بریده‌هایی از کتاب چگونه کارآمد فکر کنیم

بندیکت می‌دانست، ما بسته به اینکه استیک گوشت گوساله یا مقداری گوجه‌فرنگی در روغن زیتون می‌خوریم در وضعیت روحی متفاوتی قرار خواهیم گرفت)؛ یا تحت تأثیر ساعتِ روز (نحوه‌ی فکرکردن ما در ساعت هشت صبح کاملاً متفاوت از انعکاس افکار ما در ساعت ۱۱:۳۰ شب است)؛ مطلبی که اخیراً خوانده‌ایم؛ طرز فکر افرادی که اطراف آن‌ها بوده‌ایم؛ وضعیت هاضمه‌ی ما؛ اینکه یک رابطه خوب پیش می‌رود یا بد؛ و حتی محور زمین در زمان مشخصی از سال (بهار همان‌طور که آب و هوای خود را دارد، افکار خود را نیز دارد). هر لحظه‌ی ذهنی برای ایده‌هایی خاص مساعد است و افکار بالقوه‌ی مهم دیگر را به پس‌زمینه سوق می‌دهد.

دست‌کم ۲۰ درصد از زمان بیداری خود را به فکرکردن بر «چرا»های عمیق‌تر اختصاص دهیم و اجازه ندهیم به سرعت به روال آشنا و تکراری کارکردن، که برایمان «راحت‌تر» است، برگردیم.

۱. همیشه و در همه حال تصور کنید هر چیزی که اعتقاد دارید درست است ممکن است اشتباه باشد. ۲. به تصمیمات خود دوباره فکر کنید. هرگز از چیزی زیاد مطمئن نباشید، به مغز خودتان اعتماد نکنید. به تأثیر لحظه‌ای قند خون یا دیگر حالات بدنتان آگاه باشید. ۳. برای هر فکری که به ذهنتان می‌رسد، یک حاشیه‌ی خطای وسیع در نظر بگیرید.

یکی از متفاوت‌ترین کارهایی که در راستای یادگیری تفکر مؤثر می‌توانیم انجام دهیم این است که هر لحظه تصور کنیم ممکن است اشتباه کرده باشیم. یک متفکر خوب قبل از هر چیز باید تا میزان بسیار زیادی شکاک باشد.

با درنظرگرفتن اینکه هر بزرگسالی می‌تواند چقدر نابالغ باقی مانده باشد، همان‌طور که از کنار برخی از رفتارهای کودکان به‌سادگی می‌گذریم، در رابطه با به‌اصطلاح بزرگسالان نیز باید همان‌گونه برخورد کنیم.

اغلب ما در طول زندگی خود هر چقدر هم ایده‌ها و نظرات خردمندانه داشته باشیم، حقیقت مرگ خودمان برایمان مبهم و در سایه است: مرگ چیزی است که عمدتاً برای دیگران اتفاق می‌افتد. این یک عقیده‌ی منسجم و مستحکم نیست که هر لحظه و هر ساعت ما را بلرزاند.

ترکیب عکس کودکی و جمجمه که حقیقت پایان زندگی را به‌وضوح در مقابل ذهن سرکش ما قرار می‌دهد نباید ما را اندوهگین کند، بلکه بایستی به ما کمک کند در لحظه‌ی ارزشمندِ اکنون مصمم‌تر، پویاتر، هدفمندتر و متمرکزتر باشیم و به‌عبارتی، به ما کمک کند تا خودمان را نجات دهیم.

تجربه‌ی حس حسادت تجربه‌ی خوشایندی نیست اما همراه با آن احساس نیاز به تغییر آینده نیز می‌آید: حسادت یک دعوت به عمل است. تلاش برای آن چیزی که می‌خواهیم و نداریم. بدون حمله‌های گاه‌وبیگاه حسادت ما هرگز نمی‌دانستیم چه کسی می‌خواستیم باشیم و چه چیزی می‌خواستیم داشته باشیم.

یک نگرانی بزرگ در دنیای رقابتی امروز این است که ما احساس می‌کنیم نمی‌توانیم درباره‌ی چیزهایی که نگرانیم یا هیجان داریم صادق باشیم زیرا همواره ترس از قضاوت‌شدن وجود دارد. گفتن اینکه احساس می‌کنیم شکست خورده‌ایم یا گاهی افکار منحرف داریم می‌تواند به معنای سقوط و تباهی باشد. شنونده‌های خوب در این شرایط طوری واکنش نشان می‌دهند که گویی اصلاً این‌طور فکر نمی‌کنند. به جای آنکه از آسیب‌پذیری‌های ما وحشت‌زده شوند، با صمیمیت برخورد می‌کنند.

ما می‌توانیم «تفکر دیوانه‌وار» را در مفهوم وسیع‌تر آن به‌عنوان گسترش چشم‌انداز اجتماعی و سیاسی خود به کار ببریم. برای مثال، می‌توانیم از خود بپرسیم: «اگر قرار باشد برای یک ماه فرمانروای جهان باشیم، چه دغدغه‌هایی خواهیم داشتیم؟» ممکن است به تغییر نظام آموزشی یا معماری متفاوت جهان علاقه‌مند باشیم. ممکن است به این فکر کنیم که چطور می‌توانیم انسان‌های خوب را تشویق کنیم