بریده‌هایی از کتاب تاریخ اجتماعی معاصر ایران

انگیزه دشمنی روسیه با ایران را صریح و آشکار در وصیت‌نامه پطرکبیر، امپراتور روسیه می‌توان مشاهده کرد: «... باید تدابیر گوناگون به‌کار برد که مملکت ایران روزبه‌روز بی‌پول‌تر شود و تجارتش تنزل کند و به‌طور کلی همیشه باید در فکر تنزل این مملکت بود و چنان باید او را در حال احتضار نگاه داشت که دولت هر وقت بخواهد، بتواند بدون زحمت قادر به هلاک و خفه کردن او باشد و به اندک فشاری کار او را به آخر برساند...»