بریده‌هایی از کتاب پس از پیامبر

«فَصَبَرْتُ وَ فِی الْعَینِ قَذیً وَ فِی الْحَلْقِ شَجاً» (به همین دلیل شکیبایی پیشه کردم (نه شکیبایی آمیخته با آرامش خاطر، بلکه) در حالی که گویی در چشمم خاشاک بود و استخوان راه گلویم را گرفته بود). واژه «قَذی» به معنای خاشاک و «شَجی» به معنای استخوانی است که در گلو گیر کرده است. امام می‌فرماید: پس من صبر کردم در حالی که گویا خاشاک در چشم و استخوان در گلویم مانده بود. به تعبیر دیگر، نه چشم دیدن این ماجرا وجود داشت و نه لذتی در خوردن و نوشیدن و نفس کشیدن باقی مانده بود.

«الدُّنْیا جِیفَۀٌ وَ طَالِبُهَا کلَابٌ» . دنیا به‌سان مرداری است و طلب‌کنندگان آن سگان هستند.

دنیا سرای صدق و راستی است برای آن کس که به راستی با آن رفتار کند، و جایگاه عافیت است برای کسی که از آن چیزی بفهمد، و سرای بی‌نیازی است برای آن کس که از آن توشه برگیرد، و محل موعظه و اندرز است برای کسی که از آن اندرز گیرد. دنیا مسجد دوستان خدا و نمازگاه فرشتگان پروردگار، و محل نزول وحی الهی، و تجارت‌خانه اولیای الهی است.

پشت مرا جز دو گروه نشکسته‌اند: عالمان پرده‌در و هتاک و جاهلان متعبد. این یکی (عالم هتاک) مردم را با پرده‌دری از حق می‌رانَد و فراری می‌دهد و آن دیگری (جاهل زاهدپیشه) به سبب جهلش مردم را به سوی باطل دعوت می‌کند.

«سَلُونِی قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِی» . از من بپرسید قبل از آنکه از میان شما بروم.

این افراد اهل این نبودند که علی علیه السلام را ولی خود بدانند و او را برتر از خود بنشانند. آن‌ها حب جاه داشتند و این برتری‌جویی مصداق همان زینت دنیاست که امام از آن یاد می‌کند. این جمله را برخی گفته‌اند که: «آخر ما یخرج من قلوب الصدیقین حب الرّئاسۀ» . آخرین چیزی که از دل‌های صدیقین خارج می‌شود حب ریاست است. جلوه دنیا همیشه پول‌دوستی یا شهوت‌پرستی یا شکم‌بارگی نیست؛ بلکه گاه به شکل حب جاه و قدرت‌طلبی بروز می‌کند؛ چنان که خوارج با آن درجه از تقید به مسائل مذهبی به جایی رسیدند که چنین واکنشی را در برابر شخصیت باعظمت امام علی علیه السلام نشان دادند و در پایان هم سرنوشتی بسیار تلخ و اندوهناک پیدا کردند.