بریده‌هایی از کتاب جاده جنگ - جلد۱

شگفتا! گاه تسلیم محض شدن، چه آرامشی دارد!

اما ظاهراً انسان توانایی‌هایی دارد که فقط در مواقع خاص و حساس بروز می‌کند.

مردم در بحبوحه جنگ زود بزرگ می‌شوند.

کامیون‌ها، برخلاف خودروهای حامل افسران اسیر، پوشش برزنتی داشتند و درون آن‌ها از دید مردم پنهان بود. به نظر نمی‌رسید روس‌ها برای ملاحظه مردم کامیو‌‌ن‌ها را پوشانده و مهر و موم کرده باشند. چون، در مدت حدود یک ماه حضور خود، به چشم خود دیده بودند که هیچ نیروی مقاوم و مزاحمی بر سر راه و اعمال آن‌ها وجود ندارد. به لحاظ باارزش بودن محموله و برای سلامت حمل و نقل آن اقدام به پوشش کامیونها و مهر و موم آن کرده بودند. مردمی که در مسیر تردد خود آن‌ها را می‌دیدند، اصلاً نمی‌دانستند که انبار غله شهر به غارت رفته است و خیلی زود طعم تلخ گرسنگی و قحطی نان را خواهند چشید.

«اینجا کجاست؟» ـ یک کلبه‌باغی. ـ چی توی اون کلبه هست؟ ـ خاطرات کودکی‌م! و زمان به قهقرا رفت.

گاه تسلیم محض شدن، چه آرامشی دارد!

نظامیگری، با آن زرق و برقی که در یونیفورم‌های تقلیدشده از افسران آلمانی وجود داشت، برای خیلی از جوان‌ها در حد رؤیا بود، بزرگ‌ترها چندان تمایلی به آن نشان نمی‌دادند. چون پوشیدن یونیفورم، گذشته از جذبه ظاهری، مفهوم جنگ و کشتار و مرگ را نیز یدک می‌کشید و این واژه‌ها با امیال پدران و مادران هم‌خوان نبود.

«اگه خواست و لطف خداوند تبارک و تعالی نبود، این کار محال بود.»

. این کلمه کوچک و جمع‌وجور مفهوم وسیعی دارد و بشریت از دیرباز با آن مأنوس بوده است و ثمرات تلخ آن را در طول حیات خود، روی کره خاکی، بارها چشیده‌ است و همچنان خواهد چشید.

گفتم: “نالوطی ما مثلاً قول مردونه دادیم.” زیر خنده زد و گفت: “مرد اگه دیدی از ما به اون سلام