بریده‌هایی از کتاب صد قطره‌ی بارانی که پشت سر می‌دویدند

«درد و رنج، همراهِ همیشگیِ زندگی‌ست. من فقط در دوران کودکی به‌طور کامل خوشبخت بودم. اما راهی عجیب برای یکی کردن نیروها در راه دست‌یابی به قله‌های زندگی وجود دارد. من نمی‌توانم به شما بگویم که چگونه این عمل انجام می‌شود، یا لازم است به خودمان تلقین کنیم یا باید خود را آموزش دهیم به درست دیدن. در هر حال به نظر من، انسانِ از هر لحاظ خوشبخت نمی‌تواند شعر بنویسد... می‌دانید این شبیه عشق است. همیشه عشقِ نافرجام مرا جذب می‌کند، نمی‌دانم چرا...»

شب، روحم دلتنگ شد و من عاشقِ تاریکیِ تازیانه خورده‌ای بودم که باد هزار تکه‌اش می‌کرد و عاشق ستاره‌های کم‌نور دنباله‌دار.

می‌ترسم از این‌که خیلی دیر به سمت بی‌ستاره و غریب تو کشیده شوم. من که می‌دانم شبِ تاریکِ بی‌آتش یعنی چه، من که می‌دانم تو بدون من چه جوانی و شهرآشوب.

و ما از قضا در روزی بارانی برای نخستین‌بار یک‌دیگر را دیدیم و تنها رنگین‌کمان‌هایِ اطرافِ فانوس‌هایِ بی‌رمق در مه از عشق آینده‌ی من به تو خبر دادند که تابستان گریخته است، که زندگی پریشان است و نورانی، که دیگر مهم نیست چگونه زیستی، تو خیلی کم، خیلی کم بر روی زمین زندگی کردی.

آرسنی الکساندرویچ تارکوفسکی؛ شاعر و مترجم در سال ۱۹۰۷ در الیساوتگراد به دنیا آمد و در ۱۹۸۹ در مسکو از دنیا رفت. پیشینه‌ی خانوادگی آرسنی تارکوفسکی به ملیت‌های مختلف می‌رسد، اما به واقع او نه به روسیه، نه به اوکراین و نه به هیچ جای دیگری تعلق ندارد. او نه متعلق به مکان که متعلق به زمان است. کودکی او مصادف با دوران شکوفایی عصر نقره‌ای روسیه بود، همان زمانی که با پدرش در شب شعرهای مختلف حضور داشت، اما فعالیت شعری رسمی خود را از اواخر دهه‌ی دوم زندگی آغاز کرد. دورانی که معاصر با تحولات عمیق اجتماعی در روسیه بود.

همه پراکنده شدند، در وداع تنها سراسیمگی برگ‌های زردِ پشتِ پنجره به جای ماند، و ناچیزترین سر و صدای پاییز در خانه برایم ماند.

کاش چون قایقرانی آواز دردناک و تاریک و خسته‌ام را سر می‌دادم، و تا کرانه‌ی دور و غریبِ رود می‌راندم، به خاطر باران، در بندر سایبان می‌افکندم، کاش کلاه را تا خط ابرو پایین ‌کشیده و آواز سرمی‌دادم، چون قایقرانی که می‌خواند از عشقی که هرگز بازنگشت.

اگر هم‌چون گذشته‌ها خود‌شیفته بودم، تو را؛ و همه‌ی آنچه را که به هیچ وجه نمی‌شود از آن جدا شد، و همه‌ی آن‌چه را که تلاش برای تقسیمش میان من و تو بی‌معناست، برای همیشه رها می‌کردم. کاش می‌گفتم: صد پیمان، صد جشن و صد کلمه را می‌توانی با خودت ببری. طلوع سردی برایم به جای خواهد ماند، و صدها تراموایی که دیر می‌رسند و قطره‌ای باران در راه تراموا، صد کوچه، صد خیابان و صد قطره‌ی بارانی که پشت سر می‌دویدند.