بریده‌هایی از کتاب این راهش نیست

گری شندلین به او گفت: «وقتی افراد بااستعدادی را می‌بینم از آنها می‌خواهم همان چیزی باشند که می‌توانند. من واقعاً می‌خواهم کمک کنم-و با این کار به خودم هم کمک می‌شود. هروقت به کسی چیزی را آموزش می‌دهم متوجه می‌شوم خودم هم دارم چیزهایی یاد می‌گیرم.» تحقیقات انجام‌شده حرف شندلین را تأیید می‌کنند.

شاید شما درحال‌حاضر هم در حرفۀ خود خبره باشید. شاید احساس کنید به‌اندازۀ کافی مهارت دارید و نیازی به مربی ندارید؛ ولی سخت در اشتباهید.

دین کیت سیمونتون می‌گوید: شاگردان آینده باید از بیش از یک مربی استفاده کنند. همین امر درمورد انتخاب الگو هم صدق می‌کند؛ و علت این امر در هر دو مورد یکسان است: جوانان بااستعداد اگر برای پایه‌ریزی رشد شخصی خود مربیان زیادی داشته باشند که بتوانند از آنها کمک بگیرند دیگر احتمال کمتری وجود دارد که خودشان را برای کامل شبیه‌شدن به یک شخص فدا کنند. درعوض مجبور خواهند شد مسائل متفاوت و گوناگونی که در آموزش‌هایشان وجود دارد را باهم ترکیب کنند. ترکیبی از تکنیک‌ها، مدل‌ها و ایده‌ها می‌تواند کلید اصلی شهرت یک شاگرد باشد.

شاید شما بتوانید یک مربی پیدا کنید که واقعاً بتواند مهارت‌های شما را ارتقا دهد ولی وقتی پای سیاست‌های کاری به میان می‌آید نمی‌تواند به شما کمکی بکند. این امری کاملاً طبیعی است و اصلاً یک مشکل محسوب نمی‌شود. راه‌حل چیست؟ یک مربی دوم هم داشته باشید. می‌دانید، مربی‌ها مثل چیپس هستند: نمی‌توانید فقط یکی از آنها را داشته باشید. طبق مطالعاتی که راش روی مدیران اجرایی انجام داد میانگین تعداد مربی‌ها دو بود؛ و برای خانم‌ها سه.

دین کِیت سیمونتون، متخصص افراد برجسته، می‌گوید احساس یک مربیِ عالی‌بودن به‌خودیِ‌خود بسیار تأثیرگذار است. و شما از کجا متوجه شایستگی و خوب‌بودن یک مربی می‌شوید؟ معلوم است، از طریق موفقیت شاگردانش.

درنهایت، هدف شما و هدف مربی شما باید یکی باشند: تبدیل‌شدن شما به فردی شگفت‌انگیز و قابل‌تحسین. اما در اینجا هدف ثانویه‌ای هم وجود دارد: نشان‌دادن شایستگی و کار بی‌نقص مربی.

پرسیدن سؤالات مهم و پرمحتوا بهترین راه برای ایجاد ارتباط است. ولی واژۀ کلیدی در اینجا واژۀ «سؤالات مهم و پرمحتوا» است. هرگز سؤالی که می‌توانید جواب آن را در گوگل پیدا کنید از یک مربی نپرسید.

رابرت روسنتال و لنور جاکوبسون تحقیقی انجام دادند که در آن به معلم‌ها گفته شد تعداد خاصی از دانش‌آموزان نابغه هستند و پتانسیل بسیار بالایی دارند. در پایان سال تحصیلی از آن بچه‌ها تست آی‌کیو گرفتند و میانگین امتیاز به‌دست‌آمده ۲۲ بود. نکته اینجاست که: نابغه‌ها به‌صورت تصادفی انتخاب شده بودند. آنها افراد خاصی نبودند، ولی اعتقاد معلم به اینکه آنها افراد خاصی هستند درنهایت موجب پیش‌بینی خود‌محقق‌کننده شد. معلم‌ها زمان بیشتری برای این بچه‌ها نمی‌گذاشتند. روسنتال «فکر می‌کند معلم‌ها برای آموزش‌دادن به این بچه‌ها اشتیاق بیشتری داشتند... این معلم‌ها احتمالاً احترام و اشتیاقی که نسبت به این دانش‌آموزان داشته‌اند را به‌گونه‌ای به آنها انتقال داده‌اند که آنها هم توانایی بیشتری برای فهمیدن مطالب درسی و عملکرد بهتر در خود احساس کرده‌اند.»

دن کویل هم در کتاب پرفروش خود تحت ‌عنوان رمز شکوفایی می‌گوید شما به کسی نیاز دارید که کمی شما را به حرکت وادارد. بله، آنها نه‌تنها باید در حرفۀ خود بهترین باشند بلکه باید توانایی دادن انگیزه به شما را هم داشته باشند.

چه چیزی باعث می‌شود یک مربی دلش بخواهد کار بیشتری برایتان انجام دهد؟ وقتی شما ثابت کنید تمام مسیرهای ممکن را برای انجام کاری انجام داده‌اید و بدون کمک مربی نمی‌توانید به مسیر خود ادامه دهید.

طبق تحقیقاتی که در زمینۀ علم عصب‌شناسی صورت گرفته، وقتی یک متخصص درمورد موضوعی صحبت می‌کند بخشی از مغز ما واقعاً خاموش می‌شود: در یکی از مطالعات سال ۲۰۰۹ که توسط دانشمندان دانشکدۀ پزشکی دانشگاه اِموری و به رهبری دکتر جرجی بِرن-استاد اقتصاد عصبی و روان‌پزشکی در دانشگاه اموری-انجام شد به این نتیجه رسیدند وقتی کسی که او را به‌عنوان متخصص قبول دارید به شما پیشنهادی بدهد و یا شما را راهنمایی کند دیگر خودتان فکر نخواهید کرد... «نتایج فعالیت‌های مغزی نشان می‌دهند افراد به‌خاطر اعتماد به فرد متخصص خودشان از گرفتن تصمیم شانه خالی می‌کنند.»

یک ضرب‌المثل قدیمی وجود دارد که می‌گوید: «وقتی شاگرد آماده باشد استاد پیدا می‌شود.» اگر دارید هر کاری که برای پیشرفت در کارتان لازم است را انجام می‌دهید پیداکردن یک مربی کار سختی نخواهد بود. چرا؟ چون اگر دارید کار بزرگی انجام می‌دهید افرادی که از شما موفق‌تر هستند متوجه این موضوع خواهند شد و به شما کمک خواهند کرد. افراد آغازگری که بااستعداد و مبتکر باشند بسیار کمیاب هستند. اگر توجه دیگران به شما جلب نشد به این معناست که یک جای کارتان می‌لنگد؛ یا به‌اندازۀ کافی سخت کار نکرده‌اید یا به‌اندازۀ کافی کارتان پیشرفت نداشته است.

کریستینا آندرهیل تحقیقاتی را که در طول دو دهۀ اخیر در زمینۀ مربیگری انجام شده بود موردبررسی قرار داد و به اختلاف قابل‌توجهی دست یافت. بله، با مربیگری رسمی پیشرفت حاصله بسیار کم بود، و نتایج اصلی از مربی‌‌های غیررسمی به‌دست می‌آمد-همان مربی‌هایی که خودتان پیدا می‌کنید. طبق گزارش شین اسنو: «پس از بررسی مواردی مثل درآمد در آینده، جایگاه شغلی، تعداد ترفیع‌ها، رضایت کاری، استرس کاری و عزت‌نفسِ افرادی که تحت‌نظر یک مربی و مشاور بودند مشخص شد در مواردی که شاگرد و مربی‌ خودشان در کنار هم قرار گرفته بودند و یک ارتباط شخصی باهم ایجاد کرده بودند مربی‌ها عملکرد بهتری داشته‌اند.»

محققینی به نام پِنِلُپه لاکوود و زیوا کوندا به این نتیجه رسیدند که تفاوت بین انگیزه‌گرفتن از کسی که الگوی خود قرار می‌دهیم و تضعیف روحیه توسط او به دو عامل بستگی دارد: ارتباط و قابلیت دستیابی. وقتی با کسی که فکر می‌کنید مقام بالایی دارد و همیشه او را تحسین کرده‌اید رابطه برقرار می‌کنید از او انگیزه می‌گیرید؛ و وقتی آن شخص به شما این حس را انتقال می‌دهد که شما هم می‌توانید آن کار را انجام دهید... بنگ... از همین‌جاست که نتایج واقعی را خواهید دید.

عالی‌بودن در یک زمینه و مهارت‌یافتن در آن غالباً باعث می‌شود انجام آن برای شما جذاب‌تر و سرگرم‌کننده‌تر شود. ما برعکس این موضوع-که بر اساس آن علاقه موجب شکوفایی استعداد می‌شود-را نادیده گرفته‌ایم. داشتن یک مربی یا معلم خوب همیشه موجب می‌شود کاری که قرار است انجام دهید هیجان‌انگیز به‌نظر برسد و به شما کمک می‌کند هرگونه تمرینی که برای تخصص در آن زمینه لازم است را انجام دهید.

مربیان باعث جذابیت و لذت‌بخش‌شدن یادگیری می‌شوند. آنها با روابط خوبشان استرس را کاهش می‌دهند و به شما کمک می‌کنند بر خستگی و ناامیدی خود غلبه کنید و بهترینِ خودتان شوید. آدام گرانت می‌گوید مربی‌ها می‌توانند در مسیر ثبات قدم و تمارین سخت همراه خوبی برای شما باشند و شما را راهنمایی کنند: این‌طور که پیداست درواقع اکثر افرادی که در سطح جهانی هستند قبلاً یک مربی یا معلم داشته‌اند که انجام کارها را برای آنها به یک سرگرمی تبدیل کرده است.

یکی از اقتصاددانان دانشگاه استنفورد به نام اریک هَنوشِک می‌گوید معلم‌های بد یک آموزش شش‌ماهه را در طول یک سال انجام می‌دهند؛ و معلم‌های بزرگ آموزش یک سال و نیمه را در طول همان یک سال یاد می‌دهند. دوستان عزیز، حل‌کردن معادلات ریاضی اصلاً کار سختی نیست. او می‌گوید اگر در مدرسۀ بدی باشید ولی معلم خوبی داشته باشید خیلی بهتر است از اینکه در مدرسۀ خوبی باشید ولی معلم بدی داشته باشید.

حتی اگر قرار است شرکت خود را راه‌اندازی کنید و رئیسی ندارید این مسئله بسیار مهم و حیاتی است. شِین اسنو در کتاب پرفروش خود به نام میانبرهای هوشمندانه به تحقیقاتی اشاره می‌کند که نشان می‌دهند کارآفرینانی که مربی داشته‌‌اند نسبت به دیگران از لحاظ مالی هفت برابر و از لحاظ تجارب کاری‌ سه برابر رشد بیشتری داشته‌اند. چرا داشتن مربی تا این حد اهمیت دارد؟ شما آن‌قدری وقت ندارید که خودتان تمام مسیرهای اشتباه را امتحان کنید؛ و البته آن اشتباهات می‌توانند به معنای شکست باشند. بهتر است اجازه دهید دیگران مرتکب آن اشتباهات شوند و شما از آنها یاد بگیرید. مربیان و معلم‌های بزرگ می‌توانند به شما کنند سریع‌تر یاد بگیرید.

جرارد راش ۱۲۵۰ نفر از بهترین مدیران اجرایی را موردبررسی قرار داد و متوجه شد دو‌سوم آنها مربی داشته‌اند؛ و آنهایی که مربی داشته‌اند، هم درآمد بیشتری داشتند و هم نسبت به دیگران از شغل خود راضی‌تر بودند: «میانگین افزایش حقوق مدیرانی که مربی داشتند ۲۸.۸ درصد و میانگین افزایش اضافه‌پرداخت و پاداش آنها ۶۵.۹ درصد بود؛ که مجموعاً می‌شود ۲۹ درصد افزایش پاداش نقدی کلی.» خانم‌های محترم، باید بگویم که این موضوع برای شما اهمیت بیشتری دارد. مطالعات انجام‌شده نشان دادند تمام مدیران زنِ موفق مربی داشته‌اند.

شما دلتان می‌خواهد کسی باشید که تحولی عظیم در دنیا ایجاد کرده است؟ کسی که دنیا را تغییر دهد و در کتاب‌های تاریخ نام او نوشته شود؟ کی.اندِرز اریکسون، که نظریۀ ده‌هزار ساعت تمرین برای تخصص‌یافتن در یک زمینه را ارائه داد، می‌گوید هیچ راه دیگری برای رسیدن به آن جایگاه وجود ندارد جز اینکه یک مربی داشته باشید: «این یافته‌ها بر اساس مطالعاتی هستند که روی تعدادی از ورزشکاران، دانشمندان و هنرمندان موفق در عرصۀ بین‌المللی انجام شده‌اند. بنجامین بلوم (۱۹۸۵) در این مطالعات به این نتیجه رسید که همۀ آن افراد بدون استثنا توسط یک مربی حرفه‌ای آموزش دیده بودند؛ مربی‌ای که پیش از آنها هم شاگردان دیگری را به سطح بین‌المللی رسانده بود.»