بریده‌هایی از کتاب بازی موقعیت

مثلاً کسی که در المپیک مدال می‌آورد تمرکزش بر تشویق تماشاگران نبوده. با نفرت از رقبایش هم به پیروزی نرسیده. دلیل قهرمانی‌اش این بوده که تمرکزش را به برنامهٔ تمرینی روزانه‌اش معطوف کرده. چنین فردی به برنامهٔ تمرینی خود افتخار می‌کند و همین باعث ترشح کوتاه‌مدت سروتونین می‌شود.

اگر، به‌جای پایین کشیدن این افراد، تمرکز را به بالا کشیدن خودمان معطوف کنیم، در بلندمدت از سروتونین بیشتری بهره‌مند می‌شویم.

حیوانات قدرت دیگران را بر اساس ظاهرشان قضاوت می‌کنند. مغز پستانداریِ ما همیشه ظاهر دیگران را قضاوت می‌کند و بنابراین تصور می‌کنیم آن‌ها هم ما را قضاوت می‌کنند.

بر اثر تجربه‌های خوب یا بد در گذشته مسیرهای عصبی خاصی در مغز ما شکل گرفته‌اند. مغز برای صرف انرژی کمتر، به همان مسیرهای آشنا اتکا می‌کند؛ یعنی تجربهٔ حس‌های خوب (سروتونین) را مجدداً تکرار می‌کند و از تجربهٔ حس‌های بد (کورتیزول) می‌گریزد. ما برای احساس رضایتمندی در زندگی ابتدا باید اهمیت عادت‌ها و قدرتشان را بپذیریم. سپس با شیوه‌های جدید مسیرهای عصبی جدیدی برای تحریک حس خوب و رهایی از حس بد بسازیم و در ادامه این رفتارها را آن‌قدر تکرار کنیم که این مسیرها تثبیت شوند.

موقعیت سالم از عمل سرچشمه می‌گیرد. رؤیاپردازی دربارهٔ موقعیت کافی نیست. این هم کافی نیست که فقط از موقعیت ناسالم اجتناب کنیم. باید تعریف کنیم که می‌خواهیم چه‌چیزی خلق کنیم و بعد در آن جهت گام برداریم. سپس باید به‌جای انتظار مقبولیت از سوی دیگران، کار خودمان را غنیمت بشماریم. این مهارت را باید با تمرین و ممارست به دست آورد.

وقتی یکی از بچه‌محبوب‌های کلاسمان در بزرگسالی به جایی نمی‌رسد، خوشحال می‌شویم. بالاخره از او سبقت گرفتیم! البته آگاهانه به این نکته اقرار نمی‌کنیم.

نخستی‌شناسان دریافته‌اند که میمون‌های وحشی زمان زیادی را به مشاهدهٔ آلفای گروهشان می‌گذرانند. ما مغزی به ارث برده‌ایم که برای برآورده کردن نیازهایش، هم‌گروهی‌های موقعیت‌دار را رصد می‌کند.

در مسیر دستیابی به موقعیت، موانع، شکست‌ها و سرخوردگی‌هایی وجود دارد و رمز موفقیت تحمل احساسات بد و فرار نکردن از آن‌هاست. درک این دو نکته باعث خوشحالی بلندمدت در زندگی می‌شود. بنابراین چالش اصلی این است بتوانیم در مغزمان مسیرهای عصبی جدیدی ایجاد کنیم، مسیرهایی که از طریق آن بپذیریم ماهیت جهان پر از درد و رنج است و باید با آن‌ها مواجه شد، اما برخلاف باور نیاکان و مغز پستانداری‌مان، درد، رنج، شکست و احساس بد مساوی با خطر واقعی و احتمال از دست دادن جانمان نیست.

اگر مقبولیت دلخواهمان را نزد دیگران نیابیم، احتمالاً احساس ناتوانی می‌کنیم. ما هیچ تسلطی بر مغز دیگران نداریم، پس تا وقتی تمرکزمان در آن راستا باشد، احساس ناتوانی با ماست. برای لذت بردن از قدرت خودمان، باید بر کارهایی تمرکز کنیم که بر آن‌ها تسلط داریم، مثل انجام کاری که به آن افتخار کنیم.

نیاز نیست گام‌های عظیمی برداریم تا به قطره‌ای از این مادهٔ شیمیایی شادی‌آور برسیم. گام‌های ساده هم جوابگوست، مادامی که بعد از آن گام دیگری باشد.