کتاب خودشناسی

چیزهایی که درباره آن‌ها به خودمان دروغ می‌گوییم به طور مشخص چهار چیز است که عادت داریم درباره آن‌ها به خودمان دروغ بگوییم: ۱. چیزهایی که لازم است در زندگی‌مان تغییرشان دهیم.

ارتباط آیا دیگران صبورانه و به روشنی با شما ارتباط برقرار می‌کنند؟ آیا به شما اجازه داده شده که به دیگران توضیح دهید واقعاً چه احساسی دارید؟ توکل آیا اطرافیانتان به جهان دلگرمی دارند؟ آیا به شدت سراسیمه می‌شوند؟ آیا به کرات از کوره در می‌روند؟ چقدر بابت سلامتی شما نگران‌اند؟ با طمأنینه در خود غور کنید. همدل باشید. اگر به بن‌بست خوردید، صبور باشید. هر پاسخی که به این سؤالات می‌دهید چه بسا یک رمان یا دست‌کم یک داستان کوتاه باشد.

به وجوه موروثی و خانوادگیِ ستون‌های اصلیِ هویت عاطفی خود دقت کنید: عشق به خویشتن آیا این احساس را داشته‌اید که دوستتان دارند؟ چقدر به شما اجازه داده‌اند خودِ واقعی‌تان باشید؟ آیا به شما اجازهٔ شکست داده‌اند؟ آیا کاری کرده‌اند که احساس گناه و شرمساری کنید؟ چگونه؟ با جنبهٔ «بد» شما چطور تا کرده‌اند؟ صداقت و راستی آیا مجبور بوده‌اید بیش از حد نرمال باشید؟ آیا اطرافیانتان به سراسیمگی و اندوه خویش اعتراف می‌کنند؟ آیا هیچ اهمیتی دارد که دیگران چه فکری می‌کنند؟

۳. به تدریج می‌بینیم که برای تغییر (تغییرات گرچه محدود اما تأثیرگذار) جنبه‌های دشوار وجودمان، حدی از آزادی و فرصت در اختیارمان هست. مجبور نیستیم کماکان به طور دقیق به تکرار رفتارهای گذشته‌مان ادامه دهیم. گزینه‌های دیگری هم هست.

۳. به تدریج می‌بینیم که برای تغییر (تغییرات گرچه محدود اما تأثیرگذار) جنبه‌های دشوار وجودمان، حدی از آزادی و فرصت در اختیارمان هست. مجبور نیستیم کماکان به طور دقیق به تکرار رفتارهای گذشته‌مان ادامه دهیم. گزینه‌های دیگری هم هست.

و دریابیم که برای کنار آمدن با مشکلات شیوه‌هایی آموخته‌ایم که کم و بیش غیرسازنده‌اند. ۲. با آرامش و طمأنینهٔ بیشتری می‌توانیم خودمان را برای دیگران شرح دهیم. حتی اگر نتوانیم به تمامی تغییر کنیم، می‌توانیم با پرچم به اطرافیانمان علامت بدهیم که زندگی در کنار ما ممکن است چه چالش‌هایی داشته باشد

این که به طور کامل میراث عاطفی‌مان را درک کنیم و از پس آن بر آییم، کاری طولانی‌مدت است. بسیار زمان‌بر است و مستلزم این است که بارها و بارها برخی سؤالات را از خودمان بپرسیم. از این رو، خوب است از خودمان این سؤال را بپرسیم که اگر دریابیم میراث عاطفی‌مان چگونه هویت کنونی ما را شکل داده است، چه فایده‌ای دارد. به نظر می‌رسد از این فرآیند درمان‌گرانه سه فایدهٔ مهم حاصل می‌شود:

این که به طور کامل میراث عاطفی‌مان را درک کنیم و از پس آن بر آییم، کاری طولانی‌مدت است. بسیار زمان‌بر است و مستلزم این است که بارها و بارها برخی سؤالات را از خودمان بپرسیم. از این رو، خوب است از خودمان این سؤال را بپرسیم که اگر دریابیم میراث عاطفی‌مان چگونه هویت کنونی ما را شکل داده است، چه فایده‌ای دارد. به نظر می‌رسد از این فرآیند درمان‌گرانه سه فایدهٔ مهم حاصل می‌شود:

احساس می‌کنیم باید افرادی را تنبیه کنیم که در واقع تقصیری ندارند؛ نگران تحقیری هستیم که اصلاً محتمل هم نیست؛ اضطراری درونی به خیانت کردن احساس می‌کنیم، زیرا سه دهه قبل به ما خیانت شده است.

حتی در مناسب‌ترین محیط نیز که همهٔ رفتارها کاملاً مبتنی بر خیرخواهی باشد، امکانِ تاب برداشتن و اعوجاج بسیار فراوان است. معدودی از ما این شانس را می‌یابند که از دورهٔ کودکی به شکلی سالم و سلامت خارج شوند.