بریده‌هایی از کتاب لذت کمتر داشتن

قبل از خریدن وسیله‌ای دست نگه‌داریم و بپرسیم «چرا؟».

درواقع، این بزرگ‌ترین نکته درمورد داشتن فضای خالی است: باعث می‌شود مواردی (و افرادی) که واقعاً برایمان مهم هستند در مرکز توجه قرار بگیرند. اگر یک تابلوی نقاشی زیبا داشته باشید اطرافش را با وسایل دکوری دیگر شلوغ نمی‌کنید، بلکه اطرافش را خالی می‌گذارید تا خوب به چشم بیاید. اگر گلدانی شیک داشته باشید، هرچه دستتان برسد را داخلش قرار نمی‌دهید، بلکه آن را روی پایه‌ای مخصوص قرار می‌دهید. باید با هر چیزی که برایمان مهم است همین‌طور با احترام رفتار کنیم و این به آن معناست که باید تمام وسایلی که برایمان مهم نیستند را دور بریزیم. با ایجاد فضای خالی در خانه‌هایمان، توجهمان را به جایی که باید باشد برمی‌گردانیم: روی کارهایی که انجام می‌دهیم نه وسایلی که داریم. زندگی آن‌قدر کوتاه است که حیف است آن را صرفِ وسایل کنیم. وقتی پیر شویم و موهایمان خاکستری شود، از وسایلی که داشتیم باافتخار صحبت نمی‌کنیم بلکه از اقداماتی که در فضای خالی‌مان انجام دادیم صحبت می‌کنیم.

گاندی: «ساده زندگی کنید تا شاید دیگران هم بتوانند به‌سادگی زندگی کنن

وقتی پول به کارتتان واریز می‌شود اختیارتان را از دست ندهید. درواقع، هیچ وسیله‌ای را بدون سؤال کردن تا جلوی صندوق نبرید. از هر وسیله‌ای که می‌خواهید بخرید بپرسید (البته در ذهنتان!): «آیا تو لیاقت بودن در خانه‌ام را داری؟» «تو چه ارزشی را به خانه‌ام اضافه می‌کنی؟» «آیا قرار است زندگی‌ام را آسان‌تر کنی؟ یا اینکه دردسرهایت بیشتر از فوایدت است؟»«آیا جایی برای نگهداری از تو دارم؟» «آیا در خانه وسیله‌ای ندارم که بتواند همان کاری را برایم انجام دهد که تو قرار است انجام دهی؟» «آیا می‌خواهم تو را برای همیشه یا حداقل برای مدت‌زمانی طولانی نگه‌دارم؟ اگرنه، دور انداختنت چقدر برایم سخت خواهد بود؟

پخت و مزهٔ خوب غذا به خلاقیت ما بستگی دارد نه به ظروف داخل کابینت‌هایمان. غذاهای لذیذ از بشقاب‌ها و لوازم آشپزی شیک به وجود نمی‌آیند بلکه از دست‌ها و قلب برمی‌آیند

وقتی پول به کارتتان واریز می‌شود اختیارتان را از دست ندهید. درواقع، هیچ وسیله‌ای را بدون سؤال کردن تا جلوی صندوق نبرید. از هر وسیله‌ای که می‌خواهید بخرید بپرسید (البته در ذهنتان!): «آیا تو لیاقت بودن در خانه‌ام را داری؟» «تو چه ارزشی را به خانه‌ام اضافه می‌کنی؟» «آیا قرار است زندگی‌ام را آسان‌تر کنی؟ یا اینکه دردسرهایت بیشتر از فوایدت است؟»«آیا جایی برای نگهداری از تو دارم؟» «آیا در خانه وسیله‌ای ندارم که بتواند همان کاری را برایم انجام دهد که تو قرار است انجام دهی؟» «آیا می‌خواهم تو را برای همیشه یا حداقل برای مدت‌زمانی طولانی نگه‌دارم؟ اگرنه، دور انداختنت چقدر برایم سخت خواهد بود؟»

برخلاف آنچه تولیدکنندگان و فروشندگان می‌خواهند باور کنید، شخصیت شما با وسایلی که دارید تعریف نمی‌شود. برخلاف آنچه تبلیغات تمام‌صفحهٔ مجلات و آگهی‌های بازرگانی پُرزرق‌وبرق نشان می‌دهند، شما، شما هستید و وسایل، وسایل؛ هیچ چیزی قادر نیست این مرزها را جابه‌جا کند.

وسیله‌ای که بدون استفاده در خانه‌تان مانده و اصلاً به آن توجهی ندارید ممکن است برای شخصی دیگر شادی‌آور یا حتی ضروری باشد.

بیایید این نکته را هم در نظر بگیریم: ما دنیا را با بیش از شش بیلیون نفر دیگر سهیم هستیم. فضا و منابعمان محدود و پایان‌پذیر هستند. چطور می‌توان تضمین کرد که برای ادامهٔ زندگی غذا، آب، زمین و انرژی کافی خواهیم داشت؟ با مصرف کردن به‌اندازهٔ نیاز. برای هر ذرهٔ اضافه‌ای که مصرف می‌کنیم، یک نفر دیگر را (در زمان حال یا آینده) از داشتنش محروم می‌کنیم. آن یک ذرهٔ اضافه شاید در زندگی ما به چشم نیاید اما برای یک نفر دیگر ممکن است حکم مرگ و زندگی را داشته باشد.

اگر واقعاً نیازی به یک گرم‌کن یا یک جفت کفش جدید نداریم، بیایید اصلاً آنها را نخریم و نگوییم که مُد است. بیایید به منابعی فکر کنیم که صرفِ تولید آنها شده‌اند، کارخانه‌هایی که آنها را تولید کرده‌اند، هزینه‌ای که صرفِ انتقال آنها از آن‌سوی دنیا شده است و تأثیری که از بین بردنشان روی کرهٔ زمین خواهد گذاشت. بیایید خریدهایمان را براساس نیازهایمان و چرخهٔ کلیِ تولیدشان انجام دهیم نه براساس اینکه رنگشان را دوست داریم یا مثلاً آنها را در تبلیغات دیده‌ایم.

می‌دانم که می‌دانید وقتی می‌گویم «دور بریزید» منظورم این است که اگر وسیله‌ای قابل‌بازیافت است آن را در زباله‌های قابل‌بازیافت بیندازید. بااینکه ریختنشان در سطل زباله راحت‌تر است اما باید به فکر محیط‌زیستمان هم باشیم. فکر نمی‌کنم هیچ‌کدام دلمان بخواهد مسئول زباله‌ای باشیم که بعد از صد سال همچنان روی زمین باقی مانده است. بنابراین باتوجه‌به کارمایی که در این جهان وجود دارد هر چیزی که قابل‌بازیافت است را جدا بگذارید:

آیا با دانستن اینکه عده‌ای در دنیا از بی‌آبی و تشنگی رنج می‌برند باز هم هنگام مسواک زدن شیر آب را باز می‌گذارید؟ آیا با دانستن اینکه کمبود نفت باعث فقر و هرج‌ومرج در دنیا می‌شود باز هم خودروهای از رده خارج را استفاده می‌کنید؟ آیا با دانستن اینکه جنگل‌زدایی چه تأثیرات مخربی دارد باز هم خانه‌های بسیار بزرگ می‌سازید؟ اگر می‌دانستیم که سبک زندگی‌مان چقدر روی زندگی دیگران تأثیر می‌گذارد شاید کمی ساده‌تر زندگی می‌کردیم.

اینکه به خودتان اجازه بدهید تا از شرِ بعضی وسایل خلاص شوید فوق‌العاده است.

انواع و اقسامِ کامواها، کتاب‌های آشپزی و جعبه‌های تجهیزات نقاشی خودبه‌خود ما را تبدیل به بهترین بافندگان، سرآشپزها و نقاشان خلاق نمی‌کنند. کار کردن در آن زمینه -نه‌فقط داشتن وسایل موردنیاز آن- چیزی است که برای لذت بردن و پیشرفت کردن ضروری است.

رای اینکه یک نگهبان خوب باشید، باید به خانه‌تان به‌عنوان یک مکان مقدس فکر کنید نه یک انباری. مجبور نیستید برای هر وسیلهٔ سرگردانی که سرِ راهتان قرار می‌گیرد جایی در خانه‌تان پیدا کنید. هروقت وسیله‌ای تلاش کرد با جذابیت یا زرنگی راهش را به خانه‌تان باز کند، یادتان باشد که شما قدرت این را دارید که مانع ورودش شوید. برای هر وسیله‌ای که ارزش و اعتباری، چه ازلحاظ کاربرد یا زیبایی، برای زندگی‌تان ندارد یک تابلوی «متأسفم، فضای خالی ندارم» روی در نصب کنید. یک امتناعِ ساده در آغاز راه شما را از یک به‌هم‌ریختگی پیچیده در انتهای راه نجات می‌دهد.

قانون پارِتو (که با نام قانون ۸۰-۲۰ نیز شناخته می‌شود) را رعایت کنیم. در مبحث ما، این قانون می‌گوید که در ۸۰ درصد اوقات فقط از ۲۰ درصدِ وسایلی که داریم استفاده می‌کنیم.

چه دوست داشته باشیم چه نه وسایلی که از خود به‌جا می‌گذاریم میراث ما خواهند شد. می‌دانم که هیچ‌کدام دوست نداریم از ما به‌عنوان آشغال‌جمع‌کن یاد شود. ترجیح نمی‌دهید از شما به‌عنوان کسی که ساده و شکرگزار زندگی می‌کرد و فقط یک‌سری وسایل خاص و ضروری داشت یاد شود؟

اصولی که یاد می‌گیریم کار دور ریختن وسایل را برایمان آسان‌تر می‌کند و مانع ورود وسایل جدید به خانه می‌شود. مهم‌تر از همه اینکه متوجه می‌شویم وسایلمان قرار است به ما خدمت کنند نه برعکس.

متأسفانه نمی‌توانیم در یک زمان همه‌کار انجام دهیم، همه را خشنود کنیم و همه‌جا باشیم. البته که این موضوع باعث نمی‌شود دیگران از خواسته‌ها و انتظاراتشان از ما دست بردارند. اما ما فقط چند ساعت درطول روز و چند روز درطول هفته زمان داریم و برای حل این مشکل تا زمانی که قدرت‌های فرابشری به دست بیاوریم و بتوانیم قوانین فیزیک را درمورد زمان تغییر دهیم فقط می‌توانیم بگوییم «نه».

باید بدانیم که در خلأ زندگی نمی‌کنیم و هر عملی که از ما سر می‌زند پیامدهایی در کل دنیا دارد.