بریده‌هایی از کتاب دلشده: تحلیلی بر احوالات مرحوم سیدهاشم حداد

أبیتُ عند ربِّی یُطعِمنی و یَسقینی»

عشق تو مرا ألَستُ مِنکم بِبَعید هجر تو مرا إنَّ عَذابی لَشَدید بر کنج لبت نوشته یحیی وَ یمیت مَن ماتَ منَ العِشقِ فَقَد ماتَ شَهید

معرفت و قبولی اعمال این کلام نورانی از امام‌باقر (ع) است که می‌فرمایند: «لایقبَلُ عَمَلٌ إلا بِمَعرفة وَ لا مَعرفَةُ إلا بعَمَلِ و مَن عَرفَ دَلَّتهُ مَعرفَتهُ عَلَی العَمَل و مَن لَم یعرف فَلا عَمَل لَه» «عمل جز با معرفت و معرفت جز با عمل پذیرفته نمی‌شود، کسی که معرفت داشته باشد معرفتش او را به عمل دلالت می‌کند و کسی که معرفت نداشته باشد عملی ندارد.» همچنین از حضرت صادق (ع) نقل شده که فرمودند: «لا یقبَلُ الله عَمَلاً مِن عامِل بغیر مَعرفَة» «خداوند هیچ عملی را از هیچ کس قبول نمی‌کند مگر با معرفت.» از امام علی‌بن‌الحسین (ع) نیز وقتی می‌پرسند افضل اعمال نزد خدای عز‌ و‌ جل چیست؟ این‌گونه جواب می‌دهند: «معرفت خدا و رسول»

آنچه غیر او در عالم امکان فرض شود همه تکثرات، تجلیات و ظهورات ذات احدیت هستند که هر کدام بر حسب ظرفیت خود، حظ و بهره‌ای از وجود یافته و به ظهور و تجلی رسیده‌اند. اما ربط این ممکنات به آن ذات واجب‌الوجود همانند ربط شعاع خورشید به خورشید یا موج و حباب دریا به دریاست. آن‌ها از خود نه در ذات، هویت و موجودیت مستقلی دارند و نه در صفت و فعل و اگر لحظه‌ای فیض وجودی حق‌تعالی از آن‌ها قطع شود، مندک و معدوم خواهند شد! بودِ واقعی تنها اوست و مابقی همه نمود و سراب و کف روی آب که حقیقت و اصالتی ندارند. وحدت در تمام عالم ساری است و این چشم احول و دوگانه‌بین ماست که موجودات را مختلف می‌بیند.

«حضرت آقا کراراً می‌فرمودند: ”این راه مستلزم ایثار و از خودگذشتگی است. بعضی از رفقای ما تنبل‌اند و برای انفاق و ایثار حاضر نیستند و لذا متوقف می‌مانند. من برای ملاقات و دیدار آن‌ها، زیاد به کاظمین (علیهماالسلام) می‌روم و شب‌ها و روزها می‌مانم، ولیکن این کافی نیست. زیرا در مجالس انس و مذاکرات، پیوسته ذکر جمال می‌شود و وجد و نشاطی حاصل می‌شود؛ اما همین که بخواهم گوشی از کسی بگیرم، همه فرار می‌کنند و کسی باقی نمی‌ماند و بالاخره بدون جلال که کار تمام نمی‌شود و لهذا من متحیرم در کار بسیاری از ایشان آن‌گاه با چه لطایف‌الحیلی و چه رمزهایی، که نه کاسه بشکند و نه دست بسوزد، باید بعضی از اوقات، آنان را وادار به امری خلاف طبع و میلشان بنمایم، تا فی‌الجمله تمکینی پیدا نمایند و راهشان استوار گردد. “»

«همتی عالی دار، به چیزهای کوچک قانع مشو، این‌ قدر دور خود نگرد، به او بسپار و جلو برو. مرد باید عالی همت باشد حیف است کسی که می‌خواهد به محضر سلطانِ سلطان‌السلاطین حضور یابد در راه مثلاً از گدای سرِ گذر چیزی بخواهد