کنید! هرگاه در مقابل رفتار فرزندمان با فریاد کشیدن واکنش نشان دهیم، در حقیقت مثل آن است که با التماس از آنها می‌خواهیم اضطراب و تنش ما را فروبنشانند.

وقتی شما پدر یا مادر می‌شوید، بخش زیادی از زندگی پیشین کنار می‌رود. کمی در این باره فکر کنید. در اینکه هر پدر و مادری دقیقا چنین سؤالی را پرسیده است، حقیقتی نهفته است: قبل از آنکه این بچه به دنیا بیاید با آن همه اوقات فراغت چه می‌کردم؟

که برای داشتن روابط سالم باید حواس خود را متوجه نیازهای دیگران کنیم، سعی کنیم در خدمت آنها باشیم و آنها را راضی نگه داریم. می‌دانم که حتی زیر سؤال بردن چنین الگویی مخالفت عده‌ای را برمی‌انگیزد، اما صبور باشید و من را همراهی کنید. اگر بر خود تمرکز کنید رابطه سالم‌تر و شادتری با کل اعضای خانواده خواهید داشت.

آیا باید اجازه می‌دادم کودکی دوساله کنترل من را به دست گیرد؟

رسالت شما به عنوان یک والد این است که میز را برای فرزندان خود بچینید و اطمینان حاصل کنید که جایگاه هر یک از آنها در خانواده محفوظ است. این جایگاه در کنار میز جایی است که هر کودک به عنوان عضوی از نظام خانواده پذیرفته شده است.

اقدام مفید این است که بدون سرزنش کردن خود یا دیگری، به نقش خود در ایجاد مشکل در الگوی معیوب فکر کنید. این یک الگوست، نه بیشتر و نه کمتر و تمام الگوها قابل تغییرند. فقط کافی است یک بخش از الگو یعنی نقش خودتان را تغییر دهید تا کل الگو ناگزیر به تبع آن تغییر کند.

اگر اجازه دهید رابطه علت و معلولی در خانه شما جریان پیدا کند و هرکس با پیامد کار خود روبه‌رو شود، موضعی کاملاً متفاوت انتخاب می‌کنید. در این صورت شما تصمیم می‌گیرید که در زندگی نقش راهنما را به عهده بگیرید و در حینی که فرزندانتان تلاش و مبارزه می‌کنند، در کنارشان گام بردارید. شما مسند رهبر و راهنمایی را انتخاب می‌کنید که واقعا در نقش خود فعال است. تصدیق می‌کنید که قانون عمل و عکس‌العمل یا «هرچه بکاریم همان را درو می‌کنیم»، نیرومندتر و بزرگ‌تر از شما، نگرانی شما و طغیانهای عاطفی فرزندتان است.

ما دوست نداریم شاهد خطا کردن فرزندانمان باشیم. در ضمن دوست هم نداریم وقت و انرژی صرف کنیم و مقررات را اِعمال کنیم. در نتیجه فریاد می‌زنیم، تهدید می‌کنیم و امیدواریم که نتیجه بگیریم، یعنی امیدواریم که فریادهای ما آنها را وادار کند که مطابق میل ما رفتار کنند. وقتی نتیجه نمی‌گیریم بیشتر فریاد می‌زنیم و بعد این فریاد کشیدن، خود به صورت یک اصل درمی‌آید؛ اما یک اصل بی‌ثمر، همه ما این حقیقت را تشخیص می‌دهیم. هیچ‌کس با فریاد کشیدن چیزی یاد نمی‌گیرد و رشد نمی‌کند. ولی چه کار دیگری می‌توان انجام داد؟ اگر می‌خواهیم تغییری رخ دهد، باید اجازه دهیم پیامد کارها فریاد بکشند. می‌توانیم کنار بکشیم و اجازه دهیم نتایج و پیامدها کار خود را بکنند. چگونه؟ خوب حتما می‌توانید پاسخ را حدس بزنید: یاد بگیرید که خونسرد باشید. اما قبل از آن باید واقعا علاقه‌مند باشید که به جای تمرکز بر اصلاح اشتباهات فرزندانتان، خود را آرام سازید.

هرچه کودکان ما بیشتر به عواقب اندک قانون‌شکنی‌های کوچک خود روبه‌رو شوند، کمتر دچار خطاهای بزرگ و عواقب شدید آنها می‌شوند. هرچه کودکان ما بزرگ‌تر می‌شوند قلمرو مراجع اقتداری که با آن روبه‌رو می‌شوند نیز بزرگ‌تر می‌شود و از قلمرو مامان و بابا فراتر می‌رود و مجازاتهایی که از ناحیه آنها برای خطاها اِعمال می‌شود شدیدتر است. اینجاست که شما به عنوان یک پدر یا مادر باید تشخیص دهید که آیا می‌توانید یا باید پادرمیانی کنید یا نه.

آیا می‌خواهید فرزندتان طوری بار آید که پیامد رفتارهای خود را بپذیرد؟ بنابراین تنها کاری که باید انجام دهید این است که وجود این پیامدها را در خانه خود بپذیرید، به همین سادگی. اما خبر بد اینکه: اگر قرار باشد در خانه خود پذیرای پیامد رفتارها باشیم، ابتدا باید یاد بگیریم که اول خودمان پذیرای آن پیامدها باشیم.

زندگی توأم با اشتباه نه تنها شرافتمندانه‌تر، بلکه مفیدتر از زندگی است که در آن هیچ کاری انجام ندهیم. جرج برنارد شاو،

ماهیت دوگانه نقش تربیت را بیان می‌کند یک روی تربیت جنبه شخصی آن است و روی دیگر آن جنبه حرفه‌ای آن. آنچه در جنبه شخصی می‌گنجد عبارت است از تفریح و سرگرمی، با هم بودن، تماسهای دلگرم‌کننده و بازی. این عناصر در لحظه‌های خاصی رخ می‌دهند که در آن از قدردانی به زانو می‌افتیم و از شادی اوج می‌گیریم. این لحظه‌ها ما را تشنه تعریف کردن از فرزندانمان می‌کنند. آیا تا به حال همکاری داشته‌اید که هر روز بخواهد داستانی از شیرین‌کاری فرزندش تعریف کند؟ آیا خود چنین نبوده‌اید؟ یک روی تربیت جنبه شخصی آن است و روی دیگر، جنبه حرفه‌ای آن. جنبه حرفه‌ای تربیت تقریبا عاری از لذت و سرگرمی است و شامل عملکردهای اساسی خانواده می‌شود: تأمین غذا، پوشاک و مسکن، برنامه‌ریزی، تعیین حدود و مقررات، اِعمال تنبیه، برقراری حکومت نظامی و وقت خواب.