بریده‌هایی از کتاب دلشده: تحلیلی بر احوالات مرحوم سیدهاشم حداد

مرد باید عالی همت باشد حیف است کسی که می‌خواهد به محضر سلطانِ سلطان‌السلاطین حضور یابد در راه مثلاً از گدای سرِ گذر چیزی بخواهد. قل الله ثم ذرهم فی خوضهم یلعبون.

وقتی وارد خانه‌ای می‌شد تا هنگام خروج سرش را به طرف دیوار خم می‌کرد تا زنی را نبیند، خواه در آن منزل کسی باشد یا نباشد.

چه بگوییم ای عشق! خود نیز می‌دانیم از آن روزی که تو را گم کرده‌ایم چیزی نیافته و حتی خود را هم گم کرده‌ایم. می‌دانیم از آنچه در تمام عمر می‌گریزیم تویی و باز به آن‌ که پناه می‌بریم آن هم تویی و سرانجام در پی این همه فرار و گریز دوباره ما را در آغوش مهربانت جای خواهی داد. ای لیلاترین! به ما چشمی عطا کن که تو را در هر لباس ببیند و بشناسد و همانند آن مردان دلشده، الهی، شیدا، آسمانی و سوخته در عطش عشقت، ما را عاشق‌ترین خود گردان و این دعا را ذکر روز و شاممان قرار بده که: دلم در عاشقی آواره شد آواره‌تر بادا

اما حرف اول و آخر در این راه استقامت است.

امان از کسانی که از همه طلبکارند! از همه توقع دارند به جز خودشان!

ما فکر می‌کنیم بی‌توقع زندگی کردن سخت است در حالی که دشواری مصائبی که به خاطر زشتی‌های طلبکار بودن از دیگران تحمل می‌کنیم بسیار بیشتر و غیرقابل تحمل‌تر است. انسانی که با مجاهده و مبارزه بی‌توقعی از خانواده و اجتماع را در خود به‌وجود می‌آورد، سراپا وقار و آرامش و طمأنینه می‌شود و زندگی‌اش در صلح و صفا سپری می‌شود.

«مادرم از زنان مؤمنی بود که به خواندن زیارت عاشورا در هر روز مداومت داشت، طوری‌که بعد از نماز صبح مشغول تعقیبات نماز و از جمله زیارت عاشورای کامل می‌شد. او درحالی‌که برای فرزندانش صبحانه آماده می‌کرد زیارت را می‌خواند و انوار و برکات این زیارت عظیم در غذایی که فرزندان از آن می‌خوردند، جاری می‌شد و نور ولایت اهل‌بیت و برائت از دشمنان آنان در رگ‌هایشان سریان می‌یافت.» و نیز می‌گوید: «راز توفیق و رسیدن من به این مقام آن است که مادرم[ رحمة‌الله علیها ]به من گفت: ”فرزندم هاشم! از وقتی تو را باردار شدم تا وقتی که وضع حمل کردم هر روز بعد از فریضۀ صبح زیارت عاشورا می‌خواندم. “»

چنان‌که در حدیث قدسی وارد شده است: «هیچ بنده با چیزی به من تقرب نجوید که نزد من محبوب‌تر از آنچه بر او واجب کرده‌ام باشد، و همانا او به وسیلۀ نوافل به من نزدیک شود تا آنجا که من او را دوست بدارم، و هنگامی که او را دوست بدارم، گوش او شوم، همان گوشی که با آن می‌شنود؛ و چشم او شوم، همان چشمی که با آن ببیند؛ و زبانش شوم، همان زبانی که با آن سخن گوید؛ و دست او شوم همان دستی که با آن بگیرد. اگر مرا بخواند اجابتش کنم و اگر از من خواهشی کند به او بدهم.»

«اگر از آثار اذکار خاص و طی‌الارض و خوارق عادات و کرامات می‌پرسیدیم نهی‌مان می‌کردند و می‌گفتند: ‌”به مبدأ بچسبید. وقتتان را با این چیزها تلف نکنید. این‌ها را باید بگذارید و بروید. “»

به مولای خود اقتدا دارد که فرمود: «و الله لَو أعطیتُ الأقالیم السَّبعَةَ بما تَحتَ أفلاکها عَلَی أن أعصی الله فی نَملَة أسلُبُها جُلبَ شَعیرَة مَا فَعَلتُهُ» «به خدا اگر هفت اقلیم را با آنچه زیر آسمان‌هاست به من دهند تا خدا را نافرمانی کنم و پوست جویی را از مورچه‌ای به ناروا بگیرم، چنین نخواهم کرد.»

می‌گوید: «اگر کسی در این عالم از این عالم گذشت، به حقیقت می‌رسد. «من مات فقد قامت قیامته» والا به محض مردن برای او منکشف می‌شود که این عالم نیستِ هست ‌نماست و آن عالم هستِ نیست‌نما! ولی چه خوب است در این دنیا قبل از مرگ حقایق برای آدمی منکشف شود که لذت کمال همین جاست.»

حضرت علی (ع) می‌فرمایند: «یموتُ الناسُ مَرّةً وَ یموتُ أحَدُهُم فی کل یوم سَبعینَ مَرّةً من مُجاهَدةِ أنفُسِهم وَ مُخالَفَة هَواهُم وَ الشَّیطانُ الذی یجری فی عُروقِهِم» «همۀ مردم یک بار می‌میرند، ولی ایشان[ اهل آخرت ]به خاطر مجاهده با نفس و خواهش‌های نفسانی و شیطانی که در رگ‌هایشان جاری است، در هر روز هفتاد بار جان می‌سپارند.»

رسول خدا هستید. اهانت به بچه‌سید، اهانت به رسول‌الله است. “»

نیست‌ کند، هست ‌کند، بی‌دل‌ و بی‌دست کند باده دهد، مست کند، ساقی خمّار مرا

اما ای عزیز! و ای سالک طریق! اگر تو نیز جویای حقیقتی بدان که در هر بار مجاهده نفس، هر بار گذشت از یک نگاه حرام، یک سخن، فکر یا لذت حرام و با هر بار عمل برخلاف نفس اماره‌ات، نامت را در صحیفۀ مجاهدان و شهدای راه خدا می‌نگارند. مخالفت با نفس سخت و طاقت‌فرساست اما حلاوت و لذت شهادت در راه خدا با هیچ لذت دیگری قابل معاوضه نیست. این‌گونه است که جهاد اکبر در مقابل جهاد اصغر، اجری عظیم دارد. و کسی که از بیت مظلم نفس، تنها و تنها به سوی خود خدا مهاجرت کند، در هر بار کفّ نفس و مجاهده در برابر گناه شهید می‌شود و آن که به چنین مقامی رسید، اجرش بر خداست.

«روزی یک نفر از آقای حاج سیدهاشم پرسید: ”تجرد چیست؟ “ فرمودند: ”تجرد عبارت است از شناخت انسان بالمشاهده، که حقیقت وی غیر از این ظواهر و مظاهر است. “

«مادرم از زنان مؤمنی بود که به خواندن زیارت عاشورا در هر روز مداومت داشت، طوری‌که بعد از نماز صبح مشغول تعقیبات نماز و از جمله زیارت عاشورای کامل می‌شد. او درحالی‌که برای فرزندانش صبحانه آماده می‌کرد زیارت را می‌خواند و انوار و برکات این زیارت عظیم در غذایی که فرزندان از آن می‌خوردند، جاری می‌شد و نور ولایت اهل‌بیت و برائت از دشمنان آنان در رگ‌هایشان سریان می‌یافت.» و نیز می‌گوید: «راز توفیق و رسیدن من به این مقام آن است که مادرم[ رحمة‌الله علیها ]به من گفت: ”فرزندم هاشم! از وقتی تو را باردار شدم تا وقتی که وضع حمل کردم هر روز بعد از فریضۀ صبح زیارت عاشورا می‌خواندم. “»

روایت شده که جوانی به خدمت پیامبر اکرم (ص) آمد و عرض کرد: «من مردی جوان هستم و دوست دارم در راه خدا جهاد کنم و مادری دارم که از آن اکراه دارد.» رسول خدا (ص) فرمود: «به نزد مادرت برگرد. به خدایی که مرا به حق برانگیخته است آرام گرفتن مادر تو، به تو در یک شب بهتر است از یک سال جهاد در راه خدا.»

رسول خدا (ص) فرمود: «به نزد مادرت برگرد. به خدایی که مرا به حق برانگیخته است آرام گرفتن مادر تو، به تو در یک شب بهتر است از یک سال جهاد در راه خدا.»

پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «ملعونٌ مَلعُونٌ مَن ألقَی کلّهُ عَلَی النَّاس»