بریده‌هایی از کتاب رابطه‌ها

عشق تاریخچه‌ای به‌پهنای زندگی بشریت بر روی زمین دارد و ما گاهی با ناامیدی روی امواج آن حرکت می‌کنیم.

صمیمیت و رفاقت، این ابزار برنده را به سمت مقابل ما اهدا می‌کند که در صورت نیاز برعلیه خودمان استفاده کند. البته باید آگاه باشیم که این خطر، چیزی نیست که فقط افراد بدشانس در معرض آن باشند، بلکه ویژگی اصلی هر رابطهٔ نزدیک و صمیمانه‌ای می‌باشد.

ما به این دلیل که انسان احمق و نادانی هستیم از نزدیک شدن به دیگران نمی‌ترسیم، بلکه برعکس این قضیه بیشتر صادق است زیرا، ما عمومآ عاقل و بالغ هستیم و مخاطرات را به‌خوبی درک می‌کنیم. به همین دلیل هم از روابط گرم و صمیمانه می‌ترسیم زیرا ما فهمیده‌ایم که این صمیمیت و یا به‌قولی رفاقت، واقعآ خطرناک است.

عموم ما انسان‌ها، همیشه وقتی در چنین موقعیتی قرار می‌گیریم یعنی اساس نیاز به خواستتن و پذیرفته شدن به جای اینکه تمایل خود به مسحور و شیفتگی خود را به طرف مقابل نشان بدهیم، ممکن است نیازهای خود را در زیر صورتک و ماسکی از رفتارهای خشن، بی‌ادبانه و آزاردهنده پنهان کنیم که حتمآ و بدون شک، ما را از هدف اصلی منحرف و دور می‌کنند.

عشق در همهٔ فرهنگ‌ها و جوامع، پدیدهٔ کاملا متعادل و نعمتی برای تمام فصول است: نیروئی قدرتمند و با ارزش برای بیشتر ساعات روز، و ملاطفت و صمیمتی گرمابخش برای لحظات غروب و شب است، به‌شرط اینکه به‌خوبی و با کیاست و تدبیر مدیریت شود.

۲. وقتی از اینکه ما را درک کنند، ناامید می‌شویم. عشق با تجربهٔ درک شدن به شکلی عمیق و حمایت‌کننده شروع می‌شود. طرف مقابل، بخش تنهای وجود شما را درک می‌کند؛ می‌فهمد که شما واقعآ چه کسی هستید. اما این امر ادامه پیدا نمی‌کند. بخش‌های بسیار زیادی از روان هر کسی همیشه برای طرف مقابل غیرقابل درک و دست‌نیافتنی باقی می‌ماند. ما نباید معشوق خود را به دلیل وظیفه‌شناس نبودن در درک و فهم کارکردهای درونی خود سرزنش کنیم. او در این زمینه به شکل غم‌انگیزی ناتوان نیست. فقط نتوانسته بفهمد که ما کی بودیم و چه چیزی نیاز داشتیم ـ که این هم موضوعی کاملا طبیعی است ـ. هیچ کس به‌طور کامل و صد در صد فرد دیگری را درک نمی‌کند و بنابراین، نمی‌تواند کاملا با او همدردی کند و او را به حد کفایت درک کند.

وقتی بفهمیم که موجود ناقصی هستیم و هر کسی هم که با ما باشد باید دریابد که در چندین مورد جدی، شدیدآ ناقص است. آدم باید قاطعانه این فکر را برای همیشه و تا ابد از ذهن خود بیرون کند، که یکی از موجودات روی این کهکشان، همه چیز کامل و ایده‌آل است. فقط ممکن است ـ البته اگر به اندازهٔ کافی خوش شانس باشیم ـ یک رابطهٔ «به‌اندازهٔ کافی خوب» وجود داشته باشد و نصیب ما شود.

مکتب رمانتیک ایدهٔ نزدیک شدن به یک فرد دیگر و برقراری رابطه‌ای طولانی مدت را نقطهٔ اوج معنای زندگی می‌داند، و جایگزین‌های موجود برای آن را با شدت و حدت رد می‌کند و هیچ آلترناتیو و گزینهٔ دیگری را در کنار آن نمی‌پذیرد. به‌طور مثال، تعلق‌خاطر شبانه روزی به دانش و پژوهش، و خود را وقف همیشگی علم، هنر، سیاست، یا مذهب کردن را به‌هیچ‌وجه برنمی‌تابد در واقع این روش زندگی را نوعی زندگی آزاد در کنار افراد متعدد قلمداد می‌کند، که در آن محبت طولانی مدت به‌جای خانه و خانواده، تنها از طریق دوستان و همکاران کسب می‌شود.

من گزینه‌های مختلفی را برای بدبخت شدن بررسی کردم، و نهایتآ تصمیم گرفتم که تو همان کسی باشی که در کنارش خود را بدبخت کنم.»

ضرورت دارد قوانین محکم‌تری بین ما رد و بدل شود. برای تقویت ماندگاری رابطه مطمئنآ چیزی محتاطانه‌تر و غم‌انگیزتر از جملات پیش‌پاافتاده و متداول، مناسب چنین شرایطی خواهد بود مثلا به جای آنها باید مواردی این‌چنین را به هم متعهد شویم: «من قول می‌دهم که تو، و فقط تو، بتوانی من را ناامید کنی. قول می‌دهم که تو را تنها منبع و مخزن تأسف و پشیمانی خود بدانم،

با توصیف همه‌جانبه و یا به‌قولی کل شخصیت، از روی جزئیات بسیار اندک و محدود ـ اما شدیدآ هیجان‌انگیز و تأثیرگذار ـ ویژگی‌های درونی یک انسان را بررسی و تجزیه تحلیل می کنیم. مشابه همان کاری است که چشمان ما به طور طبیعی با طرح یک چهره می‌کند.

گفت‌وگو، معمولا در مرکز یک رابطهٔ موفق قرار دارد، به عبارت بهتر، مبادلهٔ افکار از طریق کلام، قلب طپنده و زندگی‌بخشِ روابط پایا و گرم است.

وقتی که طرفین یک رابطه بتوانند معشوق خود را به جای یک ابله اعصاب‌خردکن و تا حدودی آزار دهنده، یک احمق دوست‌داشتنی در نظر بگیرند، رابطه گام بزرگی به جلو برمی‌دارد

باید بفهمیم و مهارت لازم را کسب کنیم که رابطه‌ها معمولا به طور مطلوب و عرفی از ما می‌خواهند که نیازهای خود را برای مدتی کنار بگذاریم تا درد و رنج طرف مقابل را تسکین بخشیده و مدیریت کنیم. در این نقطه است که بالاخره کار بسیار جذاب و فریبندهٔ چگونه عشق ورزیدن و دوست داشتن را یاد می‌گیریم، نه اینکه فقط بخواهیم دوست داشته شویم.

یک لحظه وقت گذاشتن و یادآوری به خودمان که آدم کامل، ایده‌آل، تکامل یافته و در یک کلام بی‌عیب و نقص اصلا وجود ندارد، همیشه آرامش‌بخش و تضمین‌کننده است.

ما نیاز داریم با دیگران ارتباط داشته باشیم، با وجود اینکه این افراد گاهی واقعآ از دانسته‌های خود بر علیه ما و برای آزاردادن ما استفاده می‌کنند. در واقع، صمیمیت و رفاقت، این ابزار برنده را به سمت مقابل ما اهدا می‌کند که در صورت نیاز برعلیه خودمان استفاده کند. البته باید آگاه باشیم که این خطر، چیزی نیست که فقط افراد بدشانس در معرض آن باشند، بلکه ویژگی اصلی هر رابطهٔ نزدیک و صمیمانه‌ای می‌باشد. این مخاطرات که گاهی برای بعضی بسیار سنگین تمام می‌شود، روی دیگر سکه و همنشین جدائی‌ناپذیرصمیمیت و دوستی است.

ـ ممکن است در گذشته، نقائص و کاستی‌های ما را به باد مسخره گرفته باشند، ـ اشتیاق و آرزوهای خجولانهٔ ما به سخره گرفته شده باشند، ـ و مهمتر اینکه ترس‌های ما را به بازی گرفته باشند.

ما بدون اینکه بدانیم و یا عمدی در کارمان باشد و به‌قولی به‌صورت کاملا ناآگاهانه، برخی از تداعی معانی‌ها و نمونه‌های کوچک و مخصوص به موقعیتی خاص را تبدیل به قوانین سفت و سخت و جدی خود برای برقراری رابطه با فرد مقابل کرده‌ایم. این یعنی یک یا چند مورد آزاردهنده را که در ذهن ما به‌صورت عمقی حک شده، به‌عنوان اصل بنیادین و قانون اساسی‌نقش‌آفرین در ترسیم روابط خود الگو قرار دهیم.

نتیجه نهائی اینکه: حس قابل احترام «غریزه» در مشخص کردن کیفیت داستان‌های عاشقانهٔ ما و صدالبته در تداوم زندگی مبتنی بر عشق برای سال‌های متمادی و به‌ویژه برای یک عمر، بهتر از «حسابگری» و منطق ارزیابی نمی‌شود و به آن ارجحیتی ندارد.

به نظر می‌رسد لازم است که در این ایده و باور خود تجدید نظر کنیم و تا اندازهٔ معقولی بپذیریم، که عشق و در حقیقت رابطهٔ عاشقانه، تا حد زیادی وامدار محیطی است که در بیرون از اتاق و خانهٔ ما، ما را احاطه کرده است.