بریده‌هایی از کتاب تربیت بچه‌ها، تربیت خود ماست

وقتی ناراحت شدید، اولین واژه‌هایی که به ذهنت می‌رسد را بر زبان نیاور؛ این‌ها همان واژه‌هایی هستند که نفی می‌کنند و به کسی آسیب می‌رسانند.

تربیت بچه‌ها تربیت خود ماست

کار شما تبدیل یک کودک به یک بزرگسال در مدت بیست سال نیست. مسئولیت و امتیاز شما این است که از یک انسان در حالی‌که خود رشد می‌کند به‌خوبی مراقبت کنید.

تربیت بچه‌ها تربیت خود ماست

عشق فقط در صورتی ناب و خالص است که بی‌قیدوشرط باشد.

می‌دانی که جلو اشک را گرفتن درست مانند این است که نیاز به توالت داشته باشی ولی از رفتن به توالت خودداری کنی؟

معمولاً قضاوت، میان ما و آن‌هایی که دوست‌شان داریم فاصله می‌اندازد. به هیچ‌کس جز خودت، آموزش نده.

بچه‌ای را که در حال گریه‌کردن است تأیید کن اما باعث گریه‌کردن او نشو.

تا آن‌جا که امکان دارد به بچه آزادی بده خودش تصمیم بگیرد. اما، وقتی لازم است که آزادی او را محدود کنید، این کار را با احترام و مهربانی انجام بده و دلایل انتخاب خود را برای او کاملاً روشن کن. حتی اگر تصمیم بچه یا پرس‌وجوی او به‌نظر شما ناپسند و ناخوشایند باشد، اگر آسیبی نمی‌رساند، واکنش غریزی و نسنجیده در مقابل آن نشان نده.

در عشق‌ورزیدن به بچه خود ثابت‌قدم باشید و همیشه از خود بپرسید «آیا این خواست اوست یا آرزوی خود من است؟» و اگر خواست خود شماست، ضمن مقایسه آن با واقعیت، صادقانه اعتبار آن را آزمایش کنید.

به ما می‌گفتند دوست‌داشتن والدین یعنی انجام‌دادن هرآن‌چه آن‌ها از ما می‌خواستند. ما را با غذا، تمجید و تحسین، محبت، امتیاز یا هدیه گول می‌زدند و با انواع اقدامات زوری ما را به بازی می‌گرفتند. روش‌های واداشتن ما به تبعیت و فرمان‌برداری دست‌کمی از کنترل نداشتند، فقط تا حدی پوشیده و به‌اصطلاح در لفافه بودند.

ت ــ به بچه این توان‌مندی و اختیار را بده که بتواند مشکل خود را حل کند؛ این کار را با اعتمادکردن به او و مداخله‌نکردن در کارهای او انجام بده. با مداخله‌نکردن و ارائه‌نکردن راه‌حل فوری برای حل و فصل مشکلات، به تدبیر و کاردانی او اعتماد کن. وقتی بچه‌ها از قید انتظارها و هیجان‌های والدین آزاد می‌شوند، با احساس توان‌مندی و اعتماد، راه‌حل‌ها و ایده‌های خاص خود را پیدا می‌کنند. احساسات همیشه مانع توانایی انسان برای انجام فعالیت‌ها به‌صورت عادی هستند. وقتی احساسات ابراز و از این طریق تخلیه شد بچه دوباره آزادی‌اش را به‌دست می‌آورد، می‌تواند تمرکز کند و در این صورت یا از قید خواسته‌هایش می‌گذرد یا راه‌حلی برای آن‌ها پیدا می‌کند. آن‌چه که شما در هنگام بررسی یا کاویدن مغز خود انجام دادید، او به روشی طبیعی و به‌سرعت انجام خواهد داد.

هم ابراز عشق و هم دریافت آن باید بی‌قیدوشرط باشد. اگر بچه برای این‌که دوست داشته شود باید معیارهایی را برآورده کند و اگر نیازمند آن باشد که خودش حالت‌های عاطفی خود را دقیقا ارزیابی کند، آن‌گاه به‌وجود خود و ارزش خود احساس تردید می‌کند و مضطرب می‌شود. درواقع، چنین تلاشی برای مهرورزی به یک وضعیت ناخوشایند تبدیل می‌شود که فقط برای برآوردن انتظارات یا خوشحال‌کردن دیگران انجام می‌شود؛ مسابقه‌ای که در آن شخص هرگز احساس رضایت نمی‌کند چون، به‌جز مواقعی که خود را حق‌به‌جانب می‌داند یا کس دیگری را خوشحال می‌کند، همیشه احساس بی‌ارزشی می‌کند. این همان علت و ریشه کمبود عزت‌نفس یا میزان بسیار کم آن است.

وقتی کاسه عشق و محبت‌اش پر شد، آن‌گاه اگر شما به پختن غذا، پرداختن به صورت‌حساب‌ها یا تمرین‌کردن موسیقی یا هر کار دیگری در حضور او بپردازید، یا به‌اصطلاح توجه خود را از او دور کنید، دیگر اشکالی ندارد. حتی بچه کوچک‌تر نیز، وقتی نیازش به توجه برطرف شد، کم‌کم می‌تواند برای مدت‌های کوتاه (و گاه‌به‌گاهی) بدون توجه شما سر کند. بگذارید این ویژگی در بچه رشد کند و خود را نشان بدهد؛ سعی نکنید آن را از بچه انتظار داشته باشید.

معمولاً قضاوت، میان ما و آن‌هایی که دوست‌شان داریم فاصله می‌اندازد. به هیچ‌کس جز خودت، آموزش نده.

ما، اغلب وقتی عصبی هستیم، بدون توجه به واقعیات و نیتی که پشت رفتار بچه‌ها وجود دارد، نتیجه‌گیری می‌کنیم.

بچه محرکی برای تولید خشم شماست نه علت آن؛ او مسئول احساسات و عواطف شما نیست

عشق فقط در صورتی ناب و خالص است که بی‌قیدوشرط باشد. همان لحظه‌ای که عشق در قالب جایزه یا به‌خاطر رفتار یا پیشرفت تحصیلی به‌کار می‌رود دیگر عشق نیست، بلکه نوعی بده ـ بستان است که بر دنیای کاسبکاری حاکم است

بچه برای این به دنیا نیامده است که به شما عشق بورزد یا از شما تقدیر کند و رؤیاها و آرزوهای شما را برآورده سازد. وجود او به‌طور طبیعی به زندگی شما غنا می‌بخشد و عشق، معنی و همین‌طور جهت به آن می‌افزاید

اگر ما جرئت بیشتر یادگرفتن و کمتر یاددادن داشته باشیم، تربیت بچه‌ها به وسیله‌ای برای رشد و شکوفایی آن‌ها تبدیل می‌شود