بریده‌هایی از کتاب مغز جنسیت زده

پیام نهفته در قلب این کتاب این است که دنیایی جنسیت‌زده، مغزی جنسیت‌زده نیز خلق می‌کند.

قرن‌ها مغز زنان را وزن کردند، اندازه گرفتند و آن را کوچک و نیازمند یافتند. مغز زنان همچون بخشی از بیولوژی پست، معیوب و شکننده‌اش در مرکز هر نوع توضیحی برای فرودستی‌اش ازلحاظ تکاملی، اجتماعی و فکری قرار داشت. ماهیت نازل مغز زنان را به‌عنوان توجیه این توصیه استفاده کردند که جنس لطیف باید بر موهبت‌های زادوولدی خود تمرکز کند و آموزش، قدرت، سیاست، علم و هر کار دیگری در دنیا را بر عهدهٔ مردان بگذارد.

اگر برای مثال، شما به دلیل مرد بودن تجربهٔ بیشتری در ساختن چیزها یا تجسم سه‌بعدی اشکال پیچیده (مثل مهارت لازم برای ساختن لگو) دارید، به احتمال زیاد این موضوع در مغزتان نشان داده می‌شود. مغز هر فرد زندگی تجربه‌شدهٔ او را منعکس می‌کند، نه‌فقط جنسش را.

ارزیابی دقیق او از مهارت‌ها و حالت‌های مردان و زنان، و دختران و پسران، او را به این نتیجه رساند که زنان، چنانچه فرصت در اختیارشان قرار گیرد، توانایی استفاده از همان مزیت‌هایی را دارند که آن زمان تنها در اختیار مردان بود، مانند آموزش و پرورش. از نظر پولان، هیچ شواهدی وجود نداشت که تأیید کند جایگاه فرودست زنان در دنیا به دلیل نقص بیولوژیکی آن‌هاست. او اعلام کرد: «ذهن هیچ جنسی ندارد.»‌

تاکنون همیشه فرض بر این بود دو قالب بیولوژیک متمایزی که بدن متفاوت مردانه و زنانه را می‌سازند باعث بروز تفاوت‌هایی نیز در مغز می‌شوند که این تفاوت‌ها به‌نوبهٔ خود تمایزهایی جنسیتی در مهارت‌های شناختی، شخصیت و خلق‌وخو پی‌ریزی می‌کنند. اما قرن بیست‌ویکم نه‌فقط جواب‌های قدیمی بلکه حتی خود سؤال را نیز به چالش می‌کشد.

باورهای ما دربارهٔ تفاوت‌های جنسی (حتی اگر بی‌اساس باشند) برکلیشه‌ها اثر می‌گذارند و دو برچسب متفاوت نیز به وجود می‌آورند ـ دختر یا پسر، مردانه یا زنانه ـ و همین کلیشه‌ها نیز اطلاعات «مطمئن» بسیاری در خود نهفته دارند و به همین دلیل هم ما دیگر زحمت قضاوت دربارهٔ افراد را با توجه به شایستگی‌ها و ویژه‌خویی آن‌ها به خود نمی‌دهیم.

اگر می‌توانستیم سیر مغز نوزادان دختر و پسر را در این دنیا دنبال کنیم، می‌دیدیم که از همان لحظهٔ تولد یا حتی قبل از آن، مغزهایشان روی مسیرهای متفاوتی تنظیم شده‌اند. اسباب‌بازی‌ها، لباس‌ها، کتاب‌ها، والدین، خانواده، معلمان، مدرسه، دانشگاه، کارفرمایان، هنجارهای اجتماعی و فرهنگی و البته کلیشه‌های جنسیتی همگی برای مغزهای مختلف حکم تابلوهای راهنمایی دارند که به مسیرهای جداگانه رهنمون می‌کنند.

مطالعات براساس فهرست تفاوت‌های «عظیم» بین زنان و مردان طراحی شدند که در طول قرن‌ها ایجاد شده بود، یا داده‌ها با زبان خاص ویژگی‌های کلیشه‌ای زنانه / مردانه تفسیر شدند که حتی در اسکن مغز اندازه‌گیری نشده بودند. در این حالت، چنانچه تفاوتی بین مغز زن و مرد یافت می‌شد، احتمال انتشار نتیجهٔ مطالعات بسیار بیشتر از وقتی بود که تفاوتی دیده نمی‌شد؛ و رسانه‌های مشتاق همان تفاوت‌ها را با فریاد «بالاخره حقیقت کشف شد!» اعلام می‌کردند.

در بحث تفاوت جنسی، یکی از این باورها این است که نوزادان پسر ترجیح می‌دهند به اسباب‌بازی‌های آویخته از بالای گهواره نگاه کنند تا صورت انسان‌ها (باور غلط: مردان به دنیا آمده‌اند تا دانشمند شوند.)، یا تعداد نابغه‌ها و احمق‌ها در جنس مذکر بیشتر است (باور به گوناگونی بیشتر در جنس مرد).

هرکدام از ما موزاییکی از مهارت‌ها، شایستگی‌ها و توانایی‌های مختلف هستیم و اقدام برای گنجاندن ما در دو جعبهٔ دارای برچسب‌های مجزا هرگز نمی‌تواند جوهرهٔ حقیقی گوناگونی انسان را پوشش دهد.