بریده‌هایی از کتاب آری به زندگی در کشاکش ناملایمات

مرد سیاهپوستی به حبس ابد محکوم شده بود و در پی آن به جزیره شیطان تبعید شد. درحالی‌که کشتی لویاتان که حامل مرد محکوم بود آب‌های آزاد را می‌شکافت دچار حریق شد. در پی وضعیت فاجعه‌باری که به بار آمده بود، زندانی از غل و زنجیر آزاد شد تا در عملیات امداد و نجات شرکت کند. آن مرد جان ده نفر را نجات داد. او در پی همین اقدام بعدها مورد عفو قرار گرفت. من از شما می‌پرسم اگر فردی قبل از سوارشدن به کشتی، در اسکله مارسی از این مرد می‌پرسید که آیا ادامه زندگی برای او معنایی دارد او باید به‌ناچار سرش را به نشانه نفی تکان می‌داد و می‌گفت واقعاً چه چیزی ممکن است در انتظارش باشد؟

به‌طور خلاصه زندگی ما از کنش‌های ما، عشق ورزیدن و رنج کشیدن معنا می‌یابد.

هیچ‌کس این حق را ندارد درباره بی‌معنایی زندگیِ شخص دیگری قضاوت کرده و یا انسانی را آن‌قدر بی‌ارزش بشمارد که او را مستحق زندگی نداند.

زمان، بزرگ‌ترین نعمتی است که در بدو تولد به ما اعطا می‌شود و تنها چیزی است که به هنگام مرگ باید آن را باز پس دهیم. ما چگونه از این نعمت بهره می‌بریم؟ - ویکتور فرانکل

به گمان فرانکل زندگی هرقدر هم که سخت و طاقت‌فرسا باشد، اما باز می‌توان معنایی در آن یافت که زندگی را باارزش کند.

در فرایند بیماری رنج بدترین چیزی است که وجود بیمار را تسخیر می‌کند و امید همان رهایی از رنج است. ا

تنها زمانی که ارزش زندگی هر انسان بارِ دیگر منحصربه‌فرد و غیرقابل قیاس شناخته شود، فقط آن‌وقت است که بشر از تکیه‌گاه روانی لازم برای غلبه بر بحران‌های معنوی برخوردار خواهد شد.

«خانم‌ها و آقایان! حزب سوسیالیست ملی جنون نژادی را باب کرد، اما اگر نظر من را بخواهید تنها دو نژاد واقعی وجود دارد: نژاد مردمان شریف و نژاد مردم ناشریف و این شکاف نژادی در همه ملت‌ها، احزاب و انواع گروه‌ها وجود دارد. مردم شریف همیشه در اقلیت بوده‌اند و احتمالاً برای همیشه نیز در اقلیت باقی خواهند ماند. اما خطر در جای دیگری در کمین است. خطر آنجاست که دستگاه سیاسی همین مردم ناشریف را به سمت خط مقدم تشویق می‌کند و به‌این‌ترتیب اجازه می‌دهد تا عنصری منفی کنترل ملت را به دست گیرد. خطر واقعی در اینجا نهفته است. از آغاز هیچ ملتی از این تهدید در امان نیست. بنابراین به‌جرئت می‌توانم بگویم: اساساً هر ملتی و نیز همه ملت‌ها قابلیت رقم زدن هولوکاست دیگری را دارند!»

«قوی‌تر از تقدیر شجاعتی است که سرسختانه آن را تاب می‌آورد».

سهم اصلی فرانکل در دنیای روان‌درمانی همان چیزی بود که وی آن را «معنادرمانی» نامید؛ مطابق با این رویکرد، مشکلات روانی افراد با کمک به آن‌ها برای یافتن معنا در زندگی، درمان می‌شود. فرانکل بر این باور بود به‌جای اینکه صرفاً در جست‌وجوی شادی و خوشبختی باشیم، می‌توانیم به دنبال معنایی باشیم که زندگی پیشِ رویمان قرار می‌دهد. شادی به‌خودی‌خود چنین هدفی شمرده نمی‌شود. لذت‌ها به زندگی ما معنا نمی‌دهند. در مقابل فرانکل خاطرنشان می‌کند حتی در پرده‌های تاریک و ناشاد زندگی‌مان نیز می‌تواند زمان‌هایی برای بلوغ و یافتن معنا وجود داشته باشد. فرانکل ادعا می‌کند مشکلات و چالش‌های دشوارتر حتی می‌توانند معنادارتر باشند. به اعتقاد او نحوه کنار آمدن ما با مصائب زندگی «نشان می‌دهد ما کیستیم».

رنج هیچ انسانی نمی‌تواند با رنج شخص دیگر مقایسه شود

در برخی موارد ذاتِ شکیبایی بزرگ‌ترین دستاورد است.

«ما برای تفریح و خوش‌گذرانی به این دنیا نیامده‌ایم».

آنچه به فعل درمی‌آید به‌مراتب بسیار تأثیرگذارتر است. واژگان به‌تنهایی کافی نیستند.

وجود انسانی ما می‌تواند «تا واپسین دم» معنادار باشد.

تک‌تک ما ناکامل هستیم؛ اما هر یک به سبک خود.

نحوه کنار آمدن ما با مصائب زندگی «نشان می‌دهد ما کیستیم»

هیچ‌کس این حق را ندارد درباره بی‌معنایی زندگیِ شخص دیگری قضاوت کرده و یا انسانی را آن‌قدر بی‌ارزش بشمارد که او را مستحق زندگی نداند.

فرانکل از ما می‌پرسد اگر زندانیان بوخن‌والد که تا سر حد مرگ کار می‌کردند، شکنجه می‌شدند و گرسنگی می‌کشیدند باوجود رنج بی‌پایانشان می‌توانستند کورسویِ امیدی در این اشعار پیدا کنند، آیا ما که به‌مراتب زندگی سهل‌تری داریم، نباید قادر باشیم به‌رغم هر آنچه زندگی پیش رویمان می‌گذارد به آن «آری» بگوییم؟

تبلیغات نه‌تنها به‌دروغ و انتشار اخبار ساختگی بسته است بلکه به کلیشه‌های منفی تحریف شده، اصطلاحات فتنه‌انگیز و ترفندهای بسیاری ازاین‌دست که باورها و اعتقادات مردم را به نفع برخی دستورالعمل‌های ایدئولوژیک دست‌کاری می‌کند نیز متکی است.