بریده‌هایی از کتاب فقر احمق می کند

ما می‌توانیم مستقیماً ظرفیت ذهنی، یا همان چیزی که پهنای باند می‌نامیم، را اندازه بگیریم. می‌توانیم هوش سیّال را اندازه بگیریم، منبعی کلیدی که شیوهٔ پردازش اطلاعات و تصمیم‌گیری ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. می‌توانیم کنترل اجرایی را اندازه بگیریم، منبعی کلیدی که میزان هیجانی بودن رفتار ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. یافته‌های ما نشان می‌دهد که کمیابی باعث می‌شود همهٔ مؤلفه‌های پهنای باند دچار افت شوند؛ کمیابی تیزبینی‌مان را کاهش می‌دهد، افکار نوآورانه‌مان را کمتر می‌کند، و باعث می‌شود کنترل کمتری روی خود داشته باشیم.

همان تسخیر خودکاری که به تمرکزمان کمک می‌کند در بقیهٔ شئون زندگی به یک مانع تبدیل می‌شود. ازآنجاکه کمیابی مشغولمان می‌کند، ازآنجاکه ذهنمان مدام متوجه آن است، ظرفیت کمتری برای دیگر بخش‌های زندگی خواهیم داشت.

کمیابی ما را تسخیر می‌کند، زیرا مهم است و ارزش توجهمان را دارد.

کمیابی، در همهٔ اَشکالش، ذهنیتی یکسان ایجاد می‌کند. و این ذهنیت می‌تواند در تبیین بسیاری از رفتارها و پیامدهای حاصل از کمیابی کمک کند. زمانی‌که کمیابی ذهن را تسخیر کند، دقیق‌تر و کارآمدتر می‌شویم. موقعیت‌های بسیاری در زندگی‌های ما وجود دارد که حفظ تمرکز در آن‌ها دشوار است. سر کارمان تعلل می‌کنیم، زیرا حواسمان مدام پرت می‌شود. کالاهای گران‌قیمت را در فروشگاه می‌خریم، چون ذهنمان جای دیگری سیر می‌کند. یک ضرب‌الأجل فوری یا کمبود پول نقد باعث می‌شود تنها روی کار پیش رو تمرکز کنیم

زمانی‌که تحت تسلط کمیابی قرار می‌گیریم، به شیوه‌ای متفاوت با مشکلات روبه‌رو شده، به آن‌ها نگاه کرده و آن‌ها را مدیریت می‌کنیم.

کمیابی نه‌تنها یک محدودیت فیزیکی، که یک ذهنیت است. زمانی‌که کمیابی توجه ما را تسخیر می‌کند، شیوهٔ تفکرمان را تغییر می‌دهد؛ چه در سطح چند میلی‌ثانیه، چه چند ساعت، یا چند روز و چند هفته. این کمیابی به صدر ذهنمان تکیه زده و بسیاری چیزها را تحت تأثیر قرار می‌دهد،

کمیابی به نارضایتی و ناراحتی ختم می‌شود.

هر چه فقیرتر باشیم، از پسِ خرید چیزهای کمتری بر خواهیم آمد؛ چه آن چیز یک خانه در منطقه‌ای باشد که مدرسه‌ای خوب در آن واقع شده، یا نمک و شکری که برای طعم‌دادن به غذا استفاده می‌کنیم. هر چه سرمان شلوغ‌تر باشد، اوقات فراغت کمتری خواهیم داشت؛ چه این اوقات فراغت صرف تماشای تلویزیون شود چه صرف گردش با خانواده. هر چه مجبور باشیم کالری کمتری مصرف کنیم، غذاهای کمتری را می‌توانیم بچشیم. و همین‌طور موارد دیگری ازاین‌دست. کمترداشتن ناخوشایند است و می‌تواند تأثیراتی روی بهداشت، امنیت یا تحصیل داشته باشد

پیامدِ کمترداشتن از مقدار مورد نظر ساده است: نارضایتی.

احساس کمیابی از کجا می‌آید؟ قطعاً محدودیت‌های فیزیکی نقش دارند؛ پولی که در حساب پس‌انداز ماست، بدهی‌ای که به گردن داریم، کاری که باید تکمیل کنیم. اما برداشت ذهنی ما از چیزهای مهم نیز تعیین‌کننده است: برای تکمیل کارمان چه مقدار زمان می‌خواهیم؟ آن خرید چقدر مهم است؟ این‌گونه خواسته‌ها به‌وسیلهٔ فرهنگ، پرورش، و حتی ژنتیک شکل می‌گیرند. اینکه آرزوی چیزی را داشته باشیم هم می‌تواند به فیزیولوژی‌مان مربوط باشد، هم به اینکه همسایه‌مان هم آن چیز را دارد. اینکه چقدر احساس سرما می‌کنیم، نه‌فقط به دمای هوا بلکه به متابولیسم شخصی‌مان بستگی دارد. احساس کمیابی نیز هم به چیزهای موجود بستگی دارد و هم به سلایق شخصی‌مان.

شما عمیقاً نسبت به این کمیابی و محدود بودن زمان آگاه بوده‌اید؛ در مورد دیگر این کمیابی واقعیتی مبهم بوده و شاید اصلاً توجهتان را جلب نکرده باشد. احساس کمیابی از واقعیت فیزیکی‌اش مجزاست.

کمیابی در علم اقتصاد همه‌جا پیدا می‌شود. همهٔ ما مقادیر محدودی پول داریم؛ حتی پول‌دارترین افراد هم نمی‌توانند همه چیز را بخرند. اما به نظر ما درحالی‌که کمیابی فیزیکی همه را در بر می‌گیرد، احساس کمیابی این‌طور نیست.

شیوهٔ مدیریت کمیابی فیزیکی از سوی افراد و جوامع. اگر پولتان را خرج یک کت جدید کنید، پول کمتری برای شامِ بیرون خواهید داشت. اگر دولت پولش را صرف رویه‌های تجربی مربوط به سرطان پروستات کند، پول کمتری برای ایمنی بزرگراه‌ها خواهد داشت. جالب است که بسیاری از مباحثی که از جنبه‌های دیگر هوشمندانه‌اند، بده‌بستان‌ها را نادیده می‌گیرند (غفلتی که نظریهٔ ما سعی در تبیینش دارد). دیگر بینش‌های اقتصادیْ برآمده از تشخیص این نکته هستند که کمیابی فیزیکی به قیمت‌ها واکنش نشان می‌دهد،

علم اقتصاد درواقع مطالعهٔ شیوهٔ به‌کارگیری ابزار محدود برای رسیدن به خواسته‌های نامحدود است،

«علم کمیابی قبل از اینم وجود داشته. شاید اسمشو شنیده باشین. بهش می‌گن علم اقتصاد».

نویسندگان این مطالعه حکایتی را بازگو می‌کنند که به‌خوبی نشان می‌دهد که تنهایی چگونه کانون توجه را عوض می‌کند: شیوهٔ درک بردلی اسمیت، که در عشق و عاشقی خوش‌شانس نبود و دوست نزدیکی هم نداشت، پس از طلاق تغییر یافت: بردلی دیگر نمی‌توانست به روابط میان افراد (زوج‌ها و خانواده‌ها) توجه نکند و همهٔ جزئیات به شکلی دقیق و آزاردهنده به نظرش می‌آمد. شرایط اسفناکی که بردلی تجربه کرده برای بسیاری از ما پیش آمده است. شاید شما هم، بعد از اینکه رابطهٔ عاشقانه‌تان پایان یافت، بیشتر متوجه عاشقانی می‌شدید که دست‌دردست در پارک قدم می‌زنند. یا در روز اول مدرسه یا محل‌کار جدیدتان که همه غریبه بوده‌اند، هر لبخند، اخم، یا نگاه به‌سمت شما به نظرتان مهم‌تر از حالت عادی می‌آمده است. (۱۸) بردلی را می‌توان نمونهٔ اجتماعی افراد گرسنه‌ای دانست که کتاب‌های آشپزی را زیر و رو می‌کردند.

تسخیر توجه به‌وسیلهٔ کمیابی نه‌تنها آنچه را که می‌بینیم و سرعت دیدنش را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه شیوهٔ تفسیر ما از جهان را نیز دگرگون می‌کند.

تسخیر توجه می‌تواند یک تجربه را نسبت به واقعیتش دچار تغییر کند. در اتفاقات کوتاهی که تمرکز زیادی به خود جلب می‌کند، مثل تصادف ماشین یا دزدی، افزایش مشغولیت توجه باعث ایجاد چیزی می‌شود که پژوهشگران نامش را «بسط ذهنی زمان»(۱۴) می‌گذارند. در این شرایط این‌طور احساس می‌شود که این اتفاقات بیشتر طول کشیده‌اند و دلیلش هم اطلاعات بیشتری است که پردازش شده است.

سکه‌ها تمرکز بچه‌های فقیر را تسخیر کرده بود. (۱۳) این تمرکزِ افزایش‌یافته باعث شده بود این سکه‌ها بزرگ‌تر «به نظر برسند».

در یک مطالعه از بچه‌ها خواسته شده بود که اندازهٔ سکه‌های آمریکایی را به‌وسیلهٔ ابزاری که در اختیارشان قرار گرفته بود تخمین بزنند، سکه‌هایی از یک پنی تا نیم دلار. (۱۱) سکه‌ها به نظر بچه‌های فقیرتر بزرگ‌تر «به نظر رسیده بود» و آن‌ها اندازهٔ سکه‌ها را بسیار بیشتر تخمین زده بودند