در یک نگاه دقیق به حوادث و جریانهایی که در دوره حکومت کوتاه امام علی علیهالسلام رخ داده است به درستی میتوان نتیجه گرفت که در اندیشه سیاسی آن حضرت علیهالسلام هر انتقادگرِ حکومت، مخالف نیست و هر مخالف، دشمن و هر دشمن، کینهتوز نمیباشد.
مصطفی
حضرت علی علیهالسلام با توجه کامل بدین حقایق، در برخورد با مخالفانش بدین شیوهها رفتار میکرد:
«پیشگیری»، «تبیین مواضع و روشنگری»، «گفتگو و مذاکره»، «پرهیز از بهکار بستن شیوههای بحرانآفرین و تشدیدکننده دشمنی»، «متمایزساختن فریبخوردگان و کارگردانان پشت صحنه».
مصطفی
حکومتی که منتقد و مخالف و دشمن را به یک گونه بنگرد، پیشوایش الفبای سیاست و حکومتداری را نمیداند.
مصطفی
امروزه بیتوجهی به سیاستِ پیشگیری، از مهمترین عوامل بروز مشکلات سیاسی و اقتصادی دولتها و عامل بحرانیشدن روابط سیاسی آنهاست. بحرانهای اقتصادی، جنگ، گسترش فقر، اختلافات خانوادگی، نابسامانیهای روانی و آشفتگی اوضاع فرهنگی، بیشتر زاییده کمارج دانستن «سیاست پیشگیری» است. حکومتی که از این سیاست کمتر بهره گیرد پیوسته ناچار است گرهی که به آسانی با دست گشوده میشود، به دشواری با شیوه دیگر بگشاید و استعدادها و نیروهای ملتش را هدر دهد یا فرسوده سازد.
مصطفی