بریده‌هایی از کتاب نامه امام صادق به شیعیان

مؤمن به خیرخواهیِ خدا نسبت به خود ایمان دارد.

یا رب! کمکم کن!

خودتان را در دنیا بر بلا شکیبا سازید

مبادا زبانتان را به گفتار دروغ و تهمت و گناه و دشمنی آلوده سازید

بر شما باد بر آرامش و وقار و سکون، و بر شما باد بر شرم و حیا، و از آنچه مردمان شایسته پیش از شما دوری کرده‌اند شما هم دوری کنید.

«ظاهر گناه و باطن آن را ترک کنید

رضای الهی با اطاعت از فرستادگان خدا یعنی پیامبر و امامان علیهم‌السلام به دست می‌آید، و هر کس این پایه را نداشته باشد نوبت به شفاعت او نمی‌رسد.

خدای تعالی شما را به داشتن حقیقت گرامی داشته، و شما را به راه حق بصیرت داده، ولی آنان را شایسته آن ندانسته است.

شیعیان آن عصر به خوبی قدر چنین نعمتی را دانستند، و خواسته‌های امامشان درباره این نامه را به صورت جدی به اجرا گذاشتند. تا آنجا که این نامه را در جانمازهای خود در خانه‌هایشان گذاشته بودند، و وقتی از نماز فراغت می‌یافتند آن را مطالعه می‌کردند. اکنون نوبت ماست که بار دیگر پاکت این نامه اماممان را باز گشایی نماییم، و آن را بر سر و چشم خود بگذاریم، و این پیام پدرانه را با اشک شوق بخوانیم، و با تمام وجود آماده عمل بدان شویم.

هر کس دوست دارد خدا را دیدار کند در حالی که به راستی و حقیقت مؤمن باشد، باید خدا و رسول را و آنان که ایمان آورده‌اند را دوست داشته باشد و به درگاه خدا از دشمنان ایشان بیزاری جوید، و در برابر آنچه از فضیلت و برتری آنها به او می‌رسد تسلیم گردد، زیرا درک فضل آنان را نکند فرشته مقربی و نه پیامبر مرسلی و نه پایین‌تر از آنها. مگر نشنیده‌اید آنچه را خدا در فضیلت پیروان با ایمان ائمه هدی علیهم‌السلام فرموده: «اینان با کسانی هستند که خدا موهبتشان داده از پیامبران و صدیقین و شهیدان و صالحین، و چه نیکو رفیقانی هستند». این است یکی از وجوه فضیلت پیروان امامان تا چه رسد به خود ایشان و فضیلتی که دارند.

وَ إِیاکمْ وَ مَا نَهَاکمُ اللّه‌ُ عَنْه أَنْ تَرْکبُوه، وَ عَلَیکمْ بِالصَّمْتِ إِلاّ فِیمَا ینْفَعُکمُ اللّه‌ُ بِه مِنْ أَمْرِ آخِرَتِکمْ، وَ یأْجُرُکمْ عَلَیه. مبادا آنچه خدا نهی فرموده مرتکب شوید، و بر شما باد به سکوت مگر در چیزهایی که خداوند شما را در کار آخرتتان بدان سود و پاداش دهد.

زبان مشکل بزرگ بشر است که مهار آن منافع بسیاری به همراه دارد، چه در دنیا و چه در آخرت.

مؤمن اضافه بر ناملایمات دنیا، پرونده‌ای برای تحمل فشارهای دشمنان دینش دارد. ایمان کامل نمی‌شود جز با تحمل آن طعنه‌ها و آزارها و تکذیب‌های اعداء اللّه‌، و باید مؤمن آماده چنین امتحانی باشد.

خدا را بسیار بخوانید، زیرا خداوند خوش دارد که بندگان با ایمانش او را بخوانند و به آنها وعده اجابت داده است. خداوند دعای مؤمنان را در روز قیامت به صورت عملی برای آنان می‌آورد که برای رفتن به بهشت به وسیله آنها بر اعمالشان بیفزاید. پس بسیار یاد خدا کنید به هر اندازه که می‌توانید در هر ساعتی از ساعت‌های شب و روز که باشد، زیرا خداوند دستور فرموده که زیاد او را یاد کنید. خدا نیز یاد می‌کند هر بنده‌ای از مردمان با ایمان را که او را یاد کند، و بدانید که هیچ یک از بندگان با ایمان خدا را یاد نکند جز آنکه خداوند او را به نیکی یاد کند.

بر شما باد به پیروی از راه هدایت صالحان و وقار و آرامش آنها و بردباری، و فروتنی و پارسایی آنان از محرمات خدا، و راستی و وفا و کوششی که برای خدا در کار اطاعت او داشته‌اند

پس از خدا بترسید و زبان‌هایتان را جز از کلام خیر باز دارید. مبادا زبانتان را به گفتار دروغ و تهمت و گناه و دشمنی آلوده سازید، زیرا اگر زبان خود را از آنچه خدا خوش ندارد و از آن جلوگیری کرده باز دارید بهتر است نزد خداوند از اینکه زبان خود بدان بیالایید، چون لغزش زبان در آنچه ناپسند خداست و از آن جلوگیری فرموده، برای بنده باعث سقوط او نزد خداوند می‌شود

مبادا بر یکدیگر حسد نمایید، زیرا ریشه کفر حسد است.

بدانید که ایمان نیاورد بنده‌ای از بندگان خدا مگر اینکه راضی باشد از خداوند در باره آنچه خدا نسبت به او انجام داده و با او رفتار کرده، چه مورد پسند او باشد و چه نباشد؛ زیرا خداوند نسبت به کسی که بردبار و خشنود از او باشد جز آنچه صلاح و شایسته او باشد انجام نمی‌دهد، و همان که خدا مقدر کرده برای او بهتر است از آنچه مورد پسند خود او باشد یا آن را خوش نداشته باشد.

بر شما باد بر آرامش و وقار و سکون، و بر شما باد بر شرم و حیا، و از آنچه مردمان شایسته پیش از شما دوری کرده‌اند شما هم دوری کنید.

خواسته‌های امام علیه‌السلام درباره نامه امام علیه‌السلام با دلسوزی تمام این نامه را نوشته و آن را «ادب نامه اهل بیت علیهم‌السلام» اعلام کرده و فرموده‌اند: «هَذَا أَدَبُنَا أَدَبُ اللّه‌». سپس از شیعیان شش درخواست کرده‌اند، که درباره این نامه مراعات کنند: ۱. به محتوای آن ایمان داشته باشند. ۲. در آن دقت کنند و مطالب آن را بین خود مورد مذاکره قرار دهند. ۳. بدان عمل کنند تا آثار آن را در زندگی خود نشان دهند. ۴. از آن نسخه برداری کنند و آن را به دست یکدیگر برسانند. ۵. هر از چند گاه بدان مراجعه کنند و بار دیگر آن را مطالعه کنند و آن را به فراموشی نسپارند. ۶. مبادا آنچه به صرفه آنهاست عمل کنند، و آنچه با هواهای نفسانی موافق نیست کنار گذارند!