بریده‌هایی از کتاب اقیانوس مشرق

می‌گوید: «آن‌که تو می‌گویی، بسیار زیبا و پسندیده است؛ اما نامش مناجات است و دیگر نماز نیست. نماز از واجبات است و واجبات، قوانین الهی هستند و قوانین الهی، طبق قاعده و شکل و شمایل و برنامه و دستور خاصی باید اجرا شوند. مناجات با تمام ارزش و بهایی که دارد، در رتبه و منزلت نماز قرار نمی‌گیرد. نماز کلید مناجات است. بنده‌ای که گردن به دستور خدا ننهاده و واجب او را انجام نداده است، چگونه جسارت می‌کند مناجات کند؟ هرچند که خدا بخشنده و مهربان است و سمیع است؛ اما رسم ادب بندگی چه می‌شود؟ که خدایی که خدایی می‌کند، به مناجات ما گوش فرا دهد و به حوایج ما عنایت کند، ولی ما که بنده و مخلوق و آفریدۀ اوییم، از فرایضی که او بر ما تکلیف کرده است،

حدیث خراسان حدیث شهرهای دیگر نیست جوان! حدیث اقبال است. خانۀ علی‌بن‌موسی‌الرضا خانۀ خدا نیست؛ اما خانۀ کسی است که در دلش جز خدا نیست. خراسان بیشتر از آنکه حدیثِ مسافت و جاده و راه باشد، حدیثِ طلب است. باید امام بطلبد تا دل بخواهد و پا برود. اگر امام بخواهد، تمام راه‌ها به او ختم خواهد شد.

تو از کجا آمده‌ای که راز فاش‌ناشدۀ دل مرا می‌دانی؟

بنده‌ای که گردن به دستور خدا ننهاده و واجب او را انجام نداده است، چگونه جسارت می‌کند مناجات کند؟ هرچند که خدا بخشنده و مهربان است و سمیع است؛ اما رسم ادب بندگی چه می‌شود؟ که خدایی که خدایی می‌کند، به مناجات ما گوش فرا دهد و به حوایج ما عنایت کند، ولی ما که بنده و مخلوق و آفریدۀ اوییم، از فرایضی که او بر ما تکلیف کرده است، فرار کنیم؟! این رسم بندگی نیست.» «یا علی» می‌گوید و از جا برمی‌خیزد. عِمران در فکر فرورفته است.