بریده‌هایی از کتاب آدمی

مدام به یاد اشاره‌ای از برایان هِر فکر می‌کنم، همان متخصص توله‌سگ‌ها می‌افتم که در فصل سه از او یاد کردیم

در گسترهٔ عظیم اقیانوس آرام، جزیرهٔ مرجانی کوچکی با نام ایفالیک قرار دارد. نیروی دریایی ایالات متحد پس از جنگ جهانی دوم چند فیلم هالیوودی در ایفالیک اکران کرد تا حسن نیت متقابل ایجاد کند. ناراحت‌کننده‌ترین چیزی بود که اهالی جزیره تا آن روز دیده بودند. خشونتِ روی پرده چنان بومیان بی‌خبر را ناآرام کرد که برخی چند روز مریض شدند. وقتی یک مردم‌شناس سال‌ها بعد برای تحقیقات میدانی به ایفالیک آمد، افراد بومی مکرراً از او می‌پرسیدند: آیا حقیقت دارد؟ آیا واقعاً در امریکا کسانی هستند که کسی را کشته باشند؟

لحظه‌ای فرض کنید که مواد جدیدی به بازار آمده است. بسیار اعتیادآور است و چیزی نمی‌گذرد که همه گیرش می‌افتند. دانشمندان تحقیق می‌کنند و به این نتیجه می‌رسند که مواد مزبور باعث می‌شود «برداشت غلطی از خطر، دلهره، روحیهٔ بد، ناتوانی آگاهانه، احساس تحقیر و کینه به دیگران، و فقدان عاطفه» ایجاد شود. (۲۲) آیا از این ماده استفاده خواهیم کرد؟ آیا فرزندانمان اجازهٔ امتحان آن را دارند؟ آیا حکومت آن را مجاز خواهد دانست؟ پاسخ تمامی این پرسش‌ها این است: آری. چون چیزی که از آن گفتم هم‌اکنون نیز از بزرگ‌ترین اعتیادهای زمانهٔ ماست. ماده‌ای که هر روز استفاده می‌کنیم، یارانهٔ هنگفتی دارد و در مقیاسی گسترده میان کودکان ما منتشر می‌شود. این ماده، اخبار است.

ده‌ها بررسی نشان می‌دهند که ما برای رهبری بر خودمان فروتن‌ترین و مهربان‌ترین افراد را انتخاب می‌کنیم. ولی وقتی به قله می‌رسند، قدرت اغلب بر ذهنیت آنها تأثیر می‌گذارد و بعد بخت چندانی برای گرفتن قدرت از آنها نداریم. کافی است نگاهی به بستگان دور خود، گوریل‌ها و شمپانزه‌ها بیندازیم تا متوجه شویم که سرنگونی یک رهبر چقدر دشوار است.

اغلب افراد، در باطن، نسبتاً نیک هستند.