بریده‌هایی از کتاب روش روشن

اهل زمان غیبت که اعتقاد به امامت آن حضرت داشته و انتظار ظهور را می‌کشند فضیلتشان از دوران‌های دیگر بیشتر است.

امام باقر علیه‌السلام فرمود: پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم در جمع اصحاب دو مرتبه به درگاه الهی عرضه داشت: خدایا برادران مرا به من نشان ده! اصحاب عرض کردند: مگر ما برادر شما نیستیم؟! حضرت فرمود: نه، شما اصحاب من هستید، برادران من گروهی هستند در آخرالزمان که بدون اینکه مرا دیده باشند به من ایمان می‌آورند. خدا آنها را پیش از آنکه از صلب پدر و رحم مادر خارج شوند با نام و نام پدر به من معرفی نموده است. آنان در پایداری در دین از کسی که می‌خواهد در شب تار خارهای قتاد را با دست بچیند، یا کسی که اخگر آتش را مُشت کرده در دست بگیرد، سخت‌تر ایستادگی می‌نمایند، آنان چراغ تاریکی‌ها هستند که خدا از هر فتنه تار و ظلمانی نجاتشان می‌دهد.

در روایتی از امام عسکری به نقل از امام هادی علیهماالسلام آمده است که فرمود: گروهی از علما و دانشمندان، پس از غائب شدن قائم آل‌محمد علیهم‌السلام مردم را به سوی آن حضرت دعوت نموده و آنها را به شناخت آن امام همام راهنمایی می‌کنند و از دین با دلایل الهی دفاع می‌نمایند، و بندگان ضعیف خدا را از دام‌ها و تله‌های شیاطین و نواصب نجات می‌دهند، اگر آنها نباشند هیچ کس بر دین خدا باقی نمی‌مانَد و همه مرتد می‌شوند، ولی آنها هستند که زمام دل ضعیفان شیعه را نگه می‌دارند[ و از تزلزل آنها جلوگیری می‌کنند ]مانند ناخدایی که سُکان کشتی را نگه داشته[ و مانع غرق شدن آن می‌شود ]«أُولَئِک هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ. » یعنی: آنها نزد خدا از همه برتر هستند.

امام سجاد علیه‌السلام فرمود: کسی که در زمان غیبت بر ولایت ما ثابت بماند، خدا به او پاداش هزار شهید از شهدای بدر و احد عنایت خواهد فرمود.

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم به اصحاب خویش فرمود: زمانی فرا می‌رسد که برای هر یک از آنها (مؤمنان دوران غیبت) پاداش پنجاه نفر از شما خواهد بود. اصحاب[ با تعجب ]گفتند: ای پیامبر خدا! ما در بدر و اُحد و حُنین با شما بودیم و آیات قرآن در مورد ما نازل شد! حضرت فرمود: شما تاب و توان مشکلاتی که آنها تحمل می‌کنند و صبر و بردباری آنها را ندارید.

شگفت‌ترین ایمان در آخرالزمان ۱. پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم فرمود: یا علی! شگفت‌ترین مردم در ایمان و باعظمت‌ترین آنها از جهت یقین، مردمانی در آخرالزمان هستند که پیامبر را ندیدند و حجت هم از میان آنها غائب شده، و به سیاهی بر سفیدی (یعنی نوشته‌هایی بر روی کاغذ که قرآن و روایات باشد) ایمان می‌آورند. ۲. امیرمؤمنان علیه‌السلام درباره آنها فرموده: «أُولَئِک خِیارُ هَذِهِ الأُمَّةِ»، یعنی: آنها بهترین افراد این امت هستند.

در روایتی از امام عسکری به نقل از امام هادی علیهماالسلام آمده است که فرمود: گروهی از علما و دانشمندان، پس از غائب شدن قائم آل‌محمد علیهم‌السلام مردم را به سوی آن حضرت دعوت نموده و آنها را به شناخت آن امام همام راهنمایی می‌کنند و از دین با دلایل الهی دفاع می‌نمایند، و بندگان ضعیف خدا را از دام‌ها و تله‌های شیاطین و نواصب نجات می‌دهند، اگر آنها نباشند هیچ کس بر دین خدا باقی نمی‌مانَد و همه مرتد می‌شوند، ولی آنها هستند که زمام دل ضعیفان شیعه را نگه می‌دارند[ و از تزلزل آنها جلوگیری می‌کنند ]مانند ناخدایی که سُکان کشتی را نگه داشته[ و مانع غرق شدن آن می‌شود ]«أُولَئِک هُمُ الْأَفْضَلُونَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ. » یعنی: آنها نزد خدا از همه برتر هستند.

برتری مؤمنان زمان غیبت از کلمات گهربار خاندان عصمت علیهم‌السلام استفاده می‌شود کسانی که در زمان غیبت بر ایمان خود ثابت قدم باشند از دیگران ـ یعنی کسانی که در زمان حضور اهل‌بیت علیهم‌السلام بوده‌اند بلکه از یاران خود امام زمان علیه‌السلام هم ـ برتر هستند.

امام سجاد علیه‌السلام فرمود: قائم آل‌محمد علیهم‌السلام دو غیبت دارد که یکی از دیگری طولانی‌تر است... غیبت دوم، آن قدر طول می‌کشد که بیشتر شیعیان از دین و عقیده خویش برمی‌گردند و ثابت نمی‌ماند مگر کسی که یقین قوی و معرفت صحیح داشته باشد، و پذیرفتن حکم ما بر او دشوار نیاید، و تسلیم ما اهل‌بیت باشد. کمال‌الدین ۳۲۴ ـ ۳۲۳، بحار ۵۱: ۱۳۴، اثبات‌الهداة ۳: ۴۶۷.

نام این نوشتار برگرفته از فرمایش حضرت مهدی علیه‌السلام است که ـ بنابر نقل شیخ طوسی قدس‌سره و شیخ طبرسی رحمه‌الله ـ فرموده‌اند: «وَ اجْعَلُوا قَصْدَکمْ إِلَینَا بِالْمَوَدَّةِ عَلَی السُّنَّةِ الْوَاضِحَةِ». قصد محبت به سوی ما را، بر سنت و روش روشن قرار دهید.

این ما هستیم که در تعلّم دین تعلل ورزیده و کوتاهی می‌کنیم و از توجه به تکالیف خویش غافلیم. برای هر چیزی فرصت داریم و وقت صرف می‌کنیم، ولی از اینکه بخشی از اوقات خویش را به یادگیری وظایف زمان غیبت اختصاص دهیم غفلت می‌نماییم.

با اندکی تأمل در اوضاع جامعه می‌بینیم که برخی از مردم اهمیتی به دین و عقیده خویش نمی‌دهند و تمام توجه آنها به زندگانی دنیا معطوف است حتی بسیاری از کسانی که گرایش مذهبی دارند نیز به انحراف کشیده شده‌اند. بعضی در دام مدعیان مشاهده و ارتباط با امام زمان علیه‌السلام افتاده‌اند، و با خواندن و شنیدن مطالب آنها به دنبال افراد مرتبط با حضرت می‌گردند. برخی با استماع آثار اهل تصوف و مدعیان کشف و شهود به سراغ کسانی رفته‌اند که به خیال خویش با عالم دیگر ارتباط دارند، و ادعا می‌شود که امور خارق‌العاده از آنها دیده شده و صاحب کرامت هستند. عده‌ای دیگر منکر تمام امور گذشته شده‌اند و با بینش ـ به اصطلاح ـ عقل‌گرایی و روشن‌فکری به امور معنوی پشت پا زده، و دادِ دانش و خِرد می‌زنند، و حتی به مسلّمات کتاب و سنت خرده می‌گیرند.

امامان معصوم علیهم‌السلام در زمان غیبت از ما چه خواسته‌اند؟ آیا فرموده‌اند به دنبال کسانی برویم که ادعای مشاهده و ارتباط با امام زمان علیه‌السلام را دارند؟! آیا فرموده‌اند به سراغ کسانی برویم که از امور غیبی خبر می‌دهند، و صاحب کرامت هستند؟! آیا گفته‌اند به ارباب مکاتب بشری رجوع کنیم؟! خیر؛ به هیچ یک از اینها دستور نداده‌اند، بلکه از ما خواسته‌اند در زمان غیبت امام عصر علیه‌السلام به راویان آثار اهل‌بیت علیهم‌السلام و ناقلان کلمات نورانی ایشان رجوع و به آنچه از آنان به دست ما رسیده اکتفا نماییم تا زمانی که خورشید جمالش از پس ابرهای ظلمانی غیبت بدرخشد و عالم را نورانی نماید. در کنار این دستور به شدّت ما را برحذر داشته‌اند که: مواظب باشید کسی شما را از دین خارج نکند، و از صراط مستقیم به راه دیگری نکشاند.

پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلم فرمود: یا علی! شگفت‌ترین مردم در ایمان و باعظمت‌ترین آنها از جهت یقین، مردمانی در آخرالزمان هستند که پیامبر را ندیدند و حجت هم از میان آنها غائب شده، و به سیاهی بر سفیدی (یعنی نوشته‌هایی بر روی کاغذ که قرآن و روایات باشد) ایمان می‌آورند.