بریده‌هایی از کتاب همرزمان حسین (ع)

در قرآن که نگاه میکنید می‌بینید که وقتی فرعون با موسی (علیه‌السّلام) یا با مَلَأ و اطرافیان خود حرف میزند، موسی (علیه‌السّلام) را یک آدم فسادانگیز معرّفی میکند: «انّی اخاف أن یبدّل دینکم او انْ یظهر فی الْارض الفساد». فرعون به مردم میگوید که: «من میترسم این موسای انقلابی که وارد اجتماع شما شده، دین شما را تغییر و تبدیل بدهد و فساد را در میان شما رایج کند.» آدمهای ساده‌لوح وقتی‌که این حرف را از فرعون بشنوند، با خودشان میگویند که فرعون چقدر علاقه‌مند به دین‌داری مردم است و چقدر علاقه‌مند است که در میان مردم فسادی به‌وجود نیاید و از ترس اینکه مبادا دین مردم عوض بشود و فسادی پدید بیاید میخواهد موسی را و هارون را و اَعوان و انصارشان را نابود و سربه‌نیست کند؛

میدانید که یکی از شیوه‌های بسیار معمول و مرسوم که همیشه مستبدّین عالم و قدرتمندان ظالم و جائر به‌کار میبرده‌اند، این بوده که سعی میکرده‌اند دشمنان جدّی و حادّ خود را که متّکی به تودهٔ مردم بوده‌اند، در میان مردم بدنام و بی‌آبرو کنند.

کسانی بودند که معتقد بودند که این امامزاده‌ها مردمان بیخود و افراطی و تندرویی بوده‌اند و قیام اینها جائی نداشته و وظیفه در آن زمان اساساً قیام نبوده، بلکه سکوت بوده، و استشهاد میکردند به اعمال دیگر ائمّه (علیهم‌السّلام) که اینها قیام نکردند و سکوت کردند و در مقابل قدرتمندان و ظالمین تسلیم شدند و حتّی اظهار عجز کردند؛ یک چنین مطالبی را به ائمّه (علیهم‌السّلام) نسبت میدادند و این را شاهدی قرار میدادند بر اینکه کار امامزاده‌ها کار درستی نبوده. یک عدّه هم اینها بودند و اینها متأسّفانه اکثریّت آحاد شیعهٔ اثناعشری و دوازده‌امامی را تشکیل میدهند از روزگار گذشته و تا روزگار ما

در آن زمان اصلاً زیدیّه‌ای وجود نداشت، زیدیّه بعد به‌وجود آمد. بنابراین امام باقر (علیه‌السّلام) را به امامت قبول نکردند بلکه یحیی‌بن زید پسر زید را که او هم در حدود مازندران قیام کرد و مدّتی مبارزه کرد و کشته شد به امامت پذیرفتند و بعد هم این سلسله ادامه پیدا کرد تا سالهای بعد و همیشهٔ زمان

بعضی‌ها معتقد بوده‌اند که این، کار درستی بود؛ نه اینکه نسبت به همه این اعتقاد را داشته باشند، بلکه نسبت به یک نفر یا دو نفر یا یک سلسلهٔ خاصّی معتقد بوده‌اند که کار درستی بلکه کار لازمی بوده و اگر کسی این کار را نمیکرد، از حوزهٔ تشیّع خارج بود.

برای شیعه در طول تاریخ _ بعد از زمان ائمّه _ همیشه این سؤال مطرح بوده که کار این امامزاده‌ها و فرزندان امام حسن و امام حسین (علیهماالسّلام) که دست به شورش و انقلاب مسلّحانه میزده‌اند، کار درستی بوده یا کار غلطی؟

مقدّمتاً این مطلب را توجّه داشته باشید که از روزگار امام باقر (صلوات‌الله‌علیه) _ تا آن جایی که بنده اطّلاع دارم _ تا روزگار امام هادی و عسکری (علیهماالسّلام) در طول این زمان که قریب دو قرن طول کشیده است، در هر فصلی و برهه‌ای از زمان، یکی از فرزندان ائمّه _ از فرزندان امام حسن یا امام حسین (علیهماالسّلام) یا حسب آنچه گمان میکنم از فرزندان امام صادق (علیه‌السّلام) _ در مقابل دستگاه خلافت حاکم قیام میکرده و یک عدّه‌ای را در پیرامون خود جمع میکرده و دست به شورش مسلّحانه میزده و دیر یا زود هم غالباً سرکوب و مغلوب میشده که علّت مغلوب شدن آنها یک علل خاصّ اجتماعی مربوط به هر زمانی است

مسئلهٔ امامزادگان انقلابی و شورشگر دوران بنی‌امیّه و بنی‌عبّاس است. مسئلهٔ بسیار مهم و ضمناً مشکلی است،

اوّل‌انقلابی شیعه، فاطمهٔ زهرا (علیهاالسّلام)، دختر پیغمبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) است

اصل فلسفهٔ گریه در اسلام و در شیعه یعنی برای حادثهٔ کربلا این است؛ گریه برانگیزاننده است؛ گریه تحریک‌کننده است؛ حقایق را نشان‌دهنده است، احساسات را لطیف‌کننده و رقیق‌کننده است و خلاصه، انسان انقلابی را حسّاس‌تر کننده است.

نمیخواهم بگویم که آن‌قدر گریه کنیم که غش کنیم امّا نفهمیم چرا گریه میکنیم؛ نه، این که بی‌ارزش است. گریه‌ای که با توجّه باشد، گریه‌ای که با فهم واقعه باشد، گریه‌ای که با فقه حقیقت همراه باشد، نشان انسانیّت و نشان فضیلت است؛

هرکه انسان است، بر این خاطره میگرید؛ چون خاطره، خاطرهٔ بزرگداشت انسانیّت است؛ خاطره، خاطرهٔ فضیلت است؛

نقش گریه در پیشرفت اسلام

کمیت‌بن زید اسدی، شاعر مجاهد و زبان‌آور شیعه قصیده‌ای میگوید و می‌آید پیش امام باقر یا امام صادق (علیهماالسّلام)، امام صد هزار درهم برایش فراهم میکند؛ «فامر له مأة الف». اصلاً وضع این‌جوری بوده؛ روی شاعر یک‌چنین حساب ویژه‌ای باز کرده بودند؛ و این به‌خاطر این است که دعوت شعری بسیار بااهمّیّت است، بسیار مؤثّر و نافذ است؛ برای این است که شعر با تار روح سروکار دارد و در مردم تأثیر عمیق میبخشد.

زبان شعر نو از شعر کلاسیک خیلی رساتر و گویاتر است.

این را شعرا، مخصوصاً شعرای جوان بدانند که سلاح شعرشان خیلی برّنده است.

بهره‌گیری ائمّه (علیهم‌السّلام) از شعرای مجاهد شیعه

آیا باز هم میتوانید بگویید امام سجّاد (علیه‌السّلام) خانه‌نشین بود و گریه میکرد؟ امام سجّاد (علیه‌السّلام) چرا این نامه را نوشت؟

حرفهایی که ما امروز به آنها میرسیم، امام چهارم در سیزده قرن پیش آنها را گفته.

سر خودت را کلاه نگذار، نگو من محمّدبن شهابم و عالمم و او عبدالملک است و اموی است و من دوستدار امام سجّادم؛ نه، تو هم جزو آنهایی، تو هم یکی از افراد همان کاروانِ رو به جهنّمی.