بریده‌هایی از کتاب آنچه در مدرسه یاد نگرفته اید

مراقبت از خود مستلزم داشتن یک مهارت خاص است: توانایی ناامید کردن شخص برای حفاظت از خود. برای اینکه سالم بمانیم و از خود مراقبت کنیم ممکن است مجبور شویم پیشنهاد یک دوست را رد کنیم، دعوتی را نپذیریم و یک رابطه عاشقانه را تمام کنیم.

متأسفانه گذشته دردناک ما باعث می‌‌شود که در مواجه با هر مشکلی بیشتر به دنبال عیوب و قصور خودمان باشیم و به نقش مخرب طرف مقابل توجه نکنیم. فردی که به لحاظ عاطفی سالم است احتمالاً در عرض یک روز خود را از چنین ارتباطی رها می‌کند درحالی‌که شاید افراد دیگر که به لحاظ عاطفی آسیب دیده‌اند این کار را بعد از گذشت دو دهه انجام دهند.

سریع‌ترین و ساده‌ترین روش برای به هم ریختن زندگی، برقراری رابطه‌ای جدی با یک فرد نامناسب است. با تلاش بسیار اندک و بدون اینکه قبلاً طعم رخ دادن فاجعه را کشیده باشیم، می‌‌توانیم خود را در سن میان‌سالی یا حتی زودتر با ورشکستگی مالی، از دست دادن حق والدینی، محرومیت اجتماعی، بی‌خانمانی، خستگی عصبی و از بین رفتن عزت‌نفس روبرو کنیم. همه این موارد می‌‌تواند از عوارض جانبی دل‌خراش یک انتخاب اشتباه باشد.

ما باید یک کار بسیار عجیب انجام دهیم: افراد را ترک کنیم و دست از آن‌ها برداریم. این رفتار نشانه‌ای از بزدلی یا ضعف شخصیتی نیست، بلکه نشانه آن است که ما درنهایت یاد گرفته‌ایم خود را دوست داشته باشیم و نیازهای خودمان را درجایی قرار دهیم که همیشه باید باشند: در مرکز توجهات خود.

ت. شاید به‌تنهایی به سفر برویم و بخواهیم در سکوت و در خلوت خود درباره امور زندگی‌‌مان فکر کنیم. تا زمانی که برخی از خواسته‌های درونی خود را برآورده نکنیم، نمی‌توانیم با دیگران خوب باشیم. فقدان خودخواهی باعث خواهد شد که در زندگی به‌سرعت به فردی ناکارآمد، رنجور، نچسب و بدعُنُق تبدیل شویم.

شاید بهتر باشد در این شرایط قابلیت پنهان خودخواهی در خودمان را مجدداً کشف کنیم. ممکن است خودِ واژه‌ی خودخواهی تاحدودی ترسناک باشد، چون به ما آموزش داده نشده است که بین حالت بد و حالت خوبی که این ویژگی دارد تمایز قائل شویم. خودخواهی در حالت بد به این معناست که فرد خودخواه دیگران را با شرارت استثمار می‌‌کند، افراد را به خاطر ذات پلید و پست خود نادیده می‌‌گیرد و هیچ هدف متعالی برای رفتارهای خود ندارد. در سوی دیگر، خودخواهی در حالت خوب به این معناست که به ما شجاعت می‌‌دهد تا در زندگی روزمره دغدغه‌ها و نگرانی‌‌های خود را در اولویت بگذاریم، بتوانیم به‌صورت شفاف و رُک با افرادی که ادعا دارند عاشق ما هستند درباره علایق و ترجیحات خود صحبت کنیم، بتوانیم درخواست‌‌های نامعقولی که از ما می‌‌شود را رد کنیم و به آن‌ها جواب نه بدهیم تا از این طریق انرژی خود را برای خدمت بهتر و ارزنده‌‌تر، چه برای خودمان و چه برای جامعه، ذخیره کنیم.

قبول اینکه ما در زمینه‌‌های مختلف دانش لازم را نداریم کار سختی است. کسی که به خوبی می‌‌داند چگونه روابط ازهم‌گسیخته را ترمیم کند، حتماً یک یادگیرنده خوب است: آن‌ها نسبت به یادگیری هیچ مقاومتی ندارند و در مواجه با کسی که می‌‌خواهد چیزی به آن‌ها بیاموزد رفتار گستاخانه‌‌ و متکبرانه ندارند. آن‌ها به‌راحتی قبول دارند که احتمال دارد در زمینه‌‌های بسیاری دانش پایینی داشته باشند. مورد انتقاد قرار گرفتن از سوی دیگران برای آن‌ها چیز عجیبی نیست. آن‌ها وقتی مورد انتقاد قرار می‌‌‌‌گیرند آن را به‌عنوان فرصتی می‌‌دانند که قرار است در حیطه‌‌ای که احیاناً نابالغ هستند به بلوغ برسند.

گفتن «متأسفم» ممکن است آن‌قدرها هم که به نظر می‌رسد آسان نباشد زیرا چنین کاری فقط این نیست که بخواهیم یک کلمه را به زبان بیاوریم. فردی می‌‌تواند عذرخواهی کند که خودش را دوست دارد و وجود خود را ارزشمند می‌‌داند. وقتی فردی هنوز درباره خودش احساس بی‌‌ارزشی می‌‌کند و خود را غیرقابل تحمل می‌‌پندارد، چگونه می‌‌توان از چنین فردی انتظار داشت که مسئولیت رفتارهای احمقانه، تندخویی، عدم تعادل عاطفی و یا مغرور بودن خود را قبول کند و بابت آن‌ها عذرخواهی کند؟ درواقع چنین چیزی یک انتظار بیش‌ازاندازه است. اجتناب ما از معذرت خواهی به این خاطر نیست که بیش‌ازحد ازخودراضی هستیم بلکه بیشتر به این دلیل است که خود را انسان لایق و باارزشی نمی‌‌دانیم. عذرخواهی کردن می‌‌تواند مهربانی و توجه طرف مقابل را برانگیزد و متأسفانه کسی که احساس ارزشمندی نمی‌کند خود را لایق آن توجه و مهربانی نمی‌‌داند و نمی‌‌تواند چنین احساسات مثبتی را برای خود بپذیرد.

عشق به معنی این نیست که چشممان را روی ایرادها و نقایص ببندیم و وجود آن‌ها را انکار کنیم. درواقع معنای عشق آن است که به چنین نقایص و ایرادهایی آگاه باشیم و آن‌ها را بخشی از شخصیت و هویت کلی خود تلقی کنیم و نسبت به آن‌ها نگاهی دلسوزانه و غمخوارانه داشته باشیم.

میزان ارزشمندی هر فرد بر اساس ملاک‌‌های مختلف دیگری تعیین می‌‌شود. شاید ما به واسطه داشتن ویژگی‌‌های غیرملموسی مانند مهربان بودن، بامزه بودن، شوخ بودن و حساس بودن، مورد عشق و محبت دیگران قرار بگیریم و برایشان ارزشمند باشیم. متأسفانه جامعه مدرن، دوست داشتنی بودن را به‌شدت به داشتن طیف محدودی از دستاوردهای عینی مرتبط کرده است. ارزش ما بیش از آن چیزی هستیم که «تاکنون به آن دست یافته‌‌ایم»

میزان ارزشمندی ما تماماً به دستاوردها عینی و قابل‌مشاهده ما وابسته نیست. هویت ما صرفاً به واسطه دستاوردها و موفقیت‌‌های ما ساخته نشده است. موفقیت مادی تنها بخش کوچکی از ماست اما بخش‌های دیگری نیز وجود دارند.

عاملی که بین ما و افراد نابغه تفاوت ایجاد می‌کند، ساختار مغز و کیفیت آموزش نیست، بلکه باوری است که فرد نسبت به توانایی‌های خود دارد. در حقیقت، عامل متمایز کننده و همین‌طور محدود کننده عزت‌نفس پایین است.

هنرمندان در زمینه طولانی کردن عمر بهتر از متخصصان تغذیه عمل می‌کنند. هنر ابزاری است که به بهترین وجه ممکنه به ما یادآوری می‌کند که چقدر دنیا را کم ‌تجربه کرده‌ایم و متوجه ظرافت‌های آن نشده‌ایم. هنر، ما را دوباره با چیزهای معمولی آشنا می‌کند و چشمانمان را به زیبایی‌ها و علایقی که تاکنون آن‌ها را نمی‌دیدیم، باز می‌کند. هنر به ما کمک می‌کند تا آن حس لذت و ازخودبی‌خود شدنِ دوران کودکی را مجدداً تجربه کنیم.

بزرگ‌ترین آگاهی که در زندگی می‌توانیم دست پیدا کنیم این است که بدانیم هیچ‌وقت امنیت و شادی به‌صورت کامل و پایدار رخ نخواهد داد و به جای آن بهتر است از امنیت و خوشحالی موقتی و ناپایداری که در مسیر زندگی نصیبمان می‌شود لذت ببریم.

احتمالاً به هر آنچه که عمیقاً دوستش داریم یا نخواهیم رسید و یا زمانی می‌رسیم که دیگر برایمان بی‌اهمیت شده‌اند.

آگاهی از این واقعیت که رسیدن به هر مقصدی احساس امنیت و شادی دائمی نخواهد داد، می‌تواند چه پیامدهایی برای ما داشته باشد؟ با پی بردن به این واقعیت، بازهم می‌توانیم جاه‌طلب باشیم اما دیگر در مواجه با تحقق اهداف و مقاصدمان، بی‌تفاوتی خاصی خواهیم داشت؛ چون می‌دانیم طولی نخواهد گذشت که حس شادی و امنیت موقتی آن تمام خواهد شد و دوباره به تکاپو خواهیم افتاد.

فرآیند زندگی، جایگزینی یک اضطراب و یک آرزو با دیگری است.

پذیرش و کنار آمدن با این واقعیت که زندگی عرصه نگرانی‌های بی‌پایان خواهد بود، به نجابت و اصالت خاصی نیاز دارد.

برای اینکه به ذهن خود احترامی که شایسته آن است را بگذاریم، شاید لازم باشد یاد بگیریم که کمتر به افکار دیگران احترام بگذاریم. حتی شاید لازم باشد تا حدودی بی‌ادب هم باشیم. آرتور شوپنهاور، فیلسوف آلمانی قرن نوزدهم، می‌‌گوید هرکسی را که ملاقات می‌کنیم تقریباً یک احمق است و نباید بیش‌ازحد به او ارزش بدهیم و توجه کنیم. اگر این واقعیت را در ذهنمان داشته باشیم دیگر کورکورانه تحت تأثیر دیگران قرار نخواهیم گرفت و خودمان را اسیر آن‌ها نخواهیم کرد: یک موسیقیدان وقتی بداند که مخاطبینش کر هستند آیا از تشویق آن‌ها به خود خواهید بالید؟ شاید پس از مدت‌‌ها که فکر می‌‌کردیم نخبگان افرادی بسیار باهوش و خاص هستند، وقت آن رسیده که عدالت را اجرا کنیم و به این نتیجه برسیم که «آن‌ها» واقعاً چیزی بیشتر از ما نمی‌‌دانند و تفاوتی نیز با ما ندارند.

تنها مکانی که امنیت کامل را برای انسان رقم می‌زند گورستان است.