بریده‌هایی از کتاب کتاب بخشش، شاهراه نجات انسان و جهان از درد و رنج

مایل هستم دو واقعیت ساده را با شما در میان بگذارم: هیچ‌چیزی وجود ندارد که نتوان آن را بخشید و هیچ کسی وجود ندارد که سزاوار بخشش نباشد.

«به اندازه‌ی کافی نفرت وجود دارد. ما باید عشق و مهربانی را گسترش دهیم». من یقین داشتم تنها راه پیروزی بر وحشت و ترور، واکنش با عشق و محبت است. من فهمیده بودم لازمه‌ی بخشش، پذیرش کامل آن چیزی است که اتفاق افتاده است. این امر به‌معنای چشم پوشی از عملی که اتفاق افتاده و موجب ناراحتی من شده است، نیست و به‌معنای این نیست که فرد خاطی از هرگونه مجازات قانونی مبّرا شود. بخشش صرفآ یعنی پذیرفتن واقعیت شرایط و رها کردن حادثه‌ای که قابل تغییر نیست. وقتی من پذیرفتم که شوهر و دخترم توسط تروریست‌ها کشته شده‌اند، توانستم به‌سوی آرامش قدم بردارم. این پذیرش، آرامش درونی‌ای به من داد که ادامه دارد و از بین نمی‌رود. این آرامش، اساس و جوهره‌ی انسانیت همه‌ی ما انسان‌ها است.

اگر من در مقابل سیلی‌ای که شما به من می‌زنید، به شما سیلی بزنم، این کار نه دردی را که من در صورت خود احساس می‌کنم کم می‌کند، نه رنجی را که از ضربه‌ی شما در دل خود حس می‌کنم، از بین می‌برد. انتقام و مقابله به مثل، در بهترین شرایط، فقط به‌طور موقت درد ما را تسکین می‌دهد. تنها راه احساس آرامش و التیامِ این درد، بخشش است. تا زمانی که نبخشیده‌ایم، درد همراه ما خواهد بود و امکان احساس آرامش و آزادی وجود نخواهد داشت.

از آنجا که ما انسان هستیم برخی تعاملات ما با یکدیگر دچار خطا می‌شود، لذا یا باعث ناراحتی دیگران می‌شویم، یا دیگران باعث ناراحتی ما می‌شوند و یا هر دو. این ویژگی انسان بوده و اجتناب‌ناپذیر است. با بخشش می‌توان این تعاملات را اصلاح کرد. بدین ترتیب آسیب‌های وارد شده بر ساختار اجتماعی را بر طرف می‌کنیم. این‌گونه است که می‌توانیم جامعه‌ی انسانی را از زوال و نابودی نجات دهیم.

این کار بسیار بزرگی است که کسی بتواند رفتار غیر انسانی کسی را ببیند و در پس رفتارهای فجیع او، هم‌چنان او را انسان بداند.

وقتی من جُرم یا خطای او را علیه او فراموش کنم، دیگر حافظه‌ی من نمی‌تواند مهار خُلق و خوی مرا در دست داشته باشد

از نظر منطقی، یقین دارم پدرم به این دلیل موجب درد و رنج مادرم می‌شد که وجودش پُر از درد و رنج بود، اما از نظر معنوی، ایمان من حکم می‌کند همان‌گونه که خداوند همه‌ی ما را می‌بخشد، پدر من نیز مستحق بخشش است.

ما کاملا بر این باور هستیم که هیچ‌کس نیست که قابل اصلاح نباشد، هیچ شرایطی وجود ندارد که امید را از انسان بگیرد و هیچ جرم و جنایتی نیست که قابل بخشش نباشد.

اگر بی‌عاطفه و بی‌احساس شویم، اگر مهربانی و دلسوزی نداشته باشیم، اگر اهل گذشت و بخشش نباشیم، باید هزینه‌ی آن را بپردازیم و رنج آن را هم تحمل کنیم، اما نکته اینجاست که فقط خود ما نیستیم که رنج می‌بریم، همه‌ی افراد جامعه رنج می‌برند و در نهایت کل جامعه‌ی بشری آسیب می‌بیند. ما خلق شده‌ایم تا در شبکه‌ای دقیق و حساس از ارتباطات متقابل زندگی کنیم. به‌عبارت دیگر، همه‌ی ما خواهر و برادر هستیم، چه این امر را بپسندیم، چه نپسندیم. اگر برخورد ما با افراد دیگر به گونه‌ای باشد که جایگاه انسانی آن‌ها را رعایت نکنیم و آن‌ها را کمتر از خواهر یا برادر خود بدانیم، این کار تخطی از انسانیت ما است

بخشش یعنی اینکه خودتان را از هرگونه آسیب و سختی‌ای که تجربه کرده‌اید، رها کنید و زندگی‌تان را به‌خاطر خودتان احیاء نمایید.

تحقیقات نشان داده‌اند عدم بخشش عامل خطرناکی برای بیماری‌های قلبی، فشار خون، و ریشه‌ی بسیاری از بیماری‌هایی است که ریشه در استرس مزمن دارند. تحقیقات پزشکی و روان‌شناختی نیز نشان داده‌اند کسی که خشم و رنجش‌خاطر را ادامه می‌دهد، در معرض افزایش خطر اضطراب، افسردگی و بی‌خوابی است و احتمال اینکه دچار فشار خون، سردرد، کمر درد، حمله قلبی و حتی سرطان شود در او زیاد است.

اگر ببخشیم، مهارِ سرنوشت و احساسات ما به‌دست خودمان بر می‌گردد و بدین ترتیب آزادکننده‌ی خود خواهیم شد. لذا ما نه برای کمک به دیگران کسی را می‌بخشیم و نه برای آنکه به آن‌ها لطفی کرده باشیم، بلکه ما برای خودمان می‌بخشیم. به‌عبارت دیگر بخشش کاملا به مصلحت و به نفع خود ما است.

وی گفت: «دوست دارم بدانم چه کسی پدرم را کشت. هم‌چنین برادرم را.» کلمات بعدی وی مرا تکان داد به‌طوری که نفس من بند آمده بود. وی در ادامه گفت: «ما می‌خواهیم آن‌ها را ببخشیم. ما می‌خواهیم ببخشیم، اما نمی‌دانیم چه کسی را ببخشیم.»

ما تصور می‌کنیم انتقام به ما آرامش می‌دهد، اما این‌طور نیست. اگر من در مقابل سیلی‌ای که شما به من می‌زنید، به شما سیلی بزنم، این کار نه دردی را که من در صورت خود احساس می‌کنم کم می‌کند، نه رنجی را که از ضربه‌ی شما در دل خود حس می‌کنم، از بین می‌برد. انتقام و مقابله به مثل، در بهترین شرایط، فقط به‌طور موقت درد ما را تسکین می‌دهد. تنها راه احساس آرامش و التیامِ این درد، بخشش است. تا زمانی که نبخشیده‌ایم، درد همراه ما خواهد بود و امکان احساس آرامش و آزادی وجود نخواهد داشت. اگر نبخشیم، اسیر کسی هستیم که موجب رنجش ما شده است و حلقه‌های زنجیرِ تلخی ما را به یکدیگر بسته است. تا کسی را که موجب ناراحتی و رنجش ما شده نبخشیده‌ایم، کلید سعادت و خوشبختی ما در دست اوست و او زندانبان ما است

ما بخشش را خارج کردن سمّ اهانت‌ها و تحقیرهای کوچک و روزمره‌ای می‌دانیم که ناخواسته بر یکدیگر وارد می‌کنیم. در ضمن برقراری آرامش و آشتی، بعد از اَعمال ظالمانه‌ای است که بدتر از آن قابل تصور نیست

خشم و تمایل مابرای انتقام، عامل نابودی ما خواهد بود. این نکته هم برای فرد فرد ما صادق است، هم برای همه‌ی ملت ما.

مایل هستم دو واقعیت ساده را با شما در میان بگذارم: هیچ‌چیزی وجود ندارد که نتوان آن را بخشید و هیچ کسی وجود ندارد که سزاوار بخشش نباشد.