بریده‌هایی از کتاب برگ‌ریزان

هر فیلسوفی باید مانند افلاطون ورزشکار هم باشد؛ اگر نیست پس می‌توان به فلسفه‌اش شک ورزید. نیچه می‌گوید: «شرط اولِ انسانِ والا بودن، حیوانِ کامل بودن است.» آموزش بر این مبنا باید پدید آید و ساخته شود. تربیت بدنی باید با دانش ذهنی برابری کند. رنج‌های عشق و تلخی حقیقت نمی‌توانند عذابشان را بر پیکری که با خوابیدن زیر ستارگان و کار ورزیدن زیر آفتاب قدرتمند و مستحکم شده، به درازا بکشانند.

اگر نمی‌توانیم خانه‌های خود را بسازیم، لااقل می‌توانیم راه برویم، خراب کنیم و فرار کنیم؛ ولی هرگز نباید آن‌قدر کهنسال باشیم که به‌جای بازی کردن، بازی‌ها را تماشا کنیم.

به گفته تورو، در آرمانشهر هر کس خانه‌اش را خودش خواهد ساخت؛ و آن‌گاه است که آواز به قلب آدمی بازخواهد گشت، به همان شیوه که به قلب پرنده‌ای که لانه‌اش را می‌سازد راه می‌یابد

شادی، از ساختنِ چیزها حاصل می‌شود، نه از مصرف کردنشان.

کودکی را می‌توان دوران بازی تعریف کرد. از این جهت، برخی کودکان هیچ‌گاه بچه نیستند و برخی بزرگسالان هیچ‌گاه پیر نمی‌شوند.

او می‌خواهد همه‌چیز را، از جغجغه‌اش گرفته تا ماه، در دست بگیرد و مزه کند. باقی، چیزهایی است که با تقلید می‌آموزد، گرچه والدینش فکر می‌کنند که از پند و اندرزها می‌آموزد. آن‌ها مهربانی را به او می‌آموزند، و بعد کتکش هم می‌زنند. آرام سخن گفتن را یادش می‌دهند و سرش داد هم می‌زنند. بی‌تفاوتیِ رواقی‌گونه به مال و منال را یادش می‌دهند و خودشان بر سر تفکیک درآمدهایشان با هم دعوا می‌کنند. راستگویی را یادش می‌دهند و مهم‌ترین پرسش‌هایش را با دروغ جواب می‌دهند. بچه‌های ما با نمایشِ تقلیدشان از ما و نشان دادن آنچه درواقع هستیم، باعث رشد و پرورشمان می‌شوند.

می‌خواهم با زبانی بی‌تکلف و خودمانی، خالی از شکوه و جلالِ مبهم‌سرایی، بگویم حالا که پایی لب گور دارم، از آن معماهای بنیادینی که چند سال پیش آنچنان بی‌پروا با آن‌ها در کتاب‌هایم فلسفه و مسئله اجتماعی(۱۹۱۷)، داستانِ فلسفه (۱۹۲۶)، دوره گذار (۱۹۲۷)، لذات فلسفه و درباره معنی زندگی (۱۹۳۲) دست‌وپنجه نرم کردم، چه‌چیزی دریافته‌ام

در برگ‌ریزان، گفته‌های دورانت از هر زمان دیگری خردمندانه‌تر و گویاتر است؛ خواندنش لذت‌بخش است (همچنانکه پیش‌تر نیز نوشته‌هایش چنین بوده) و برخلاف بسیاری از فیلسوفان که مبهم‌گویی را خوش دارند، دانش و توصیه‌های دورانت نه‌تنها کاربردی بلکه برای مردمان عادی قابل درک‌اند.

کهنسالی چیست؟ شکی نیست که کهنسالی در اصل وضعیتی جسمی است، وضعیتی که پروتوپلاسم، ناگزیر در آن سرحد زندگی خود را می‌یابد. پس‌گشتی جسمی و روانی است. انقباض شریان‌ها است و فترت ذهن و ضعف بدنی؛ انسان همان‌قدر کهنسال است که شریان‌هایش