بریده‌هایی از کتاب فقط روزهایی که می نویسم

نوشتن، به مرتب شدن فکرهایم کمک می‌کند یا احساساتم دربارهٔ چیزی را بر ملا می‌کند؛ علتش این است که نوشتن، واقعاً فکر می‌آفریند یا حداقل ظرفی برای پیدایش آن فراهم می‌آورد.

در پانزده یا بیست سالگی کتاب‌هایی که می‌خوانیم، یا در واقع ذهن‌های خالقِ آن‌ها، خیلی خیلی از مال خودمان جذاب‌ترند. اما همین‌طور که بزرگ می‌شویم و فراز و نشیب و نقاط عطفی را که قبلاً فقط وصف‌شان را خوانده بودیم، خودمان تجربه می‌کنیم و همین‌طور که دربارهٔ معنای این تجربه‌ها عمیقاً می‌اندیشیم، رمان‌نویسان و شاعران به تدریج برگ برندهٔ مهمی را از دست می‌دهند: زمانی می‌رسد که همهٔ ما مسیرِ کمابیش مشابهی را طی کرده‌ایم و بعد ممکن است کم کم احساس کنیم تصوری که نسبت به خودمان داریم از اغلب نویسنده‌ها جذاب‌تر است.

نیچه را (پیش از جنون) به سوی این نتیجه سوق داد که همهٔ فلسفه، در کُنهش «خشمِ نهانی است علیه پیش‌شرط‌های زندگی»

تنبلی عمیق، بیشتر از آن که به معنای هیچ‌کاری‌نکردن باشد به معنای تقلا و رنجی است که عملاً برای انجام هر کاری تجربه می‌شود.

خوب بود اگر می‌شد فقرِ مرا به تعالی شخصیتی و بی‌توجهی به معیارهای غالب جامعه نسبت داد اما متأسفانه نرسیدن به بلوغِ عاطفی و نداشتنِ دیدِ اقتصادی، گزینه‌های محتمل‌تری هستند.

تنبل‌ها با من و شما فرق دارند. ببخشید، با شما فرق دارند.

«پژمردگی و کسلی ما به‌خاطر این است که بقیه مشغولند و ما هم‌صحبت می‌خواهیم. اما اگر همه بیکار بودیم سرِ همدیگر را گرم می‌کردیم و کسی کسل نمی‌شد».

من نمی‌خواستم مینارد جی. کربز بشوم ولی از آن طرف چیز دیگری هم نمی‌خواستم بشوم. این سؤال آزاردهندهٔ دوران کودکی - وقتی بزرگ شدی می‌خواهی چه کاره بشوی؟ - مرا همیشه در بهت و حیرت فرو می‌بُرد.

تنبلی عمیق، بیشتر از آن که به معنای هیچ‌کاری‌نکردن باشد به معنای تقلا و رنجی است که عملاً برای انجام هر کاری تجربه می‌شود. تنبل‌ها علیل نیستند و می‌توانند کارها را به انجام برسانند، شما زحمت نکشید. ما حمله‌های پرکاری خودمان را داریم؛ انفجارهای هر از گاه مشغولیت و فعالیت که اتفاقاً پربار هم هستند.

بازوِل در قرن هجدهم نوشت «بیکاری ما را پژمرده و کسل می‌کند» دکتر جانسون (که در بقیهٔ موارد آدم معقولی بود) در اعتراض گفت «پژمردگی و کسلی ما به‌خاطر این است که بقیه مشغولند و ما هم‌صحبت می‌خواهیم. اما اگر همه بیکار بودیم سرِ همدیگر را گرم می‌کردیم و کسی کسل نمی‌شد»

بعد از این که با ذهن‌های حقیقتاً شگرف و دلکش آشنا شدید، ذهن‌هایی مانند مونتنی، شکسپیر، گوته، سویفت، دیدرو، نیچه، مالارمه، داستایفسکی، وایلد و... - حتی اگر با همهٔ حرف‌هایشان موافق نباشید و حتی اگر رگه‌هایی از تعصب فرهنگی ریشه‌دار در آن‌ها پیدا کنید - رمان‌ها و اشعار امروز، به جز تفسیر و گزارش غیرمستقیم پیشینیان‌شان چیز دیگری در چنته ندارند. به روایت دیگر: چون که صد آمد نود هم پیش ماست. و بعد از آشنایی با بهترین اثر، آشنایی با اثر خوب محلی از اعراب ندارد.

نویسنده‌ها مجبور نیستند آدم‌های خوش‌صحبتی باشند؛ تیزهوشی، جزو وظایف‌شان نیست البته به جز زمانی که می‌نویسند.

رولان بارت در صفحهٔ ۲۶ مقدمه‌ای بر تحلیل ساختار روایت لب کلام را گفته است. «آن‌که حرف می‌زند همانی نیست که می‌نویسد و آن‌که می‌نویسد همانی نیست که هست.»

تنبلی عمیق، بیشتر از آن که به معنای هیچ‌کاری‌نکردن باشد به معنای تقلا و رنجی است که عملاً برای انجام هر کاری تجربه می‌شود.

کسی که همیشه دارد فکر می‌کند تجربه را چطور می‌شود به هنر تبدیل کرد ممکن است نتواند تجربه را به معنای واقعی و با تمام وجود درک کند و قدر بداند. انگار که آگاه بودن از زندگی، وقتی از حد بگذرد زندگی را مختل می‌کند.

آدم یا رنج می‌کشد یا استادِ رنج دیگران است.

«آن‌که حرف می‌زند همانی نیست که می‌نویسد و آن‌که می‌نویسد همانی نیست که هست.»

«کتاب، محصولِ خودِ دیگری است متفاوت با خودی که در عادت‌ها، ضعف‌ها و زندگی اجتماعی‌مان نمود پیدا می‌کند

«نوشتن برای انتشار، چیز غریبی است، چون تکه‌ای از تو یک بچه‌مثبتِ کتابخوان است و تکه‌ای دیگر، ضایع‌ترین هنرپیشهٔ تاریخ. یک تکه می‌خواهد توی کتابخانه بماند و تکهٔ دیگر از ته دل دوست دارد مشهور و محبوب باشد.»

روی کاغذ می‌توانیم سخنور و بی‌پروا و زیرک باشیم.