بریده‌هایی از کتاب دنیای سوفی

آيا تولد ما برای هميشه صورت ظاهری ما را رقم می‌زند؟

نقل می‌کنند که مادر سقراط ماما بوده است و او کار فلسفی خود را با فن مامائی (Maïevtique) مقايسه می‌کرد زيرا که در حقيقت اين «ماما» نيست که طفل را «به‌دنيا می‌آورد» بلکه او فقط به‌زايمان کمک می‌کند. به‌همين ترتيب کار سقراط نيز اين بود که نفوس را ياری دهد تا انديشه‌های درست «بزايند». آگاهی حقيقی جز از درون هر فرد نمی‌آيد. کسی نمی‌تواند به‌زور آن را به‌شما بدهد. شناخت حقيقی از درون می‌آيد. تأکيد می‌کنم: به‌دنيا آوردن طفل امری طبيعی است. به‌همين منوال، تمام مردمان اگر عقل و خرد خويش را به‌کار گيرند، می‌توانند برحقايق حکمت دست يابند. وقتی انسان به‌تعقل بپردازد، پاسخ‌ها را از درون خويش می‌يابد.

... هوشمندترين آدميان کسی است که می‌داند که نمی‌داند...

آن کس که از درس‌های ۳۰۰۰ ساله چيزی نياموزد، در زندگی کاری جز روز را به‌شب رساندن نمی‌کند.

او به‌جای لفظ «خدا» غالبا اصطلاح يونانی لوگوس Logos را به‌کار می‌برد که به‌معنای عقل و خرد است. به‌گمان هراکليت، با آن که ما انسان‌ها نه يکسان می‌انديشيم و نه استعداد يکسان در به‌کار گرفتن عقل داريم، اما بايد نوعی «خرد جهان شمول» وجود داشته باشد که بر هر آنچه در طبيعت می‌گذرد فرمانروائی کند. اين «خرد جهانی» يا اين «قانون جهان شمول» برهمه مشترک است و هر کس بايد به‌آن رو کند.

تمام چيزهائی که ما را به‌صورت ملموس و فيزيکی احاطه کرده‌اند، نمايشی از خداوند يا از طبيعتاند. و همينطور افکار و انديشه‌های ما. زيرا که همه يکی است. خدا يک است، طبيعت يکی و ذات يکی است.

آن کس که از درس‌های ۳۰۰۰ ساله چيزی نياموزد، در زندگی کاری جز روز را به‌شب رساندن نمی‌کند.

يک آدم عقل‌گرا يا خِرَدگرا کسی است که برای او عقل سرچشمه و منبع شناسائی جهان است.

تنها خصلت لازم برای يک فيلسوف خوب شدن تعجب کردن است.

دنيای سوفی (رمان تاريخ حکمت غرب) يوستاين گاآردر ترجمه: مهدی سمسار انتشارات جامی

ــ سوفی، گوش کن، اگر يک چيز را بايد از ميان تمام درس‌های فلسفه‌ات فرابگيری، آن چيز درست همين است که به‌نتيجه‌گيری‌های شتاب‌زده نپردازی.

غم‌آور نيست که اکثر آدم‌ها بايد بيمار شوند تا قدر زندگی را بشناسند؟

در طبيعت هيچ چيز تصادفی نيست

غم‌آور نيست که اکثر آدم‌ها بايد بيمار شوند تا قدر زندگی را بشناسند؟

... تنها ويژگی برای يک فيلسوف خوب شدن حيرت کردن است...

  آن کس که از درس‌های ۳۰۰۰ ساله چيزی نياموزد، در زندگی کاری جز روز را به‌شب رساندن نمی‌کند. گوته

سوفی عزيز، مطلب من اين است که تو نبايد در زمره اين آدم‌هائی باشی که دنيا را به‌منزله يک امر بديهی پذيرفته‌اند و می‌پذيرند.

در طبيعت دو «نيرو» در تلاش‌اند: «عشق» و «نفرت» آنچه چيزها را به‌يکديگر می‌پيوندد عشق است و آنچه از هم جدا می‌کند نفرت است.

آن کس که از درس‌های ۳۰۰۰ ساله چيزی نياموزد، در زندگی کاری جز روز را به‌شب رساندن نمی‌کند.

يک فيلسوف کسی است که حقيقتا هرگز به‌دنيا عادت نمی‌کند. برای فيلسوف، چه مرد و چه زن، جهان چيزی بيان نشدنی، پر از راز و معما است.