بریده‌هایی از کتاب روش تحقیق به زبان ساده

در پژوهش کمّی، دانش از طریق مشاهده نمونه‌ها و گردآوری داده‌های کمی و سپس ارائه این داده‌ها به صورت تحلیل آماری عددی به‌دست می‌آید.

دراستدلال قیاسی فرد با استفاده از قوانین معین از احکام کلی به احکام جزیی می‌رسد. به طور معمول این نوع تحقیقات به روش کمی انجام می‌شوند.

در تفکر قیاسی حرکت از کل به جز (نظریه به فرضیه) می‌باشد.

زمانی که پژوهشگر، یک نظریه یا مدل را در یک یا چند جامعه با هدف ارزیابی آن نظریه یا مدل مورد بررسی قرار دهد؛ می‌توان گفت که از تفکر قیاسی استفاده شده‌است.

پژوهش‌های بنیادی اگرچه ممکن است کاربرد عملی نیز داشته باشند اما هدف اصلی و عمده آنها افزایش حیطه و گستره آگاهی و دانش، ازطریق کشف حقایق و واقعیت‌ها و شناخت پدیده‌ها و اشیاء است. هدف این نوع پژوهش در درجه اول کسب دانش نو و قوانین علمی جدید، یا تبیین ویژگی‌ها و صفات یک واقعیت، بدون در نظر گرفتن ارزش آنها در ایجاد تغییرات اجتماعی و تدوین نکات قابل تعمیم یک نظریه یا یک پیش‌بینی انتزاعی است. لذا هدف دیگر این نوع پژوهش را می‌توان آزمون نظریات و فرضیه‌ها و یافتن کلیت یا تایید، تعدیل و رد آنها، با هدف کشف قوانین و اصول علمی جدید دانست. بدین ترتیب تحقیق تا آنجا ادامه پیدا می‌کند که محقق با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده کلیت و عمومیت نظریه را تأیید یا رد کند.

بر ساختار شکنی و عدم پیروی از ساختارهای مشخص برای درک پدیده‌ها تأکید دارد.

پست مدرنیست نقطه مقابل اثبات‌گرایی است که ارزش زیادی را برای تنوع و تناقض قائل بوده و به دلیل عدم پایبندی آن به تئوری واحد محکوم به عدم انسجام می‌باشد. بنابراین دیدگاه، هیچ گونه حقیقت واحدی وجود ندارد بلکه تفاسیر چندگانه از واقعیت وجود دارد.

برای حل مشکل ابتدا باید مشکل را به مسئله تبدیل کرد. برای این کار ابتدا باید وضعیت موجود را بررسی کنیم. سپس مشخص کنیم که وضعیت مطلوب ما چیست و چه باید باشد. در ادامه باید راهکارهایی برای تغییر وضعیت موجود و رسیدن به وضعیت مطلوب جستجو کنیم و از میان آن‌ها، مناسب‌ترین راهکار را انتخاب کنیم (این مرحله آخر، همان‌چیزی است که به آن تصمیم‌گیری گفته می‌شود).

مشکل «دیده» می‌شود؛ اما مسئله «تعریف» می‌شود. بسیاری از مشکلات وجود دارند که اصلاً دیده نمی‌شوند. هنر ما در زندگی شخصی و در محیط کار این است که مشکلات را ببینیم و به آن‌ها توجه کنیم. مثلاً ممکن است در رابطه عاطفی میان دو نفر یا در یک سازمان، مشکل وجود داشته باشد؛ اما یکی از این دو نفر، اصلاً متوجه نشده که مشکلی وجود دارد. همین که فرد، متوجه می‌شود که جایی از این رابطه می‌لنگد و همه چیز، خوب و مطلوب نیست، به مشکل در رابطه، توجه کرده است. توجه به مشکل بسیار مهم است و اگر مشکل را نبینیم، به احتمال زیاد آن مشکل عمیق‌تر، گسترده‌تر و پیچیده‌تر می‌شود و در آینده ما را با مشکلات بزرگتر و جدی‌تری روبرو خواهد کرد.

تبیین: تبیین یک پدیده معلوم ساختن علت آن است یعنی امری که همیشه بر آن مقدم است.