بریده‌هایی از کتاب رهنمای طریق

چه کنم که در مقابل این بی‌حجابی‌ها، زشتی‌ها، حرمت‌شکنی‌ها و گناهانی که در شهرم انجام می‌شود، مؤثّر باشم؟ قدم اوّل این است که خودتان باید خوب باشید. سحرها بیدار شوید. برای خودتان و گناهکاران به درگاه الهی استغفار، دعا و تضرّع کنید. در قدم دوم بکوشید اطرافیان خود مانند پدر، مادر، برادر، خواهر و دوستان نزدیکتان را یک‌قدم به دین و دستورات و تربیت دینی نزدیک نمایید. مثلاً بکوشید همه‌ی آن‌ها نماز اوّل‌وقت بخوانند. پس از موفّقیت در این دو مرحله سراغ مراحل بعدی بروید.

حدیث نفس عبارت است از: خیالاتی که آدمی دارد و در خیالش دوستی می‌کند، دشمنی می‌کند، برای خودش آینده می‌سازد و گاه خدایی ناکرده در خیال گناه غرق می‌شود که همه‌ی این‌ها بیهوده است و باید ترک شود. با ذکر لا إله إلّا الله می‌توانید با این افکار مبارزه نمایید.

برای بیدار شدن در سحر چه کنیم؟ بیداری سحر نیاز به عنایت و توفیق خاصّ الهی دارد؛ لذا اگر آدم در طول روز مراقب چشم، گوش، شکم و همه‌ی اعضا و جوارحش باشد، این امر ممکن می‌شود، امّا اگر گاه غفلت کند یا گناهی از او سربزند، به‌طور مستقیم در بیداری سحر اثر می‌گذارد

راستی اگر کسی مسؤولیت کاری را به‌عهده بگیرد، به‌ویژه اگر کار، کار فرهنگی باشد و پای فکر، عقیده و سرنوشت بچه‌های مردم در میان باشد، چگونه می‌تواند جواب‌گوی افت تحصیلی و یا بدتر از آن مشکلات اخلاقی آن‌ها باشد؟

امام‌زمان (ع) چگونه با مردم به‌خصوص محبّان مرتبط می‌شوند؟ محبّان آن حضرت به اندازه‌ی محبّتشان و به‌اندازه‌ی اطاعتشان مورد توجّه و عنایت آن حضرت هستند؛ آن حضرت نیز به همان اندازه در امور ایشان سرپرستی می‌کنند، البتّه ایشان نسبت به عموم بشریت هم عنایت عام دارند. امّا در مورد خصوص محبّان عنایت خاصّه خواهد بود. هرچه محبّت و ارادت بیشتر، عنایت بیشتر، تا آنجا که ممکن است در ذرّه‌ذرّه‌ی زندگی آن‌ها حضور عنایت قابل‌لمس باشد.

حضرت‌آیت‌الله‌بهجت (ره) است که فرمودند: «استاد شما، علم شماست. به آنچه که به آن یقین دارید عمل نمایید، خداوند متعال شما را در ادامه‌ی مسیر راهنمایی می‌فرماید.»

برای مشکل شغل نیز هر روز صبح دست را روی سینه بگذارید و هفتاد مرتبه با توجّه ذکر «یا فتّاح» را تکرار نمایید. بعد از نماز عصر هم هفتاد مرتبه ذکر استغفار را تکرار کنید. این استغفار مانند یک شاه‌کلید است که می‌توان در تمام مشکلات از آن استفاده کرد. هرچه با توجّه بیشتری بگویید نتیجه‌اش بهتر و زودتر خواهد بود؛ همچنین باید به نمازتان، صحیح بودن و اوّل‌وقت بودن آن اهمّیت بیشتری بدهید.

درس بخوانید و تلاش بیشتری کنید و به این زودی خسته و ناامید نباشید. برای یافتن شغل مناسب نیز بعد از هر نماز تسبیحات حضرت‌زهرا را بگویید و سپس «آیة‌الکرسی» را بخوانید و بعد هم سه مرتبه سوره‌ی توحید، سه مرتبه صلوات و سه مرتبه آیه‌ی (وَ مَن یتّق اللهَ یجْعَل لَهُ مَخْرَجًا وَ یرْزُقهُ مِنْ حَیثُ لایحْتسِبُ وَ مَن یتوَکلْ عَلی اللهِ فهُوَ حَسْبُهُ إنَّ اللهَ بالِغُ أمْرهِ قدْ جَعَلَ اللهُ لِکلِّ شَیءٍ قدْرًا) را بخوانید.

دلیل اینکه آدم در روز آخر به گناه گرفتار می‌شود، آن است که بعد از مدّتی موفّقیت، ترس و خوف خود را از دست می‌دهد و به‌جای خداوند متعال، به خودش تکیه می‌کند. لذا به زمین می‌خورد و مرتکب گناه می‌شود؛ وگرنه کسی که بترسد و دست به دامان خدا و امام ‌زمان (ع) باشد، نباید شکست بخورد و شکست نخواهد خورد.

اگر اهل عمل هستید و می‌خواهید برای خود کاری کنید، از گناهان و معاصی جدّاً پرهیز کنید و واجبات را نیز به‌طور جدّی عمل نمایید. اگر در این مسیر مستقر شدید، بکوشید که هرچه خرابی در گذشته داشته‌اید، جبران نمایید. این دو کار، پایه‌ی اصلی سلوکی است که باید در آن به اصلاح اخلاق و تهذیب نفس پرداخت.

شیطان می‌کوشد در مرحله‌ی اوّل انسان را از اصل عمل خیر باز دارد و در مرحله دوم می‌کوشد که عمل را با ریا آغشته کند و این‌گونه آن را خراب کند و در مرحله سوم سعی دارد عمل و اثر آن را با عُجب از بین ببرد؛ بنابراین عُجب، جنگی روحی است که شیطان علیه انسان به پا می‌کند.

آدم باید نگاهش، زبانش، شوخی‌هایش، فیلم دیدنش، عکس دیدنش و هرچیز دیگری که به حیا و عفّت مربوط است را کاملاً کنترل نماید که این کنترل، مرحله‌ی اوّل توبه هم هست.

جرأت بر معاصی کم‌کم انسان را بی عزم می‌کند و این جوهر شریف را از انسان می‌رباید. استاد معظّم ما دام‌ظلّه (مرحوم‌آیت‌الله‌شاه‌آبادی) می‌فرمودند: بیشتر از هرچه، گوش کردن بر تغنّیات، سلب اراده و عزم از انسان می‌کند.»

ما که معصوم نیستیم و ممکن است گناهی از انسان سر زده باشد. اگر این فرض درست باشد، نیاز به استغفار دارید. شما با توجّه و زیاد استغفار نمایید، خصوصاً هفتاد مرتبه در سحرها و هفتاد مرتبه پس از نماز عصر؛ ثالثاً، دعای «أللّهُمَّ أغْنِنی بِحَلالِکَ عَنْ حَرامِکَ و بِفَضْلِکَ عَمَّن سِواکَ» را در نماز و غیره با توجّه و بسیار بگویید؛ رابعاً، ممکن است این مشکلات، بلا و امتحان باشد که برای آدم خوب نیز امتحان وجود دارد؛ پس ناامید نباشید و با صدقه دادن فراوان، دوران بلا را کوتاه کنید؛ به تعداد زیاد، نه به مقدار زیاد. مثلاً روزی سه یا چهار بار یا بیشتر صدقه بدهید.

در کتاب‌های ادعیه، مانند بخش ملحقات کتاب مفاتیح‌الجنان دعاهایی وجود دارد که خواندن هرروز آن‌ها -البتّه با توجّه -مؤثّر و مفید خواهد بود و شرّ آن‌ها را از سر شما کم کرده و دلتان را نیز محکم می‌کند. مانند دعایی در اوایل کتاب مفاتیح‌الجنان در بخش تعقیبات نماز صبح است که با این الفاظ آغاز می‌شود: «بِسْمِ اللهِ وَ صَلَّی اللهُ عَلی مُحَمَّدٍ و آلِهِ وَ اُفَوِّضُ أمْرِی إلَی اللهِ...» و دوم دعایی است در بخش ملحقات کتاب مفاتیح‌الجنان به‌نام دعای مجرّب و امثال این ادعیه بسیار است. ضمناً زیاد صدقه بدهید که این دعاها و صدقه‌ها باعث می‌شود درد و رنج شما کمتر شده و یا حتّی از بین برود و هم از نتایج کارهای آن‌ها مصون بمانید و حتّی شاید شما را فراموش کنند. پناه به خدای متعال و دعا و توسّل به ائمّه‌ی‌اطهار (ع) راه نجات شماست.

زیاد قرآن بخوانید و آن را به محضر حضرت‌خاتم انبیا هدیه کنید؛ همچنین زیارت‌عاشورای کامل را با صد لعن و صد سلام بخوانید. اگر نتوانستید این کارها را انجام دهید در وقت سحر، مقیّد به خواندن نماز امام ‌زمان (ع) باشید.

راهکار شما جهت افزایش اراده چیست؟ انسان باید برای افزایش قدرت بازو، ورزش کند؛ همچنین او باید برای بهبود خط خود، تمرین خط کند؛ تقویت اراده نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ پس می‌بایست برای این منظور، روح خود را تمرین دهید و این کار را باید از نمونه‌های کوچک‌تر آغاز کنید. به‌عنوان نمونه با خود تعهّد کنید که همراه غذا، نوشابه نخورید. و رفته‌رفته این تمرین‌ها را سخت تر کنید و در نمونه‌های بزرگ‌تر انجام دهید. مثلاً با خود عهد کنید که بعد از همه‌ی نمازها تسبیحات حضرت‌زهرا را ترک نکنید یا مثلاً به پدر و مادر خود کاملاً احترام بگذارید. به مرور زمان، این تمرینات سبب تقویت اراده و روح شما می‌شود؛ البتّه باید به همین نیّت، هر روز صبح به امام ‌زمان (ع) توسّل نمایید که توسّل به ایشان حلّال مشکلات است و إن‌شاءالله شما را به نتیجه می‌رساند.

اوّلین عامل عدم حضور قلب، چشم ماست. کسی که چشمش هر زن و مرد، هرمنظره، هرعکس و فیلمی را مشاهده می‌کند، نمی‌تواند نماز خوبی بخواند. اگر بتوانید چشم خودتان را کنترل کنید، إن‌شاءالله حضور قلبتان در نماز بیشتر می‌شود.

اگر در خاطر کسی جز رضای خدای متعال بگذرد، دعای او از جانب خداوند شنیده نمی‌شود؛ چه برسد به استجابت.

اگر بتوانید چشم خودتان را کنترل کنید، إن‌شاءالله حضور قلبتان در نماز بیشتر می‌شود.