بریده‌هایی از کتاب زندگی و سلوک حاج اسماعیل دولابی

خلوت با خدا «گاهی اوقات با خدا خلوت کنید، نگویید که ما قابل نیستیم. هر چه ناقابل تر باشیم خداوند بیشتر اهمیت می‌دهد. خدا کسی نیست که فقط خوب‌ها را انتخاب کند.»

خلوت «خلوت کنید. خلوت خیلی خوب است. خلوت جلوت می‌آورد، یعنی جلا می‌دهد. جلا یعنی شلوغ می‌شود یعنی ملائک می‌آیند. جلوت جای شلوغ را می‌گویند.»

لزوم فهم قرآن «یک آیه قرآن که نظرت را جلب می‌کند، تا کاملاً آن را هضم نکرده‌ای و نخورده‌ای و سیراب نشده‌ای از آن عبور نکن. پاک کردن ته ظرف غذا مستحب است. از قرآن یک کلام را بگیر و مزمزه کن و آن را بچش. اگر کسر داشتی سراغ کلام دوم برو.» حضور قلب هنگام تلاوت

ویژگی مومن «دل مومن خانه اهل بیت است و از زمین دل مومن به آسمان می‌بارد، مثل زمین کربلا در روز عاشورا. اعمال مومن مال امام، صفات مومن مال پیامبر (ص) وذات مومن مال خداست.»

زشتی‌ها را زیبا ببین «به خودت تلقین کن و تسکین بده و بگو هر چه زیبایی هر کس گفت راست است، اگر به دروغ هم بگوید باز هم راست است. خدا اذن نداده است که زشتی‌ها را باور کنی. اگر این کار را بکنی خدا هم با تو همین کار را می‌کند.»

شکایت تنها به خدا «این که گفته اند شکایت از خدا را به خدا کردن ایمان محض است معنیش این است که کس دیگری وجود ندارد، اوست که سختی را پیش آورده و هم اوست که می‌تواند برطرف کند. اصلاً کس دیگری نیست که به او بگوییم.»

«حواس پنجگانه و شهوت و غضب هفت در جهنم است و اگر عقل بر آنها حاکم شود به اضافه عقل هشت در بهشت می‌شوند.»

مومن، هر روز بهتر از دیروز «برای آینده‌ات پیش بینی نکن که مثل گذشته‌ات باشد. تا جایی که می‌توانی سعی کن بهتر پیش بینی کنی. البته اگر طاقت آوردی اصلاً پیش بینی نکن، ولی اگر طاقت نیاوردی لااقل تا می‌توانی خوب پیش بینی کن. مومن دو ساعتش یکسان نیست. هر ساعتش از ساعت قبل بهتر است.»

دل مومن «دل که غمناک شود خیلی کوچک می‌شود و دیگر نمی‌شود چیزی در آن ریخت. دل مومن آن قدر وسیع است که آسمان و زمین و عرش و کرسی و خود خدا در آن جا می‌گیرند؛ ولی وقتی غمناک شود کوچک می‌شود.»

در مذمت غضب «در عصبانیت عبادت هم نکنید و نماز نخوانید که غضب، ملائکه را دور می‌کند. وقتی سرد و خنک شویم جهنم هم دور می‌شود.»