بریده‌هایی از کتاب خود واقعی ات باش

۲۱. از آنجا که ارزش درونی خودم را می‌شناسم، از درون احساس ثبات و امنیت می‌کنم.

. در نهایت آگاه باشید که ما همیشه مقایسه می‌کنیم و زمانی که مقایسه به سراغتان آمد، با یک گفت‌وگوی درونی مثبت آن را خاتمه دهید؛ مثل «ذهن دوست‌داشتنی من متشکرم از داستانی که برایم تعریف کردی، شنیدمش ممنون». معیار مقایسه و بعد قضاوت هم همیشه خودمان هستیم.

مقایسه غیرقابل‌انکاراست و دست ما نیست. هر کاری بکنید، مقایسه را انجام خواهید داد. ما یک صحنه می‌بینیم و مغز ما تمام جاهای خالی را خودش پر می‌کند و بقیه داستان زندگی آن شخص را می‌سازد. کافی است که ما رفتارهای یک زوج رمانتیک را در لحظه‌ای خاص ببینیم؛ مغز ما بقیه داستان را برای خود می‌سازد که این دو نفر چقدر عاشق هم هستند و اگر اینها آن‌قدر همدیگر را دوست دارند، پس ما داریم چه کار می‌کنیم؟ یعنی ما یک لحظه از زندگی دیگران را می‌بینیم و با کل زندگی خود مقایسه می‌کنیم.

تمامی انسان‌ها ارزشمند هستند ولی همه لزوما ارزش درونی خود را نمی‌دانند و یک دلیلش این است که تفکر منفی به‌سادگی می‌تواند احساس ارزشمندی فرد را از ضعیف کند. ارزش هیچ‌وقت از بین نمی‌رود بلکه توانایی فرد برای تجربه آن از بین می‌رود. شما انسان منحصربه‌فردی هستید و هیچ انسان دیگری را نمی‌توانید بیابید که کاملا شبیه شما باشد. در گذشته نیز هرگز کسی شبیه شما در این دنیا نبوده و در آینده هم نخواهد بود.

تمام انسان‌ها زمانی که به این دنیا می‌آیند به صِرف نفس‌کشیدن ارزشمند هستند ارزشمندی به طور مساوی بین افراد تقسیم شده است و قابل تغییر نیست. هر فردی که به این دنیا آمده است و زندگی می‌کند بها و ارزش دارد هیچ استثنائی هم وجود ندارد و این شامل همه انسان‌ها می‌شود

باورهای عمیقی که احساس ارزشمندبودن ما را در کودکی شکل داده‌اند، صرفا باور هستند و درست و دقیق نیستند. آنها فقط عقاید ما هستند و همچون هر عقیده‌ای می‌توانند تغییر کنند. باورهای ما جملاتی هستند که ما با تکرار زیاد یا در موقعیت قرارگرفتن یا شنیدن بارها و بارها از سوی اطرافیان آنها را باور کرده‌ایم. باورهای ما افکار و عقاید دیگران هستند و طبق قانون زندگی ما باورهایمان را زندگی می‌کنیم. زندگی ما کاملاً تحت کنترل باورها و عادت‌های ماست.

نسان‌های با عزت‌نفس مسئولیت‌پذیری را خیلی خوب درک کرده‌اند و انجام می‌دهند. مسئولیت اعمال، رفتار، زندگی، رابطه، رشد و تصمیم‌هایی که می‌گیرند را به‌راحتی می‌پذیرند و هر اتفاقی افتاد آنها باز هم حرکت می‌کنند و هرگز از رشد و تعالی نمی‌ایستند و در هر چالش چون به خودشان ایمان دارند و با خودشان از در آشتی برآمده‌اند، از چالش عبور کرده و حرکت می‌کنند و می‌دانند که زندگی جاری است و امکان ندارد در مسیر زندگی شخصی دچار چالش نشود؛

فرد با عزت‌نفس بالا توانایی مقاومت بیشتری در برخورد با مسائل و چالش‌های زندگی را دارد راحت‌تر دوباره شروع می‌کند و از آن شرایط عبور می‌کند. و همه ما می‌دانیم که هر کس مقاومت و توانایی ادامه دادن و جا نزدن داشته باشد امکان موفقیتش خیلی بیشتر خواهد بود. عزت‌نفس تنها باعث این موضوع نیست که ما احساس بهتری به خودمان داشته باشیم، بلکه دلیلی است که ما بهتر زندگی کنیم و امیدوار باشیم که همه چیز درست می‌شود.

ما انسان‌ها یا در فکر گذشته‌ایم یا در فکر آینده و به شکل عجیبی یادمان رفته که در لحظه باید زندگی کنیم. گذشته را که به‌هیچ‌عنوان نمی‌توان تغییر داد و بهترین راه دانستن آینده هم این است که آن را بسازیم، نه اینکه منتظر بمانیم و ببینیم که آینده خوب خواهد شد یا نه. دوست خوبم اگر در گذشته زندگی کنید، آینده شبیه همان گذشته خواهد بود؛ اما اگر گذشته را رها کنید و به فکر ساختن آینده باشید، آن هنگام است که بسیار از خود خشنود خواهید بود؛ چون ما اگر کارهایی که قبلا انجام می‌دادیم دوباره هم انجام بدهیم، همان نتیجه تکراری را می‌گیریم. اگر در مسیری که هر روز سر کار می‌روید تغییر ایجاد نکنید، می‌توان انتظار داشت که با کلی مغازه جدید و انسان و فرصت جدید روبه‌رو شوید؟

خود واقعی‌ات باش، دقیقا منظورش همین است که بدون نقاب خودت را زندگی کن. شاید افراد کمتری تو را تأیید کنند؛ اما همان‌ها پیروان بااصالت تو هستند و تو را به خاطر خودت دوست دارند و روز به روز این پیروان بیشتر و بیشتر خواهند شد، اگر تو همیشه خودت باشی.

یکی از بزرگ‌ترین باورهای مخرب عزت‌نفس این باور است که همه باید من را دوست بدارند و بپذیرند، یک سؤال آیا شما از تمام افرادی که می‌بینید و با آنها در ارتباط هستید خوشتان می‌آید؟ پس چرا فکر می‌کنید که تمام افرادی که با شما ارتباط دارند باید از شما خوششان بیاید؟ بپذیرید اجتناب‌ناپذیر است که برخی از افراد به دلایل خودشان شما را دوست نخواهند داشت یا تأییدتان نخواهند کرد و این یک فاجعه نیست و کاملا طبیعی است.

ضمیر ناخودآگاه در ۴۵ روزگی در جنین انسان شروع به فعالیت و ضبط و ثبت اتفاقات درون آرشیو خود می‌کند. ضمیر ناخودآگاه را همانند یک آرشیو ببینید که یک منبع بایگانی و ذخیره اطلاعات است که هر روز و هر روز با توجه به ورودی‌های اطراف ما انسان‌ها، در حال ثبت و ضبط اتفاقات است و متأسفانه هیچ‌گونه فیلتری هم ندارد درست و غلط را نمی‌تواند تشخیص دهد و همواره در حال ضبط اتفاقات است؛ چه درست و چه غلط

به یاد سخن زیبایی از استاد وین دایر، راهنمای بزرگ معنوی می‌افتم که می‌گوید: «تفاوت بین زنده و مرده هر چیز در رشد آن است اگر یک گیاه رشد نمی‌کند پس احتمالا مرده است» و همچنین یک انسان اگر رشدی ندارد و تغییری به سمت بهترشدن نمی‌کند، پس احتمالا هر روز در حال کوچک‌ترشدن و مردن است همانند قالبی یخ.

اما یک نشانه خیلی بارز از افراد با عزت‌نفس پایین این است که خودشان را واقعی نمی‌بینند؛ درست مانند اتاقی که در آن آینه‌های محدب و مقعر زیادی وجود دارد و تصویری که این افراد از خود دارند، مانند اتاق آینه تغییر کرده است و آنها نقاط ضعف خود را بزرگ‌تر از حالت معمول و نقاط قوتشان را بسیار کوچک می‌بینند و در نتیجه فرد احساس شدید بی‌کفایتی را در خود می‌یابد. این افراد زمانی که به خود یا دیگران نگاه می‌کنند با ذره‌بینی در دست این کار را انجام می‌دهند. نقاط ضعف خود را بزرگ‌تر و نقاط قوت را نمی‌بینند؛ اما نقاط قوت دیگران و خوبی‌های آنها را دوچندان می‌بینند، و با این کار بسیار ساده به خود آسیب‌های عمیق روان‌شناختی وارد می‌کنند.

آیا انسان بدون عزت‌نفس نمی‌تواند زنده بماند البته که می‌تواند؛ اما آیا می‌تواند انسانی موفق و سربلند و شایسته احترام باشد؟ عزت‌نفس ویتامین روان ماست. این توجه و تأیید و تحسینی که ما نیاز داریم، از بیرون به ما داده نمی‌شود، بلکه کاملا درونی است؛ اگر کسی مرا تأیید کند، من حال خوبی داشته باشم و کسی دیگر مرا تخریب کند، حال بد، با این اوضاع آیا من می‌توانم زندگی راحتی داشته باشم؟ در این حالت من پایه‌های روانی شخصیتم را بیرون از خودم ساخته‌ام و هر رهگذری می‌تواند به‌سادگی به آنها آسیب برساند این‌طور نیست؟

یکی از دلایل شادی عزت‌نفس سالم است. انسانی که از عزت‌نفس سالم برخوردار است، بدون دلیل همیشه لبخند می‌زند از همه چیز لذت میبرد و به‌راحتی از ته دل می‌خندد؛ به این خاطر که هیچ چیز و هیچ‌کس را تهدیدی علیه خود نمی‌بیند، خودش را دوست دارد، دیگران را دوست دارد و تمامی موجودات دیگر در این کره خاکی را هم دوست دارد؛ حتی گیاهان و حشرات را، به همین خاطر نه از چیزی هراس به دل دارد و نه دچار تردید است؛ چون خودش را ارزشمند می‌داند و شایسته احترام، تمامی انسان‌ها و موجودات دیگر را نیز ارزشمند و شایسته احترام می‌داند و آگاه است که تمامی انسان‌ها و موجودات دیگر در مسیر رسالت و تکامل خویش هستند.

ریشه احساس کافی‌نبودن، نبود خودباوری، عدم اطمینان به خود در تصمیمات مهم زندگی، توانایی نه گفتن، خجولی‌گری، دیگران را محترم دانستن؛ اما خود را نه، دفاع‌نکردن از حق خود، حتی عصبی‌بودن و اضطراب و استرس بی‌خودی، ترس از انتقاد دیگران و بدتر از آن ترس از قضاوت دیگران جوری که حرف همه مهم است جز حرف خودمان، و تمامی اینها رابطه مستقیم با عزت‌نفس شخص دارد.

اگر کسی مرا تأیید کند، من حال خوبی داشته باشم و کسی دیگر مرا تخریب کند، حال بد، با این اوضاع آیا من می‌توانم زندگی راحتی داشته باشم؟ در این حالت من پایه‌های روانی شخصیتم را بیرون از خودم ساخته‌ام و هر رهگذری می‌تواند به‌سادگی به آنها آسیب برساند این‌طور نیست؟