بریده‌هایی از کتاب شناخت اختلالات شخصیتی قبل و بعد از ازدواج

اسکیزوئید از اینکه با دیگران رابطۀ نزدیکی ندارد افسرده نیست؛ او نه آرزوی داشتن آن را دارد و نه در پی بوجود آوردن چنین رابطه‌هایی است. اطرافیان او ممکن است از گوشه‌گیری و بی‌علاقگی او افسرده و غمگین شوند؛ این در حالی است که خود شخص معمولاً با عزلت‌نشینی و کناره‌گیری از اجتماع کاملاً احساس راحتی می‌کند.

این که افراد پارانوئیدی هم «خاص» بودند و هم مورد تمسخر دیگران قرار می‌گرفتند یک تناقض آشکار به نظر می‌رسید. برای کنار آمدن با این تضاد آنها با خود چنین فرض کردند که چون به مراتب بهتر از سایرین هستند پس در اجتماع بی‌وقفه مورد آزار قرار می‌گیرند. این اختلال بیشتر در مردان تشخیص داده شده است.

شخصیت پارانوئید بی‌غرض‌ترین و خوش نیت‌ترین شوخی‌ها و حتی صمیمانه‌ترین تعریف و ستایش شما را مبنی بر تحقیر و مورد حمله قرار گرفتن خود می‌داند. اگر کسی سعی کند با آنها آشنا شود بسیار سرد و بی‌احساس برخورد کرده و حالتی خشک و خشن به خود می‌گیرند. اظهاراتی که بی‌منظور و با نیتی پاک به آنها گفته می‌شود، پرخاشگری شدیدی را در آنها بر می‌انگیزد.

حرمت نفس پایین و وابسته بودن ارتباط تنگاتنگی با هم دارند. اگر در روابط خود با دیگران عزت نفس بسیار کمی داشته باشیم، احساس نیاز به جلب رضایت دیگران در ما به مراتب بیشتر خواهد شد. حتی اگر لازمۀ ماندن در این رابطه‌ها چشم‌پوشی از نیازها، آرزوها و حقوق خودمان باشد.

یکی از حقایق تلخ موجود در دنیای ارتباطات آدمی این است؛ حس ارزشمند بودن در برخی افراد آن قدر ضعیف است که حاضرند خود را گرفتار رابطه با کسی کنند که در نهایت غم و بدبختی را به زندگی آنها می‌آورد.

اگر چه کمی نامعقول به نظر می‌رسد، اما حقیقت دارد که ممکن است جذب همان رفتارهای اولیه‌ای شوید که در خانوادۀ خود تجربه کردید و این در نهایت نتیجه‌ای جز نابودی رابطه‌های شما در برندارد. بسیاری از ما این گفتۀ معروف را شنیده‌ایم؛ «رفتاری که در ابتدا عاشقش می‌شویم همان است که در آخر با نفرت از آن یاد می‌کنیم».

اگر خود را درگیر رابطه با فرد مبتلا به اختلالات شخصیتی کنید باید منتظر باشید تا افزون بر رفتارهای غیرطبیعی او، شماری از مشکلات گوناگون دیگر را در او نظاره‌گر باشید و نیر بوجود آوردن مشکلات بسیار زیاد برای شما توسط او اجتناب ناپذیر است!

شخص مبتلا به اسکیزوئید در کودکی مورد بی‌توجهی و غفلت والدینش قرار گرفته، دیگر جایی برای تعجب باقی نمی‌ماند. او در کودکی محیط پرتنشی را پشت سرگذاشته و آزردگی خیال آن دوران در او باقی مانده است و به همین دلیل آرامشی که در تنهایی و دوری گزیدن از دیگران به او دست می‌دهد به نظرش بهترین راه حل محسوب می‌شود.

فرد بالغی که به شکلی ناامن تبدیل به یک شخصیت وابسته شده است، واکنش‌هایی همراه با خشم و ترس از خود نشان داده و با دلخوری گوشه‌گیر می‌شود، چرا که مغز او به نشان دادن چنین پاسخ‌هایی عادت کرده است. برعکس، مغز کسی که نوعی وابستگی ایمن به روابط خود دارد بسته به شرایط و مناسب بودن موقعیت می‌تواند واکنش‌های بیشتری از خود نشان دهد و همچنین گذرگاه‌های عصبی بیشتری دارد که امکان آرام کردن خود و کنترل مؤثر احساسات را به او می‌دهد.

: در بوجود آمدن اختلال شخصیتی هرگز یک رابطۀ علت و معلولی ساده وجود ندارد بلکه در شکل‌گیری آن عوامل سبب‌ساز بی‌شماری اعم از ژنتیکی، زیست‌شناسی، روانشناسی و اجتماعی وجود دارد.

خیلی زود مشخص می‌شود ردپای اکثر مشکلات رابطۀ مشترک آنها را می‌توان در اختلال شخصیتی شدیدی پیدا کرد که یکی از زوجین به آن مبتلاست. شاید، مرد مبتلا به نوع حاد اختلال نارسیستیک می‌باشد که هیچ ظرفیتی برای همدردی یا حتی علاقه‌ای واقعی به نیازها یا تجربیات همسرش ندارد. یا ممکن است زن یک شخصیت هیستریانیک نوع حاد باشد که همزمان با چندین مرد رابطه داشته، به شدت عشوه‌گر است و به سختی می‌توان حالت‌های روحی او را پیش‌بینی کرد.

حقیقت همین است. آنچه که تا به امروز در او دیده‌اید به احتمال زیاد همان چیزی است که از اینجا به بعد نیز دریافت خواهید کرد.

همۀ ما برخی ویژگی یا عادتهای عجیب شخصیتی مختص به اختلالات شخصیتی عنوان شده در این کتاب را دارا می‌باشیم.

تغییر شخصیت امری بسیار دشوار است و حتی انسانهای سالم به ندرت در الگوی شخصیتی خود تغییراتی اساسی را نشان می‌دهند.

«میل به نجات دیگران» وقتی نقش یک والد یا سرپرست را بازی می‌کنید احساس آرامش بیشتری را تجربه کنید که این موضوع را می‌توان با نیاز ذاتی شما به مدیریت، هدایت و «درمان» شخص دیگر مرتبط دانست. البته تناقضی که در این نوع موازنۀ قدرت (آن هم در رابطه با شخصیت افسرده) وجود دارد این است که شما ناخودآگاه حس حرمت نفس پایین و تمایلی که او به بی‌کفایت خواندن خود دارد را افزایش داده و تقویت می‌کنید.

شاید این حقیقت که او زمانهای گزافی را به غصه‌خوردن، دلواپس شدن (برای هر مسئله‌ای) می‌گذراند، ناراحت کننده‌تر از مسائل دیگر باشد. او عادت دارد از کاه کوه بسازد (حتی کوچکترین مشاجره‌هایی که هر زن و شوهری ممکن است تجربه کنند برای او فاجعه بار است). احساس می‌کنید باید تا ابد با مشکلات رابطۀ مشترکتان که او آنها را بسیار بزرگ می‌بیند

قرار گرفتن در معرض انتقاد و پیش‌داوری او می‌تواند در طی مدت زمان زیاد تاثیر بد خود را در شما باقی بگذارد؛ او که به شدت و با تیزبینی فراوان از نقطه ضعف‌های خود آگاهی پیدا می‌کند نسبت به ضعف‌های همسر خود نیز به همین شدت هوشیار است.

قرار گرفتن در معرض انتقاد و پیش‌داوری او می‌تواند در طی مدت زمان زیاد تاثیر بد خود را در شما باقی بگذارد؛ او که به شدت و با تیزبینی فراوان از نقطه ضعف‌های خود آگاهی پیدا می‌کند نسبت به ضعف‌های همسر خود نیز به همین شدت هوشیار است.

شخصیت غمگین و افسرده زمان و انرژی روانی بسیار زیادی را صرف فکر کردن و به یادآوردن اتفاقاتی می‌کند که بهتر است فراموش شوند. همچنین نشخوار فکری و غم و غصه خوردن کار همیشگی اوست و اغلب این حالت‌ها بر اثر توجه بیش از حد به نکات منفی، شکست‌هایی که بزرگ جلوه می‌دهند، ضعف‌های ظاهری، اشتباهات و افسوس‌های بی‌دریغ بوجود می‌آیند. او نسبت به آینده ذاتاً بدبین است و همیشه در مورد عواقب کارها (چه جزئی و چه مهم) نگران است و بیش از حد به فکر فرو می‌رود. این نشخوار فکری در کنار غمزدگی حاکم بر روحیات او باعث می‌شود جو سنگین و تاثیرگذاری که مملو از ناامیدی و حزن و اندوه است را در فضای زندگی‌اش حاکم کند که البته این منفی‌نگری و ناامیدی عمیق باعث می‌شود دیگران را از خود براند و آنها را وادار کند برای بهره‌مندی از یک حال و هوای پرنشاط و روحیه‌ای تازه به جای دیگری بشتابند که او در آنجا حضور نداشته باشد. با طرد شدن توسط دیگران تصور بی‌ارزش بودن در او تقویت می‌شود که این در نهایت به یک الگوی رفتاری تبدیل شده و ادامه پیدا می‌کند.

شخصیت افسرده- حتی اگر نامحسوس باشد- باز هم آزاردهنده است. او اکثراً رک و بی‌پرده عیب‌جویی‌هایش را ابراز می‌کند. مردم‌داری و تدبیر برای شخصیت افسرده ویژگی مهم و قابل ملاحظه‌ای محسوب نمی‌شود. در حالیکه او به بهانۀ «واقع‌بین بودن» در مقام دفاع و توجیه رفتارهایش برمی‌آید اما در نظر دیگران این شیوۀ برخورد، منفی‌نگری، بی‌ملاحظه‌گی و بی‌تفاوتی او را نشان می‌دهد.