بریده‌هایی از کتاب حواست نیست

احساسات عمیق در سایهٔ طنین افکندن صدای دیگر آدمیان در عمق جسم و جان آدمی متبلور می‌شوند.

نوجوانان امروزه کمتر با دوستان خود وقت می‌گذرانند، گواهینامهٔ رانندگی می‌گیرند و یا به صورت کلی از خانه بیرون می‌روند. بله، همهٔ این‌ها به لطف ابزار ارتباطی مدرنی‌ست که در دسترس آن‌ها قرار گرفته است و احساسات و حتی ظاهر ایشان را مغموم نموده است. براساس نتیجهٔ این تحقیقات، هرچه زمانِ بیشتری را پای تلویزیون و لپ‌تاپ و گوشی می‌گذرانند، احساس اندوهشان ژرف‌تر می‌شود.

در راستای فشار ناشی از تنهایی و تأثیر آن می‌توان به پست اینترنتی شخصی گمنام اشاره کرد که گویا در معدن زغال‌سنگِ جزایر قناری کار می‌کرده و سال ۲۰۰۴ برای اولین‌بار در صفحه‌اش می‌نویسد: «من تنها هستم، آیا کسی هست که با من صحبت کند؟» این فریاد که از ژرفای جانش بر می‌خاست، به‌مثابه یک حرکت انقلابی در دنیای مجازی بود و موجب هجمهٔ عظیم پاسخ‌ها شد و افراد بسیاری همین ماجرا را در دنیای مجازی به‌عنوان حرفِ دل خود انعکاس دادند. هنوز که هنوز است، بازتاب این حس و حال را می‌توان در فضای مجازی مشاهده نمود.

تأثیرات منفی انزوا، از مصرف ۱۴ نخ سیگار در روز نیز بیشتر است. مطالعات بیماری‌های فراگیر نشان داده‌اند میانِ تنهایی با ناراحتی‌های قلبی، لطمات روانی، جنون و نیز ضعف سیستم ایمنی بدن رابطهٔ تنگاتنگی وجود دارد.

اشتیاق ما برای هم‌گامی و یا ارتباط با دیگری امری بنیادین است که از هنگام تولد بروز و ظهور می‌یابد. همهٔ ما «منتظر این فرصت هستیم.» از این طریق است که دوست‌یابی می‌کنیم، مشارکت‌ها را صورت می‌دهیم، طرح‌ها را به پیش می‌بریم و عاشق می‌شویم.

از میان ناخوشایندترین رفتارها هنگام شنیدن دیگران، می‌توان از واکنش‌های پربسامد زیر نام برد: ۱. پریدن میان سخنِ سخنگو ۲. واکنش‌های نامرتبط و غیرمنطقی به آنچه که گفته شد. ۳. توجه به تلفن همراه، ساعت، فضای اتاق و عموماً هر چه غیر از سخنگو ۴. بروز بی‌قراری (ضرب گرفتن روی میز، عوض کردن مداوم نحوهٔ نشستن، باز و بسته کردن در خودکار و ...)‌.

اگر بخواهید «از آنجا بیرون زده» و در ارتباط حضوری با دیگران قرار گیرید، کدام شیوه را انتخاب خواهید کرد؟ هر روشی را که برگزینید، می‌بایست به دیگران گوش فرا دهید و این عمل، به این سادگی‌ها که در نظر می‌آید نیست. شنیدن دیگران مهارتی‌ست که بسیاری از آدمیان فراموش نموده و یا اصلاً از ابتدا فرا نگرفته‌اند.

می‌توان گفت از اولین نسلی که پای تلویزیون رشد نموده‌اند، وضعیت سلامتی روانی نسبت به نسل‌های گذشته رو به وخامت گذاشته و احساس تنهایی در نتیجهٔ خودسنجی افراد، روزبه‌روز افزایش پیدا کرده است. از سال ۲۰۰۸ به بعد، نرخ افکار خودکشی و اقدام به آن در میان کودکان و نوجوانانِ مدرسه‌ای، بیش از دوبرابر نسبت به قبل افزایش داشته است. اینان کودکان و نوجوانانی بوده‌اند که به این منظور در بیمارستان‌ها بستری شده‌اند.

در یک همه‌پرسی که در سال ۲۰۱۸ از بیست هزار آمریکایی صورت گرفت، حدود نیمی از آنان اظهار داشتد حتی یک مراودهٔ اجتماعی هم با کسی ندارند! مثل اینکه روزانه با دوستی، گفت‌وگویی داشته باشند. حدود همین تعداد هم اذعان نموده‌اند حتی با اینکه دور و برشان افرادی حضور دارند، احساس تنهایی از گریبانشان دست برنمی‌دارد.