بریده‌هایی از کتاب مانیفست یک فمینیست در پانزده پیشنهاد

لطفاً دخترت را قبل از هر چیز، یک انسان بدان. او را دختری با ویژگی‌های معین در نظر نگیر. ضعف‌ها و قوت‌های او را به‌عنوان یک انسان ببین. او را بر مقیاس بهترین نسخهٔ خودش ارزیابی کن.

اگر ما با زنجیر محکم نقش‌های جنسیتی، کودکان و نوجوانان را به اسارت نکشیم، به آن‌ها فضایی کافی داده‌ایم تا به تمام پتانسیل‌های فردی خودشان دست یابند.

عبارت «چون تو دختر هستی»، هرگز دلیلی برای هیچ‌چیزی نیست؛ هیچ‌چیزی!

«به دخترت بیاموز که چیزهایی به نام نقش‌های جنسیتی، مزخرفاتی بیش نیستند.»

تصور کن چند آدم شادتر، باثبات‌تر و تأثیرگذارتر روی کرهٔ زمین وجود داشت فقط و فقط اگر پدرانشان در کودکیِ آن‌ها حضوری فعال داشتند؟

لطفاً واژهٔ کمک را از جملاتی که در مورد شوهرت می‌گویی، حذف کن.

برای خودت فضایی برای اشتباه‌کردن و شکست‌خوردن قائل شو.

اتفاقاً سنت قدیم قوم ایگبو این است که در آن مرد و زن با هم کار کنند و سال‌ها قبل از اینکه نیجریه مستعمرهٔ انگلستان شود، مادران این قوم نه‌تنها کشاورزی می‌کردند، بلکه در برخی از بخش‌های سرزمین ایگبو تجارت و بازرگانی را منحصراً زن‌ها انجام می‌دادند.

مردم برای توجیه کارها و عقاید خودشان آگاهانه کلمهٔ سنت را به بازی می‌گیرند تا به خواسته‌هایشان برسند.

خنده‌دار است که در این روزگار هنوز دست‌پخت خوب و آشپزی کردن را تستی برای ازدواج خانم‌ها می‌دانیم. دانش آشپزی از قبل در رحم خانم‌ها کار گذاشته نشده است؛ آشپزی یاد گرفته می‌شود. آشپزی نیز مانند بیشتر کارهای خانه‌داری مهارتی برای زندگی بهتر است که هم مردان و هم زنان بهتر است آن را بیاموزند، البته هم مردان و هم زنان می‌توانند از یادگیری این مهارت طفره بروند.

تابه‌حال برایت تعریف کرده‌ام که یک بار با یک مادر و دختر هفت‌سالهٔ نیجری در یکی از فروشگاه‌های آمریکایی قدم می‌زدیم؟ دختربچه یک هلی‌کوپتر اسباب‌بازی دید، یکی از همان‌هایی که با کنترل از راه دور پرواز می‌کنند. دختربچه حسابی جذب این اسباب‌بازی شده بود و ملتمسانه از مادرش خواهش کرد تا آن را برایش بخرد، اما مادر گفت: «نه، تو عروسک‌هایت را داری.» دختر در جواب گفت: «مامان، یعنی من فقط باید با عروسک‌هایم بازی کنم؟» هرگز این ماجرا را فراموش نمی‌کنم، البته به مادرش حق می‌دادم. او به‌خوبی با ایدهٔ نقش‌های جنسیتی کنار آمده بود. او پذیرفته بود که دخترها با عروسک و پسرها با هلی‌کوپتر بازی می‌کنند. اکنون مشتاقانه از خود می‌پرسم که اگر مادر این دختربچه این تصور را داشت که شاید دخترش در آینده مهندسی تأثیرگذار شود، آیا به او شانس بازی و اکتشاف هلی‌کوپتر را می‌داد؟

و آشنایی دیگر: یک آمریکایی که در شمال‌غربی اقیانوس آرام زندگی می‌کرد، یک بار به من گفت که وقتی پسر یک‌ساله‌اش را برای بازی با گروهی از بچه‌ها می‌برده است، متوجه شده است که مادرانی که فرزندان دختر داشتند، کودکان خود را محدود و مدام به آن‌ها توصیه می‌کردند که شیطنت نکنند، دست به چیزی نزنند و رفتاری خانمانه داشته باشند، ولی پسربچه‌ها ترغیب می‌شدند که دست به اکتشاف و کنجکاوی بزنند و هرگز کسی به آن‌ها گوشزد نمی‌کرده است که رفتاری مناسب داشته باشند. او نظر جالبی داشت و می‌گفت که والدین، ناخودآگاه از همان اوایل کودکی به دخترانشان یاد می‌دهند که چگونه محدود شوند، به آن‌ها فضای کمتری داده می‌شود و بایدها و نبایدهایشان نیز بیشتر است، اما پسرها فضای بیشتر و محدودیت‌های کمتری دارند.

او می‌تواند از مهارت‌هایی که کتاب‌ها به او می‌دهند، بهره گیرد. منظورم کتاب‌های درسی نیست، بلکه کتاب‌های تاریخ، رمان و خودزندگی‌نامه‌هاست. اگر لازم شد به او باج بده، رشوه بده، پاداش بده تا کتاب بخواند. او را تشویق کن تا کتاب بخواند. هرگز بانویی نیجری به نام آنجلا را فراموش نمی‌کنم. او مادری مجرد بود که فرزندش را در آمریکا بزرگ می‌کرد. کودکش تمایلی به کتاب‌خواندن نداشت و مادر تصمیم گرفت برای هر صفحه کتاب به او پنج سنت بدهد. ظاهراً برای مادر گران تمام می‌شد، اما سرمایه‌گذاریِ ارزشمندی بود.

احتمالاً این پیام بازرگانی تلویزیونی را یادت هست: مرد آشپزی می‌کند و زن برایش کف می‌زند. پیشرفت حقیقی این است که زن دست نزند، بلکه فقط غذا را بچشد و نظرش را بگوید، اما تبعیض جنسیتیِ این پیام بازرگانی این است که زن مرد را تشویق می‌کند، زیرا او کار آشپزی را که ذاتاً کاری زنانه است، عهده‌دار شده است.

سیاستمدار آمریکایی شنیدم که در سخنرانی‌هایش از زنان حمایت می‌کرد و می‌گفت: «زنان باید قهرمان شوند.» این جمله احساس همگان را برانگیخته بود. به دخترت بگو که زنان نیازی به قهرمان شدن ندارند، بلکه باید به‌عنوان یک انسانِ دارای حقوق مساوی، پذیرفته شوند. این دست جملات، ته‌مایه‌ای از دلسوزی برای زنان دارند. این جملات از نظر من بیشتر از آنکه به حقوق زنان اشاره کنند، به گونه‌ای بر جوانمردی مردی که جمله را گفته است، اشاره دارند و اساس فکری این جوانمردی این است که زنان ضعیف هستند و باید از آن‌ها حمایت کرد.

به او نشان بده که نیازی ندارد همه دوستش داشته باشند. به او بگو که اگر کسی او را دوست نداشت، حتماً شخص دیگری پیدا می‌شود که او را دوست داشته باشد. به او بیاموز که یک شی‌ء نیست که دوست داشته یا دوست نداشته شود، بلکه هویتی است که خود می‌تواند دوست داشته باشد یا دوست نداشته باشد. اگر شکایت کرد که چرا فلان خواستگار او را پس زده است، به او یادآوری کن که می‌تواند چنین افرادی را دوست نداشته باشد.

لطفاً به او نگو که رابطهٔ جنسی فقط ابزاری برای تولیدمثل است. به او بگو که رابطهٔ جنسی اگر همراه با عشق و تعهد باشد، امری خوشایند و پسندیده است پس باید قبل از اقدام به آن پیامدهای عاطفی آن را بپذیرد.

به‌تازگی در مراسم غسل‌تعمید نوزادی بودم. از مهمان‌ها خواسته شد که آرزوهای خودشان را برای نوزاد دختر بنویسند. یکی از مهمان‌ها نوشت: «برایت شوهری خوب آرزو می‌کنم.» نیت خیری است، اما من با این آرزو مشکل دارم. با این آرزو به یک نوزاد سه‌ماهه می‌گوییم که باید در اشتیاق پیدا کردن شوهری مناسب باشد. آیا اگر نوزاد پسر بود، هرگز آرزو می‌کردیم که زن خوبی پیدا کند؟

بسیاری از زنان برای مدت طولانی به امید ازدواج در یک رابطه می‌مانند، اما باید صبر کنند تا مرد از آن‌ها خواستگاری کند و این انتظار گاه آگاهانه و گاه ناآگاهانه، اقدامی به‌منظور ارزشمندی تلقی می‌شود.

یکی از طرفداران فمینیسم مشروط یک بار به من گفت: «اینکه جامعه توقع دارد مرد از زن خواستگاری کند، نشانهٔ قدرت زن است، زیرا تنها کسی که باید بله بگوید تا ازدواجی صورت گیرد، اوست.» اجازه بده نظرم را راحت بگویم. از دیدگاه من قدرت دست کسی است که درخواستش را مطرح می‌کند. با تمام وجود برای دخترت دنیایی آرزو می‌کنم که در آن زنان و مردان هر دو امکان درخواست کردن داشته باشند؛ دنیایی که در آن ارتباط بین زن و مرد سرشار از آرامش و شادی باشد.