بریده‌هایی از کتاب کنترل ذهن وراج

تحقیقات متعدد نشان داده بود وقتی افراد خود را غرق در وراجی ذهنشان می‌بینند، منحرف کردن توجه‌شان از مشکلات حالشان را بهتر می‌کند. با این حال، جنبهٔ منفی‌اش این است که پرت کردن حواس یک علاج کوتاه‌مدت است، چسب زخمی است که روی زخم را می‌پوشاند بی‌آنکه خوبش کند.

مردم به اینکه ضرر نکنند حساس‌ترند تا به اینکه سود کنند

صِرف اینکه از افراد بخواهیم پانزده تا بیست دقیقه درمورد ناراحت‌کننده‌ترین تجربه‌های منفی‌شان بنویسند (یعنی داستانی درمورد آنچه که اتفاق افتاده است خلق کنند) باعث می‌شود آن‌ها احساس بهتری پیدا کنند، کمتر دکتر بروند و سیستم ایمنی سالم‌تری داشته باشند. نوشتن از افکار و احساسات، با تمرکز روی تجربه‌هایمان از زاویهٔ دیدِ قصه‌گویی که باید داستانی را روایت کند، موجب می‌شود از تجربه‌مان فاصله بگیریم و احساس گره‌خوردگی کمتری به آن داشته باشیم.

صحبت کردن با دیگران درمورد تجربه‌های منفیمان کمک معناداری به بهبود ما نمی‌کند!

آیا خودم را سر کار گذاشته‌ام که فکر می‌کنم می‌توانم دوباره متنی بنویسم؟ واقعاً خیال‌بافم، نه؟ نمی‌دانم. اگر شروعش نکنم، هرگز نخواهم فهمید. ولی اصلاً در توانم نمی‌بینم که انجامش دهم! واقعاً همه‌اش همین است.... هم این و هم اینکه نمی‌خواهم برای خلق چیزی تا این حد عذاب بکشم. بعد از این همه سال به سختی روز اول است. نمی‌دانم آیا همهٔ هنرمندان خلاق این شکنجه‌های کوفتی را برای خلق اثری می‌کشند یا نه! آه،‌ بسیار خوب، زمانش فرا رسیده و اکنون وقتش است که انجامش دهم.

نشخوار ذهنی توجه ما را به‌شدت روی منبع آشفتگی احساسی‌مان متمرکز می‌کند، درنتیجه نرون‌هایی را که می‌توانستند بهتر به ما خدمت کنند می‌دزدد.

هرچند گذاشتن عکس‌ها و ویدئوهای پرزرق و برق از زندگی‌هایمان می‌تواند باعث شود حال بهتری پیدا کنیم، ولی همین کارمان می‌تواند موجب شود کاربرانی که مطالب ما را می‌بینند احساس بدی پیدا کنند. دلیلش هم این است که همهٔ ما همان‌قدر که دوست داریم چهرهٔ خوبی از خودمان ارائه دهیم، میل داریم خودمان را با دیگران مقایسه کنیم. و شبکه‌های اجتماعی فعالیت آن بخش‌هایی از مغزمان را که به مقولهٔ مقایسهٔ اجتماعی مرتبطند، به‌شدت افزایش می‌دهد. برای مثال تحقیقی که من و همکارانم در سال ۲۰۱۵ منتشر کردیم، نشان داد که هرچه افراد زمان بیشتری را منفعلانه در فیس‌بوک بگذارند و در زندگی‌های دیگران سرک بکشند،‌ حسادت بیشتری را تجربه می‌کنند و درنتیجه حالشان بدتر می‌شود.

افرادی هم که بحث‌ها و جدل‌ها را در ذهنشان بیشتر کِش می‌دهند، مستعد پرخاشگری بیشتری هستند. در یک آزمایش، آزمایشگر بی‌پرده نقد تندی درمورد مقاله‌ای کرد که شرکت‌کنندگان نوشته بودند. این کار باعث شد آن‌ها نگاه خصمانه‌تری به فردی که بهشان توهین کرده بود پیدا کنند. وقتی از آن‌ها خواسته شد دِق‌دلی‌شان را سر آزمایشگر خالی کنند، افرادی که نشخوار ذهنی بیشتری داشتند،‌ بیش از دیگران خشم‌شان را بروز دادند. به‌عبارت دیگر، هرچه من دربارهٔ آنچه بر سرم آوردی بیشتر فکر کنم،‌ آن افکارِ منفی را بیشتر زنده نگه می‌دارم و درنتیجه‌اش احتمال بیشتری دارد که نسبت به تو پرخاش کنم.

دانش‌آموزانی که مستعد نشخوار ذهنی بودند، در مقایسه با بچه‌هایی که زیاد اهل این کار نبودند، بیشتر با بقیه حرف می‌زدند. ولی این مسئله بیشتر به ضررشان تمام می‌شد تا به نفعشان، و انبوهی پیامد دردناک به‌دنبال خود داشت از جمله: به لحاظ اجتماعی نادیده گرفته شدن و طرد شدن، موضوعِ شایعات و غیبت‌های هم‌قطاران شدن، و حتی با خشونت تهدید شدن. متأسفانه، این مسئله فقط مربوط به دوران پیش‌نوجوانی و نوجوانی نیست و به سال‌های بعد هم کشیده می‌شود. به‌علاوه، معلوم شده که حتی داشتن دلیل موجهی برای بیان احساساتت هم توفیر چندانی در اصل قضیه نمی‌کند: دردل کردنِ بیش از حد باز هم می‌تواند آدم‌ها را از تو فراری دهد!

در بیسبال، هر از گاهی حتی بهترین پرتاب‌کننده‌ها هم پرتابشان به خطا می‌رود،

یک مُسکن روانی مؤثر وجود دارد که حاصل عادی کردن تجربه‌هاست. حاصل دانستن اینکه آنچه داری تجربه می‌کنی، فقط منحصر به تو نیست، بلکه اتفاقی است که برای همه می‌افتد. و هرچند امری ناخوشایند است اما بالاخره بخشی از زندگی است.

حس و حال تو را -نه آنچه انجام می‌دهی- بلکه آنچه درموردش فکر می‌کنی، تعیین می‌کند.

وقتی دوستان و عزیزان‌مان از ما می‌خواهند که مشکلاتمان را با جزئیات برایشان بازگو کنیم، افکار،‌ باورها و تجربه‌های منفیِ مرتبط با آن مشکل هم ناگهان به یاد ما می‌آیند؛ اتفاقی که دوباره حالمان را بد می‌کند.

ریمه، طی تحقیقات متعدد متوجه شد که صحبت کردن با دیگران درمورد تجربه‌های منفیمان کمک معناداری به بهبود ما نمی‌کند! قبول... تقسیم کردن احساس‌هایمان با دیگران باعث می‌شود احساس حمایت‌شدگی و نزدیکی بیشتری با افرادی کنیم که با آن‌ها درددل کرده‌ایم. ولی روش‌های معمولِ اکثر ما برای حرف زدن و حرف شنیدن تأثیر چندانی بر کاهش وراجیمان ندارند؛‌ خیلی از اوقات حتی آن را تشدید می‌کنند!

در کمال تعجب دیدیم خیلی از مناطق مغزی که در پردازش تجربهٔ حسی ما از درد جسمانی نقش دارند در پردازش درد احساسی هم درگیرند.

حس و حال تو را -نه آنچه انجام می‌دهی- بلکه آنچه درموردش فکر می‌کنی، تعیین می‌کند.

یک‌سوم تا نیمی از زمان زندگی بیداری‌مان را در لحظهٔ حال زندگی نمی‌کنیم.

ویژگی عجیب روان‌شناس بودن، مخصوصاً روان‌شناسی که درمورد نحوهٔ کنترل صدای درون تحقیق می‌کند،‌ این است که هرچقدر هم به‌واسطهٔ تحقیقاتت از همهٔ روش‌های این کار آگاه باشی،‌ باز هم نمی‌توانی از انسان بودن خودت با تمام ویژگی‌هایش فرار کنی.

معمولاً معتقدیم که افراد مسن‌تر خردمندتر هستند، چون هرچه سن تو بالاتر می‌رود، عدم قطعیتِ بیشتری را تجربه می‌کنی و از آن یاد می‌گیری. اما تحقیقات نشان می‌دهد که هر آدمی -با هر سن و سالی- می‌تواند راهِ خردمندانه فکر کردن را بیاموزد؛ کافی است به او یاد بدهی که راهش فاصله گرفتنْ است.

تحقیقات متعدد نشان داده بود وقتی افراد خود را غرق در وراجی ذهنشان می‌بینند، منحرف کردن توجه‌شان از مشکلات حالشان را بهتر می‌کند. با این حال، جنبهٔ منفی‌اش این است که پرت کردن حواس یک علاج کوتاه‌مدت است، چسب زخمی است که روی زخم را می‌پوشاند بی‌آنکه خوبش کند. اگر تو، برای فرار از ناملایماتِ زندگی واقعی‌ات، به سینما بروی مشکلاتت همچنان بر جای خود هستند و بیرون سالن سینما به انتظارت ایستاده‌اند. به عبارت دیگر، از ذهن نرود هر آنچه از دیده برفت! چون احساس‌های منفی هنوز هستند، مشتاقانه در انتظار اینکه دوباره فعال شوند.