بریده‌هایی از کتاب همرزمان حسین (ع)

آنچه در زمینهٔ شناخت شخصیّتی مثل گاندی برای شما قانع‌کننده و ارضاکننده است، این است که بدانید گاندی در هندوستان چه کرد، با کدام دشمن روبرو بود، انگیزهٔ او در مخالفت با این دشمن چه بود، برای اجرای این عمل از چه برنامه‌ها و چه وسائلی استفاده کرد، روابط او با دیگر شخصیّتها و چهره‌های معروف هند به چه صورت بود؛ اینها برای شما مهم است؛ و شما نگاه کنید به این بیوگرافی‌های معروفی که نویسندگان بیوگرافی‌نویسِ معروف عالَم _ مثلاً رومن رولان‌_دربارهٔ چهره‌های معروف نوشته‌اند؛

پروردگارا! به محمّد و آل محمّد گوش حق‌شنو و فکر حق‌شناس و دل حق‌پذیر به ما عنایت کن. پروردگارا! آنچه میگوییم و میشنویم، برای ما حرکتی و تلاشی در راه تکامل و تعالی انسانی ما قرار بده. پروردگارا! ما را از قناعت به قلعهٔ تن و اکتفاء به محدودهٔ حواس و اضافات ظاهری نجات بده؛ پرواز به سوی جهان معنا و حرکت به سوی قلّهٔ انسانیّتی که برای انسانها معیّن کرده‌ای و مقدّر داشته‌ای، به همهٔ ما روزی کن. پروردگارا! دل ما را پس از آنکه ندای هدایت تو را شنید و پذیرفت و پس از آنکه آیت رحمت تو را دید، به کوری و مردگی و جمود مبتلا مفرما. خدایا! ما را از ایمان به کفر برمگردان.

آیا برای هارون عاقلانه است که این آدم لوسِ دوستدارِ ملاحظه‌کارِ سازشکارِ ترسوی عافیت‌طلب را که این همه هم مرید دارد، بکشد، از بین ببرد یا به زندان بیندازد؟

تمام امامان، از امام سجّاد (علیه‌السّلام) به بعد _ یعنی امام باقر، امام صادق، امام موسی‌بن جعفر، امام جواد، امام هادی و امام عسکری (علیهم‌السّلام) _ هر کدام یک‌بار، دو بار، سه بار زندان رفتند و تبعید شدند. البتّه امام هشتم به یک صورت دیگر تحت نظر قرار گرفت. بنده سؤال میکنم که اگر چنانچه واقعاً امام هفتم آن‌قدر با قدرت زمانش صمیمی و یگانه است که به او میگوید قربانت بشوم و شرّی که به جان تو میخواهد بخورد، به جان من بخورد، خب آیا برای دستگاه، کار عاقلانه‌ای است که این شخصیّت موافق خود را، این شخصیّت خیرخواه خود را، این آدم رام را بکشد یا به زندان بیندازد؟

شیعه امروز امام سجّاد (علیه‌السّلام) را یک بیمار میداند؛ در حالی که بیماری امام سجّاد _ آنچه در تاریخ هست _ محدود به همان چند روز کربلا است. خب، شما هم در عمرتان چند روز بیمار میشوید؛ بنده هم بیمار میشوم؛ هر آدم ورزشکارِ قوی‌هیکلِ نیرومندی هم در عمرش چند روزی بیمار میشود؛ اسم «بیمار» که دیگر نباید تا آخر روی این شخص بماند.

امام سجّاد (علیه‌السّلام) را یک آدم ضعیفِ بی‌ارادهٔ بازیچهٔ بیمار معرّفی کردند؛ امام بیمار! هیچ نام دیگری، هیچ عنوان دیگری، هیچ لقب افتخارآمیز دیگری غیر از «بیمار» برای یک امام پیدا نکردند! آن هم چه امامی؟! امام چهارمی که به نظر ما بنیان‌گذار نهضت مخفی شیعی بعد از واقعهٔ کربلا است؛ امام سجّادی که متزلزل‌کنندهٔ بنیان اموی است؛ کسی که ضامن همهٔ نهضتهایی است که در طول تاریخ تشیّع به وسیلهٔ شیعه انجام گرفته. امام سجّاد (علیه‌السّلام) مادر همهٔ اینها و به‌وجودآورندهٔ همهٔ اینها است.

و من به شما عرض کنم ای کاش همهٔ خلفای بنی‌امیّه و خلفای بنی‌عبّاس اشتباه میکردند و راه معاویه را دنبال میکردند. امّا متأسّفانه اینها این اشتباه را نکردند و راه معاویه تعقیب نشد و راهی بهتر از راه معاویه اختراع شد و آن این بود: چهره را از بین نبردند، نام را نخواستند زیر خروارها خاک دفن کنند، آمدند چهره را تحریف کردند؛ و این خطرناک است.

شیخ راضی آل یاسین، مؤلّف بزرگوار کتاب «صلح الحسن (علیه‌السّلام)» میگوید: «در تکوین عالم، خاصیّت زور و استبداد این است _ کأنّه یک سنّتی است _ که هرگاه روی هر مسئلهٔ فکری و هر جریان فکری، زور و استبداد و قدرت‌نمایی به‌وجود آمد، آن جریان فکری رشد میکند؛ این خاصیّت طبیعی است.» اتّفاقاً تجربه‌ها هم همین را به ما نشان میدهد. بنابراین، این راه، خیلی راه موفّقی نبود و دیدید که در زمان خود معاویه، آن همه فشارها، آن همه خفقانها، آن همه اعدامها به جایی نرسید؛

مثل روش معاویه در زمان حکومتش. از طرف شام یک بخشنامه‌ای به تمام مناطق قلمرو اسلامی صادر شد: «الا برئت الذّمّة ممّن روی فی آل ابی‌تراب»؛ هر کس که جمله‌ای را دربارهٔ علی و خاندان علی (علیه‌السّلام) نقل کند، من ذمّهٔ اسلام را از او برداشتم. یعنی او مسلمان نیست و با او باید معاملهٔ کافر حربی شود.

برای اینکه کسی را تصرّف کنی، اوّل کوچکش کن، اوّل تحقیرش کن، اوّل به او حالی کن که چیزی نیست، اوّل در دل او این مطلب را فرو کن که هیچ نقطهٔ مثبتی در زندگی او وجود ندارد. وقتی که او خوب باورش آمد که هیچی نیست، وقتی باورش آمد که بی‌شخصیّت است، وقتی باورش آمد که حقیر است، وقتی باورش آمد که بی‌بُتّه و بی‌ریشه است، خیلی آسان میشود او را تصرّف کرد.

تلاش استعمارگران برای از بین بردن قهرمانان ملّی ملّتها با هدف تحقیر و تسلّط بر آنها

اگرچه اینها با همدیگر ارتباط نژادی ندارند، ارتباط منطقه‌ای ندارند، امّا اینها در یک نیاز با همدیگر مشترکند و آن، نیاز به استقلال است. می‌بینید مردمی که مثلاً در ویتنام دارند میجنگند، در آن نقطهٔ دور عالم ممکن است از یک قهرمان دیگری که در یک نقطهٔ دیگری، با همان نیاز و با همان خواست، با یک دشمن دیگری میجنگد تقدیس کنند؛ چرا؟ برای خاطر اینکه وقتی یک قهرمان، یک شخصیّت محبوب، یک چهرهٔ منوّر، به هر جهتی تعلّق به یک ملّت پیدا کرد _ چون با اینها هم‌نژاد بود یا چون با اینها هم‌منطقه بود یا اگر هیچ‌کدام از اینها نبود، چون با اینها هم‌نیاز بود یعنی دارای نیاز واحدی بودند، دارای راه واحدی بودند _ برای زنده کردن این ملّت، خوب است که آن قهرمان را زنده کنند؛ خوب است که آن قهرمان را بشناسند

بلکه از این بالاتر، ملّتهایی هم که با یکدیگر ارتباط نژادی ندارند، امّا ارتباط هدفی دارند، ارتباط برنامه‌ای دارند، ارتباط نیازی و خواستی دارند، شخصیّتهای سایر ملّتهایی را که با آنها این ارتباط را دارند، به‌عنوان یک شخصیّت محبوب و آموزنده و قابل ستایش، در مقابل چشم میگیرند. مثلاً گاندی اگر نژادش غیر نژاد مردم مصر است امّا ملّت مصر هیچ ابایی ندارد که از شخصیّت گاندی تجلیل کند _ منظورم ملّت حالای مصر نیست؛ به‌طور کلّی ملّتی که در حال رشد و ترقّی بود مثل ملّت مصر،

امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) در یک موقعیّت خاصّی یک عملی انجام داده که ادّعای ما این است که پیروانش هنوز هم عمل او را درست نشناخته‌اند؛ در عین حال خودشان را تابع امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) میدانند و دلشان را خوش میکنند که مثلاً در صف مصیبت امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) یک قطرهٔ اشکی برای این بزرگوار بریزند؛ در حالی که این امام را هیچ نشناختند. مگر ما نمیگوییم که اشک بی‌معرفت فایده ندارد؟ همین حرفهایی که الان در میان خود ماها هم رایج است، اینها بعضی‌اش اتّفاقاً حرفهای خیلی خوبی است. مگر گفته نمیشود که اشک بی‌معرفت اثری ندارد، زیارت بی‌معرفت اثری ندارد؟ این حرفها را که خود ماها میزنیم، غالباً حرفهای عامیانه‌ای است که همه‌مان این حرفها را قبول داریم چون حرف درستی است؛ واقعاً اشک بی‌معرفت فایده ندارد. واقعاً زیارت بی‌معرفت فایده ندارد.

شما بچه‌های یک خانه را تصوّر کنید: اگر اینها احساس کنند که پدر باشخصیّتی نداشته‌اند، یا اصلاً پدر نداشته‌اند، یا عکس این را تصوّر کنید؛ اینها تصوّر کنند که پدر باشخصیّت عظیم‌الشأنِ آبرومندی داشته‌اند که میتوانند به او مباهات کنند؛ حالِ این دو جور بچه یکسان نیست. از مسائلی که امروز برای مردم دنیا مسلّمِ مسلّم شده، این است که برای ایجاد روح شخصیّت و استقلال در امّتهای عالَم و در ملّتهایی که در این جهان زندگی میکنند.

آنچه را که مورد نظر ما است عرض میکنیم و آن این است که ائمّهٔ ما _ که اینها را به نام و نشان شناخته‌ایم و به امامتشان اعتراف داریم _ نقششان و موضعشان در انقلاب اسلامی چیست؟

معظّمٌ‌له در این سلسله سخنرانی‌ها، دربارهٔ اهمّیّت شناخت صحیح امامان و توطئهٔ دشمنان برای تحریف چهرهٔ مبارزاتی آنان، معنای جهاد و مقصود از مجاهدت ائمّه (علیهم‌السّلام) سخن گفته‌اند.

امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) در یک موقعیّت خاصّی یک عملی انجام داده که ادّعای ما این است که پیروانش هنوز هم عمل او را درست نشناخته‌اند؛ در عین حال خودشان را تابع امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) میدانند و دلشان را خوش میکنند که مثلاً در صف مصیبت امام حسن مجتبی (علیه‌السّلام) یک قطرهٔ اشکی برای این بزرگوار بریزند؛ در حالی که این امام را هیچ نشناختند. مگر ما نمیگوییم که اشک بی‌معرفت فایده ندارد؟

به خاطر جهاتی مصلحت نبود که آنجا اسم امام کاظم (علیه‌السّلام) را بیاورد؛ لذا تقیّه کرد و قرآن را برداشت و گفت: «بدانید من آن کسی را قبول دارم و معتقد به امامت او هستم که منطق قرآن معتقد به امامت او است.»

ما هنوز ضروری‌ترین مسائل زندگی‌مان را نمیدانیم؛ تعارف هم نداریم. هنوز در دست اوّل اعتقادات عالی اسلامی، عامل تحریف وجود دارد و بسیاری از حقایق از نظر ما پوشیده است؛ که یک مسئله، همین مسئله‌ای است که بنده ان‌شاءالله در این چند روزه بحث خواهم کرد