بریده‌هایی از کتاب نمی از یم رمضان

شرح دعای بیست وسوم اللهمّ اغسِلْنی فیهِ من الذُّنوبِ و طَهِّرْنی فیهِ من العُیوبِ و امْتَحِنْ قَلْبی فیهِ بِتَقْوَی القُلوبِ، یا مُقیلَ عَثَراتِ المُذْنِبین. خدایا! مرا در این روز از گناهان بشوی و پاکیزه گردان، و مرا از عیب‌ها پاک کن، و دلم را به تقوای دلها بیازما، ای گذرنده از لغزش‌های گناهکاران.

در سوره نساء می‌فرماید: «وَ مَنْ یعْمَلْ سُوءاً أَوْ یظْلِمْ نَفْسَهُ ثُمَّ یسْتَغْفِرِ اللَّهَ یجِدِ اللَّهَ غَفُوراً رَحیما»؛ «و هر کس کار بدی کند، یا بر خویشتن ستم ورزد، سپس از خدا آمرزش بخواهد، خدا را آمرزنده مهربان خواهد یافت.» در روایات فرموده‌اند که استغفار بهترین و برترین دعا است و تا می‌توانید استغفار کنید. امام علی (ع) می‌فرماید: «عجبت لمن یقنط ومعه الاستغفار»؛ «من تعجب می‌کنم از کسی که ناامید می‌گردد و حال آن که می‌تواند آمرزش بخواهد.» اگر انسان مبتلا به آلودگی گناه شود می‌تواند توبه کند و با عطر استغفار خودش را خوشبو کند. طلب بخشش از خداوند سبب گشایش در امور و زیادی روزی می‌شود.

شرح دعای چهاردهم اللهمّ لا تؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ و اقِلْنی فیهِ من الخَطایا و الهَفَواتِ ولا تَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا و الآفاتِ، بِعِزّتِکَ یا عزّ المسْلمین. خدایا! مرا در امروز به لغزش‌ها مواخذه نکن؛ و از اشتباهات و لغزش‌ها در گذر؛ و مرا نشانه و هدف تیر امتحان‌ها و آفت‌ها (بیماری‌ها) قرار مده. به عزتت؛ ای عزت مسلمانان.

شرح دعای چهاردهم اللهمّ لا تؤاخِذْنی فیهِ بالعَثراتِ و اقِلْنی فیهِ من الخَطایا و الهَفَواتِ ولا تَجْعَلْنی فیه غَرَضاً للبلایا و الآفاتِ، بِعِزّتِکَ یا عزّ المسْلمین. خدایا! مرا در امروز به لغزش‌ها مواخذه نکن؛ و از اشتباهات و لغزش‌ها در گذر؛ و مرا نشانه و هدف تیر امتحان‌ها و آفت‌ها (بیماری‌ها) قرار مده. به عزتت؛ ای عزت مسلمانان.

«وَ أَنْفِقُوا فی‌ سَبیلِ اللَّهِ وَ لا تُلْقُوا بِأَیدیکمْ إِلَی التَّهْلُکةِ وَ أَحْسِنُوا إِنَّ اللَّهَ یحِبُّ الْمُحْسِنین»‌؛ «و در راه خدا انفاق کنید، و خود را با دست خود به هلاکت نیندازید، و نیکی کنید که خدا، نیکوکاران را دوست می‌دارد.» معلوم می‌شود که راه نجات از هلاکت انفاق و کمک مالی در راه خدا است. کسی که در پی احسان و نیکی به دیگران باشد خود وی نیز از احسان و نیکی دیگران در حق خود و فرزندانش بهره خواهد برد؛ اگر دوست داریم دیگران با ما به نیکویی برخورد کنند، خود نیز باید اهل نیکی کردن به دیگران باشیم؛ خداوند می‌فرماید: «هَلْ جَزاءُ الْإِحْسانِ إِلاَّ الْإِحْسان»‌ مگر پاداش نیکی جز به نیکی است؟

شرح دعای یازدهم اللهمّ حَبّبْ الیّ فیهِ الإحْسانَ وکرّهْ الیّ فیهِ الفُسوقَ والعِصْیانَ وحَرّمْ علیّ فیهِ السّخَطَ والنّیرانَ بِعَوْنِک یا غیاثَ المُسْتغیثین.۲ خدایا! برای من در این روز احسان و نیکوکاری را دوست گردان و فسق و گناه را ناپسند دار، و خشم و سوزندگی را بر من حرام کن، به یاری‌ات ای دادرس دادخواهان.

در فراز بعدی دعا می‌خوانیم: «واجْعلنی فیهِ من الفائِزینَ لَدَیْک»؛ خدایا! من را از جمله کامروایان و سعادتمندان و فائزان قرار بده. فائز شدن به معنای رسیدن به خیر است؛ یعنی از مسیر باطل و عذاب نجات پیدا کردن و به سعادت و خیر رسیدن. «واجْعلنی فیهِ من المُقَرّبینَ الیک»؛ من را از نزدیکان به درگاهت قرار بده. نزدیک شدن به خدا به معنای نزدیک شدن فیزیکی نیست، بحث از متر و سانتیمتر نیست. فاصله‌ای که در جهت قُرب با خداوند مطرح است از جهت میزان بندگی و عبادت است. هر کس اطاعتش بیشتر باشد به خداوند نزدیک‌تر می‌شود. مقام قُرب به خدای تبارک و تعالی مقام بسیار بالایی است.

خداوندا! به آن اعمالی که مایه رضای توست، مرا نزدیک کن. مقام رضا مقام بالایی است که بندگان خالص خدا به آن می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسند و هر کسی لیاقت دست یابی به این مقام را ندارد. در پایان سوره مبارکه فجر، که به سوره امام حسین (ع) مشهور است، از مقام رضا صحبت شده است، می‌فرماید: «یا أَیتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعی‌ إِلی‌ رَبِّک راضِیةً مَرْضِیةً فَادْخُلی‌ فی‌ عِبادی وَ ادْخُلی‌ جَنَّتی‌» ای نفس آرام گرفته به سوی پروردگارت باز گرد در حالی که تو از او راضی هستی و او از تو راضی، پس داخل بندگان من شو، و وارد بهشت من شو.

خدایا! در آن به من درک، آگاهی و بیداری روزی کن، و مرا از انجام کارهای سفیهانه و فریبکارانه دور بدار، و در هر خیری که در این روز واقع می‌شود به من بهره‌ای برسان، به جود و کرَمت، ای سخاوتمندترین سخاوتمندان.

خدایا! روزه مرا در این ماه مورد قدردانی و پذیرش قرار ده، که مورد رضا و پسند تو و رسولت باشد، و فروع آن بر اصول استوار باشد، به حق آقای ما محمد و خاندان پاکش، و ستایش ویژه پروردگار جهانیان است.