بریده‌هایی از کتاب عارف قزوینی

باد فرح بخش بهاری وزید پیرهن عصمت گل بردرید نالۀ جان سوز ز مرغ قفس تا به گلستان رسید (تا به گلستان رسید) قهقهۀ کبک دری بود چو از خودسری پنجۀ شاهین چرخ بی درنگ زد به چنگ رشتۀ عمرش برید تا به قفس اندرم ریخته یکسر برم بایدم از سر گذشت شاید از این در پرید

مخور غم که ایران ز ما خرابتر نیست بد آن ملتی کز خرابیش خبر نیست

چه کج رفتاری ای چرخ! چه بد کرداری ای چرخ!

خون به خون ریختن باید انگیخت خون فاسد ز هر فاسدی ریخت

ایرانیان از بهر خدا یک دل شوید از صدق و صفا تا چند غرض؟ تا کی دودلی؟ تا چند نفاق؟ تا کی دغلی؟ آخر بس است این کج عملی بس است این منفعلی

الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی این نیست مگر آینۀ لطف الهی الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی صد بار گدائیش به از منصب شاهی الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی

شه زنان، به سرزنان و موکنان به گریه گفت: کو سران ایران، دلاوران ایران؟ چه شد که یک نفرمرد، نماند از بهادران ایران (نماند از بهادران ایران) کجاست کیقباد و جم، خجسته اردشیر کو؟ شهان تاج بخش و خسروان باجگیر کو؟ کجاست گیو پهلوان (کجاست گیو پهلوان) و رستم دلیر کو (رستم دلیر کو)؟

چه خوش است اگر دیده رخ دلبر بیند نبود جز این فایده ای بینائی را

دیدم صنمی سرو قد و روی چو ماهی الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی افکند به رخسار چو مه زلف سیاهی الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی

کعبه یک، خدا یک، کتاب یک این همه دوئیت کجا رواست

خون چو سرچشمۀ آب حیات است پیش خون نقش هر رنگ مات است خون مدیر حیات و ممات است خون فقط خضر راه نجات است

حبیبم طبیبم عزیزم، توئی درمان دردم، زکویت برنگردم به هجرت در نبردم به قربان تو

ما از امرش تا که جانی هست باقی سرنتابیم

از خون جوانان وطن لاله دمیده از ماتم سرو قدشان سرو خمیده در سایۀ گل بلبل ازین غصه خزیده گل نیز چو من در غمشان جامه دریده چه کج‌رفتاری ای چرخ خوابند وکیلان و خرابند وزیران بردند به سرقت همه سیم و زر ایران ما را نگذارند به یک خانۀ ویران یا رب بستان داد فقیران ز امیران چه کج رفتاری ای چرخ! چه بد کرداری ای چرخ! سر کین داری ای چرخ! نه دین داری، نه آیین داری (نه آیین داری) ای چرخ!

به تن جان به جان رگ به رگ خون نداریم

چند ز پلتیک اجانب به خوابید تا به کی از دست عدو در عذابید دست برآرید که مالک رقابید مرد به جز مرگ تمنا ندارد ایضاً همتی ای خلق گر ایران پرستید از چه در این مرحله ایمن نشستید منتظر روزی ازین بد ترستید؟ صبر ازین بیش دگر جا ندارد ایضاً گر نبری رنج، توانگر نگردی این ره عشق است دلا برنگردی شمع صفت سوز که تا کشته گردی عارف بی دل سر پروا ندارد

خون دل بریخت از دو چشم من خوشدلم از این، انتحار دل افتخار مرد در درستی است وز شکستگی است اعتبار دل عارف این قدر لاف تا به کی شیر عاجز است از شکار دل مقتدرترین خسروان شدند محو در کف اقتدار دل

بده می که دنیا دو روز بیشتر نیست مخور غم که ایران ز ما خرابتر نیست بد آن ملتی کز خرابیش خبر نیست

دیدم صنمی سرو قد و روی چو ماهی الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی افکند به رخسار چو مه زلف سیاهی الهی تو گواهی، خدایا تو پناهی

چشم مستت همچو چنگیز ترک خونخوار است و خونریز