بریده‌هایی از کتاب وارثان عاشورا

اخلاص که جهت عمل و صالح بودن عمل را شکل می‌دهد چون حسنات و خوبی‌ها آن‌گاه صالحات می‌شوند که در جایگاه و در جهت مناسب نشسته باشند، اخلاص، که این صلاحیت را می‌سازد، ریشه در رجاء لقاء خدا و اشتیاق لقاء خدا و انس به لقاء خدا و تمنای لقاء خدا دارد و هر اندازه که درجهٔ رجاء بالاتر برود و به تمنا و اشتیاق و انس برسد، اخلاص عمیق‌تر و گسترده تر خواهد شد و تصعید نیت و توفیر نیت شکل خواهد گرفت.

مادام که دل در دنیا باشد و از تنگی دنیا به ستوه نیامده باشد و شور و شوقی دیگر در او خیمه نزده باشد، تمامی کارهای خدایی و آخرتی و تمامی نماز و جهاد و شهادت انسان دنیایی است و از این محدوده بیرون نمی‌رود و آن‌دم که گرایش به غیب و اشتیاق به روز دیگر و انتظار لقاء خدا در دل شعله کشید، ناچار تمامی کارهای دنیایی و خوراک و پوشاک و عیش و نوش انسان، انگیزه‌ای دیگر دارد و صبغه‌ای دیگر و هوایی دیگر، که تمامی کارهای پراکنده، آن هنگام که در طرح جامع و برنامهٔ گستردهٔ تو شکل می‌گیرد، هماهنگ و یگانه می‌شود و علم و حالت به ثبات و سرمدیت می‌رسد که در دعای کمیل می‌خوانیم: "اسئلک ان تجعل اعمالی و اورادی کلّها ورداً واحداً و حالی فی خدمتک سرمداً."

مادام که تلقی مردم از خود و از دنیا دگرگون نشود تحمل حکومت الهی و علوی را نخواهند داشت

آن‌چه که اخلاص را در نیت و در عمل و در دین می‌نشاند، تا در نیت از دنیا که هیچ، حتی از طمع بهشت و ترس جهنم فراتر برود، و در عمل از بدعت و فساد و انحراف جدا شود و در دین از التقاط و تبعیض اعتقاد، نجات بیابد، آن‌چه که اخلاص در این وسعت را می‌طلبد و زمینه سازی می‌کند همین دل بزرگ کردن و از دنیا بیشتر خواستن و از پوسته بیرون زدن است.

مادام که تلقی مردم از خود و از دنیا دگرگون نشود تحمل حکومت الهی و علوی را نخواهند داشت که در بحث‌های قبل اشاره کردیم که مردم حتی با شهادت اباعبدالله‌علیه‌السلام به علی ابن الحسین‌علیه‌السلام روی نیاورند و با کنار زدن یزید به حکومت علوی نپیوستند، که نان و رفاهی که آن‌ها می‌خواستند به این ولایت سنگین نیاز نداشت. "ان امرنا صعب مستصعب لا یحتمله الا ملک مقرب او نبی مرسل او مؤمن امتحن الله قلبه للایمان." تحمل امر و حکومت معصوم، به شهود تمام و یا دل عاشق و مبتلا و ساخته شده نیاز دارد. حکومتی که هدف هدایت و رحمت و بینات و میزان و فرقان را دارد و تمامی نسل‌ها را در نظر می‌گیرد و تمامی عوالم را ملاحظه می‌کند، پایه‌های محکم و دل‌های استوار را می‌طلبد. دل‌هایی که با درک ضرورت و با احساس اضطرار، به تسلیم و اطاعت و به همراهی و معیت رسیده‌اند و از تقدم و تأخر نجات یافته‌اند و از نکث و مروق و قسط پاک شده‌اند، که ناکث مارق قاسط، یا جلوتر می‌رود و یا عقب می‌ماند