بریده‌هایی از کتاب مهربانی با خود

کاش سرم را بردارم و برای هفته‌ای در گنجه‌ای بگذارم و آن را قفل کنم در تاريکی يک گنجه خالی... روی شانه‌هايم جای سرم، چناری بکارم و برای هفته‌ای در سايه‌اش آرام گيرم... «ناظم حکمت»

ارزش انسانیِ او به کسب موفقیت در امتحانات نیست. چه در امتحان قبول شود، چه نشود؛ باز هم از نظر خود موردقبول است. این نگرش به این معنی است که «کار را به‌این‌خاطر انجام دهید که دوست دارید، نه چون آن کار تنها راه برای داشتن ارزش انسانی است.»‌

افرادی که خودانتقادی در آن‌ها بسیار فلج‌کننده است. آن‌ها به‌قدری از ندای خشمگین درون خود می‌ترسند که دست به هر کاری می‌زنند تا این ندا را تحریک نکنند. آن‌ها از هرچیزی که احتمال شکست در آن ببینند، اجتناب می‌کنند و جرئت ندارند کار جدیدی را آغاز کنند.

«شفقت بزرگ‌ترین هنر آدمی»

خودشفقتی، انگیزه ما را برای موفقیت بیشتر قوی‌تر می‌کند. دیگر از اشتباه‌کردن هراس نداریم، پس نیازی نیست که برای‌اینکه دیگران ما را دوست داشته باشند، بخواهیم کامل و بی‌نقص باشیم.

«آسایش و نیک‌زیستی یادگرفتنی است، اما نیاز به تمرین دارد و هیچ‌چیزی نمی‌تواند جایگزین تمرین شود.»

مهربانی با خود و یا دوست داشتن خود به عنوان یک اصل مهم برای مهربانی با دیگران و یک پیش‌نیاز همیشه مورد تاکید و توجه بوده است. وقتی فرد یاد بگیرد در همه شرایط با خودش مهربان باشد و در عین حال مسئولیت اشتباهاتش را شجاعانه بپذیرد و در گردنه های سخت، مراقب احساس ارزشمندی و خود دوست داری اش باشد که با سرزنش‌گری و انتقادهای بی‌جا آن‌ها را تضعیف نکند قدم در مسیر مهربانی با خود و یا خودشفقتی گذاشته است.

خودشفقتی به رسمیت شناختن این موضوع است که اگر هر اتفاقی در زندگی ما بیفتد، مهم این است که بازهم خود را دوست بداریم

دلم برای خودم تنگ شده کاش سرم را بردارم و برای هفته‌ای در گنجه‌ای بگذارم و آن را قفل کنم در تاريکی يک گنجه خالی... روی شانه‌هايم جای سرم، چناری بکارم و برای هفته‌ای در سايه‌اش آرام گيرم... «ناظم حکمت»

وقتی کسی خودش را دوست بدارد، قطعا می‌تواند دیگران را نیز دوست بدارد. انسان‌ها زمانی خود را دوست دارند که سلامت روانی داشته باشند و بنابر اصول اخلاقی زندگی کنند. اول باید حس خوبی نسبت به خود داشته باشیم تا بتوانیم این حس را به دیگران منتقل کنیم و این یک مسیر اجتناب‌ناپذیر برای احساس شفقت است.

«باشد که خوشبخت باشی، باشد که آسوده‌خاطر باشی، باشد که آزاد باشی، باشد که دوست‌داشتنی باشی.»‌

می‌توانیم مانند یک مادر که نوزاد خود را در آغوش می‌گیرد، رنج خود را در آغوش بگیریم

اضطراب، سرخوردگی و ناامیدی، هرلحظه سراغ ما می‌آیند، اما خودشفقتی به ما کمک می‌کند که درگیر آن‌ها نشویم.

خیلی از رنج‌ها و دردهایی که ما تحمل می‌کنیم به‌خاطر انتقاد از خود و دیگران است.

خودشفقتی چطور نتیجه می‌دهد و چگونه انجام می‌شود؟ خودشفقتی سپر جادویی نیست که جلوی بروز اتفاقات بد و تلخ زندگی را بگیرد و از ما محافظت کند یا کاملاً ما را از غم‌وغصه دور نگه دارد. خودشفقتی به ما یاد می‌دهد که وقتی با مشکلات اجتناب‌ناپذیر زندگی مواجه شدیم، چطور از خود مراقبت کنیم. اضطراب، سرخوردگی و ناامیدی، هرلحظه سراغ ما می‌آیند، اما خودشفقتی به ما کمک می‌کند که درگیر آن‌ها نشویم. ما می‌توانیم مانند یک مادر که نوزاد خود را در آغوش می‌گیرد، رنج خود را در آغوش بگیریم و (به‌خاطر خودشفقتی) احساس بهتری داشته باشیم.‌ من در زندگی خود یاد گرفته‌ام که آرامش و آزادی حقیقی از عشق ورزیدن به خود و پذیرش خود در تمامی شرایط حاصل می‌شود.

خودشفقتی، زندگی من را کاملاً تغییر داد و متحول کرد. من از فردی که درد و رنج بسیار و خودتخریبی داشت، تبدیل به کسی شدم که امروز با خود در صلح است و در روابطم، هماهنگی و صمیمیت زیادی حس می‌کنم.

داشتن احساس خودشفقتی همچنین دلالت بر این دارد که فرد تلاش می‌کند که از تجربه درد جلوگیری کند. این امر منجر به بروز سبک‌های مقابله فعال برای ارتقا و حفظ سلامت روانی می‌شود. افراد خودشفقت، درد و نقص کمتری را نسبت به سایرین تجربه می‌کنند و دیدگاه حمایت‌گرانه نسبت به خود دارند که باعث کمتر شدن احساس افسردگی و اضطراب و بیشتر شدن رضایت آن‌ها در زندگی می‌شود. فردی که خودشفقتی دارد، در قدم اول تلاش می‌کند خود را از رنج بردن محافظت کند. بنابراین، خودشفقتی باعث بروز سازگاری بیشتر برای حفظ و ارتقای سلامت روانی است. خودشفقتی وقتی با خودسازگاری مؤثر همراه می‌شود، باعث افزایش توانایی مقابله با استرس می‌شود.

خودشفقتی با احساس دوست داشتن خود و نگرانی درمورد دیگران ارتباط دارد، اما به معنای خودمحوری یا ترجیح نیازهای خود بر دیگران نیست. داشتن نگرش شفقت‌مآبانه نسبت به خود که باعث متعادل شدن دیدگاه ذهنی در انسان می‌شود، ذهن‌آگاهی خوانده می‌شود. ذهن‌آگاهی به معنای داشتن نگرش بی‌طرفانه و پذیرنده نسبت به خود است، طوری که فرد افکار و احساسات خود را به‌گونه‌ای مشاهده می‌کند که نیازی به تغییر یا کنار گذاشتن آن‌ها نداشته نباشد. برای اینکه افراد کاملاً خودشفقتی را تجربه کنند، لازم است دیدگاه ذهن‌آگاهانه داشته باشند. به‌عبارتی آن‌ها نباید از تجربه احساسات دردناک اجتناب کنند، زیرا این امر برای شناخت احساس خودشفقتی لازم است.

مهربانی با خود و یا دوست داشتن خود به عنوان یک اصل مهم برای مهربانی با دیگران و یک پیش‌نیاز همیشه مورد تاکید و توجه بوده است. وقتی فرد یاد بگیرد در همه شرایط با خودش مهربان باشد و در عین حال مسئولیت اشتباهاتش را شجاعانه بپذیرد و در گردنه های سخت، مراقب احساس ارزشمندی و خود دوست داری اش باشد که با سرزنش‌گری و انتقادهای بی‌جا آن‌ها را تضعیف نکند قدم در مسیر مهربانی با خود و یا خودشفقتی گذاشته است.

دلم برای خودم تنگ شده کاش سرم را بردارم و برای هفته‌ای در گنجه‌ای بگذارم و آن را قفل کنم در تاريکی يک گنجه خالی... روی شانه‌هايم جای سرم، چناری بکارم و برای هفته‌ای در سايه‌اش آرام گيرم... «ناظم حکمت