بریده‌هایی از کتاب من دیگر ما: جلد اول (مهارت‌های تربیت فرزند در دنیای امروز)

دین، خوراکی نیست که از انسان جدا باشد تا ما بخواهیم هم‌چون شربت تلخی در گلوی او بریزیم؛ بلکه دین در متن وجود انسان است. شاید به همین دلیل باشد که در قرآن حتّی یک استدلال برای اثبات خداوند نیامده و در بیان مبانی و معارف اعتقادی خود، اصل وجود خدا را مسلّم گرفته و آن را بی نیاز از استدلال می‌داند.

هر هفته برای کمک به فقرا کاری انجام بده؛ البته با دست خودت. مهم نیست چه چیزی کمک می‌کنی، مهم آن است که با دست خودت باشد؛ حتی اگر یک سیب‌زمینی نپخته باشد.

گزاره‌های تصویری از آن دسته گزاره‌هایی است

ألا بِذِکرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ آگاه باش که تنها با یاد خدا دل‌ها آرامش می‌یابد. و باید قبول داشت که یکی از نقدترین راه‌های رسیدن به خدا، از خانۀ فقرا می‌گذرد. مکتبی که نگاه حیوانی به انسان دارد، مگر می‌تواند میان ناامیدی از زندگی و کمک به فقیر رابطه‌ای برقرار کند تا بتواند آن را هضم کند؟

وَ مَنْ أعْرَضَ عَنْ ذِکرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَۀ ضَنْکاً؛ و هر کس از یاد من دل بگرداند، در حقیقت، زندگیِ تنگ[ و سختی‌ ]خواهد داشت. ‌اما کسی که نگاهی مادی به عالم دارد، دلیل به بن بست رسیدنِ تا این اندازه را، دوری این جوان از خدا نمی‌داند.

امام صادق(ع) از قول رسول خدا(ص) نقل که فرمود: «أحِبُّوا الصِّبْیانَ‌ وَ ارْحَمُوهُم‌» بچه‌ها را دوست بدارید و با آن‌ها مهربان باشید. الکافی، ج۶، ص۴۹. باز هم امام صادق(ع) فرمود: «إِنَّ اللَّهَ لَیرْحَمُ الْعَبْدَ لِشِدَّةِ حُبِّهِ لِوَلَدِهِ» . خداوند به بنده‌ای که به فرزندش محبت شدید دارد، رحم می‌کند. همان، ص۵۰.

ب) سه عنصر وقت، حوصله (انگیزه) و آگاهی، سه پایۀ اصلی تربیت در دنیای امروز است.

باید پذیرفت که در برخی از زندگی‌ها قناعت، مفهوم غریبه‌ای شده و در برخی از زندگی‌ها هم توقعات به قدری بالا رفته که قناعت که گنج تمام ناشدنی است، از معنای حقیقی خود فاصله گرفته است.

گزاره‌های تصویری مقصود ما از گزاره‌های تربیتی، گفتار، رفتار یا حالتی است که دارای یک پیام تربیتی است؛ خواه مثبت و خواه منفی. برخی از گزاره‌های تربیتی از قصد انسان پیروی نمی‌کند؛ یعنی ممکن است از انسان عملی سر بزند که دارای یک پیام تربیتی باشد؛ اما او قصد انتقال آن پیام را نداشته باشد؛ مثلاً مردی را فرض کنید که در مقابل فرزندش بر سر مادرش (مادربزرگ فرزند) فریاد کشیده و به او بی‌احترامی می‌کند. رفتار خشن پدر با مادربزرگ برای این فرزند پیامی دارد و آن این که خشونت با مادر، بد نیست. اگر چه پدر با رفتار خود قصد انتقال این پیام را نداشته؛ اما پیام در این جا از قصد پدر پیروی نمی‌کند. برای اجرای کامل سیستم تربیتی باید با گزاره‌های تربیتی آشنا بود؛ چرا که بدون این آشنایی ممکن است پدر، مادر یا هر انسانی که در تربیت فرزند تأثیرگذار است، بی‌ آن‌ که بداند روی فرزند تأثیر منفی بگذارد.

توجه به نکات هشت‌گانه‌ای که بیان شد ما را به این نتایج م‌رساند: الف) تربیت فرزند در دنیای امروز از حساسیت بیش‌تری نسبت به نسل‌های گذشته برخوردار است. ب) سه عنصر وقت، حوصله (انگیزه) و آگاهی، سه پایۀ اصلی تربیت در دنیای امروز است. ج) تربیت باید بر اساس مبانی و روش‌های دینی انجام بگیرد تا به اهداف دینی برسد. د) بی‌توجهی به رقبای تربیتی یکی از خطرات اصلی در مسیر تربیت دینی در دنیای امروز است. ه) با توجه به تغییر در سبک زندگی و ناهم‌گونی این سبک با روش‌های صحیح تربیتی نیاز به وقت و حوصله و آگاهی ضرورتی دوصد چندان می‌یابد.