بریده‌هایی از کتاب لبخند من انتقام من است

مادرم همیشه برایم تعریف می‌کرد که اغلب گرسنه بودند. خودش از نانی می‌خورده که برای غذادادن به سگ کنار گذاشته می‌شد.

دیوان بین‌المللی کیفری برای یوگسلاوی سابق (ICTY)، تعداد مردان و جوانان بوسنیایی کشته‌شده در این واقعه را، با توجه به اسناد مشهود ارائه‌شده، بین هفت هزار الی هشت هزار نفر تعیین کرده است. این آمار، بر اساس یافته‌های دیوان، از جمله پیداشدن ۲۱ گور دسته‌جمعی طی سال‌های ۱۹۹۶ الی دو هزار به‌دست آمده است. همچنین در این رابطه دیوان پی برد که حداقل هفت مورد از گورهای دسته‌جمعی در روزهای پس از جنگ، توسط صرب‌ها، برای پوشاندن جنایاتشان، برهم زده شده و اجساد آن به گورهای دسته‌جمعی ثانویه منتقل شده‌اند.

پس از خارج‌کردن زنان و کودکان از شهر، نیروهای صرب، اسرای مسلمان را سوار بر اتوبوس‌ها کردند و پس از تقسیم آنان به گروه‌های کوچک‌تر، به قتل‌عام آن‌ها پرداختند. در همین حین بسیاری از جوان‌ترها که احساس خطر کرده بودند، به امید فرار از این جهنم به جنگل‌های اطراف می‌گریختند که قریب‌به‌اتفاق آنان هم در همان جنگل‌ها اسیر و کشته شدند.

نیروهای صرب، در مرحله‌ی اول، مردان و جوانانی که قدرت حمل سلاح را داشتند، یعنی مردان عمدتاً بین ۱۲ تا ۷۷ سال را به بهانه‌ی بازجویی از زنان، کودکان و سالمندان جدا کردند. در روز ۱۲ جولای، اتوبوس‌ها و کامیون‌های از پیش تدارک‌دیده‌شده، برای انتقال زنان و کودکان، وارد شهر شدند و در کمتر از سی ساعت، طی یک عملیات پاکسازی نژادی، حدود ۲۳ هزار نفر را به بیرون از منطقه منتقل کردند. این در حالی بود که مردان دستگیرشده در انبارها، مدارس و مکان‌های خالی از سکنه نگهداری می‌شدند.

صرب‌های بوسنی و هرزگوین در جولای ۱۹۹۵ با اشغال منطقه‌ی امن سربرنیتسا، حدود ۸ هزار نفر از مردان و پسران این شهر را قتل‌عام و با انتقال اجباری بیش از ۲۳ هزار نفر از زنان و کودکان یکی از بزرگ‌ترین جنایات نسل‌زدایی، جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی را پس از جنگ جهانی دوم، رقم زدند.