بریده‌هایی از کتاب سر دلبران

اگر توصیه می‌شویم که پیوسته هر کاری را با (بسم اللّه الرحمن الرحیم) آغاز کنیم؛ یا اینکه در آغاز هر روز که از خانه بیرون می‌آییم، ۱۹ بار (بسم اللّه الرحمن الرحیم) بگوییم؛ به این دلیل است که در ورطهٔ هلاکتِ بدگمانی به خداوند نیفتیم.

سه اندیشه مذموم است و هیچ کس از آنها نجات و خلاصی ندارد: گمان بد، فال بد و حسد

در ارتباط‌های عمومی، قرآن دو وظیفهٔ «عفو» و «صفح» را مطرح می‌کند؛ اما به همسر که می‌رسد می‌گوید سه وظیفه دارید: «عفو»، «صفح» و «مغفرت». در این باره قرآن می‌فرماید: (وَ اِن تَعفُوا وَ تَصفَحُوا وَ تَغفِرُوا فَاِنَّ اللّهَ غَفُورٌ رَحِیم). عفو یعنی گذشت. صفح یعنی این که من اصلاً ایرادت را ندیدم؛ و اما (وَتَغفِروا) یعنی چه؟ (وَ تَغفِروا) یعنی این که تو بدی کردی؛ پاسخ بدی تو را با خوبی می‌دهم

فرد متوکّل، نه به بله گفتن دیگران دل خوش می‌کند، و نه از نه گفتن آنان هراسی دارد.

اگر می‌خواهید بدانید چرا علامه طباطبایی یا خانم امین موفق بودند، برای ایشان، در پی همسری فیلسوف و مفسر که در خانه با هم به بحث و درس می‌نشستند، نباشید. آن چیزی که عامل موفّقیّت آنها شده، آرامشی بوده است که در نزد همسر خود داشته‌اند و آن آرامش الزاماً از نوع همکاری نبوده؛ بلکه به دلیل تطابق روحی، درک متقابل و تفاهمی بوده است که با هم داشته‌اند.

بازگو کردن حرف‌های خوب خانه نیز در بیرون از خانه ممنوع است و این امریست که خیلی از ما آن را رعایت نمی‌کنیم

هر گاه یکی از آن دو (پدر و مادر)، یا هر دوی آنها، نزد تو به سن پیری رسند، به آنان اف مگو.

گاهی هم این گفتگو جنبه عاطفی و تفریحی دارد این گفتگو بسیار عالی، مورد تأیید و تأکید است. نقل است که «وقتی کار نگارش علامه طباطبایی تمام می‌شد، به خانواده می‌گفتند بیایید بنشینیم با هم صحبت کنیم. این گفتگو، صحبت و رایزنی، کشتی خانواده را با آرامش و صفای بیشتری در این دریای طوفانیِ روزگار هدایت می‌کند و انس و الفت ایجاد می‌نماید.»

باید فرهنگ تشویق و قدردانی و احساس حق شناسی را در خانه رواج دهیم و از یکدیگر تشکر کنیم. بچه‌ها دست مادر را ببوسند، مادر غذا درست کرده است. مادر بگوید: بچه‌ها به استقبال بابا برویم؛ بابا زحمت کشیده است. بچه‌ها که دست پدر و مادر را می‌بوسند، تواضع پیدا می‌کنند. این جور بچه‌ها تربیت پذیر و آموزش پذیر می‌شوند.

ولی صاحبان ذائقه‌های شیرین، سخت‌ترین اتّفاقات و وقایع را ملایم و تلطیف می‌کنند؛ و یادآوری پیشامدهای سخت، برایشان خاطرات شیرینی است که به خاطر آوردنش کامشان را خوش می‌کند

سوءظن، بدی‌ها را تثبیت و حسن ظن، بدی‌ها را ناپدید می‌کند.

ترس، عمده ترین عامل دروغگویی

از مکروهات در امر زناشویی، فخرفروشی افراد در این زمینه و برملا کردن اسرار و پنهانی‌های آن - چه به شوخی و چه به جدّ - در نزد دیگران است.

اصل اولیه در زندگی «آرامش» است که به هیچ بهانه و تحت هیچ شرایطی مجاز به برهم زدن آن نیستیم.

انسان وقتی انسان می‌شود که بتواند بدی را با خوبی پاسخ دهد و این از معالی اخلاق است.

«همسری خوب و بساز با خانواده‌ای فهیم برایم پیدا کنید، آن وقت موفّقیّتم را در زندگی به شما ثابت خواهم کرد!»

«فریب نماز و روزه مردم را نخورید زیرا آدمی‌گاه چنان به نماز و روزه خو می‌کند که اگر آنها را ترک گوید احساس ترس می‌کند؛ بلکه آنها را به راستگویی و امانتداری بیازمایید.»

«خدایا! با علم به اینکه می‌دانم راه صحیح، راهی نیست که همسرم می‌گوید، اما علم بالاتری به من می‌گوید، سخن تو از حرف من و شوهرم نافذتر است؛ پس به خاطر اطاعت از تو، از او اطاعت می‌کنم.»

بالاترین صداقت وفای به پیمان‌هاست

شما با سرزنش و نکوهشِ مکرّر، باعث عادی شدن یک صفت زشت و تثبیت آن می‌شوید. انتساب چندین بارهٔ یک صفت زشت به فرد، کم کم به او می‌باوراند که این صفت ناپسند، جزئی جدایی ناپذیر ازشاکلهٔ اوست. از طرفی او را به این باور نیز می‌رساند که شما این صفت را بر او پذیرفته اید.