بریده‌هایی از کتاب ارواح ملیت ندارند

در زبان مادری، واژه‌ها به آدم می‌چسبند، طوری که به‌ندرت می‌توان شور و شوق بازیگوشانه‌شان را درک کرد. در زبان مادری، افکار چنان به واژه‌ها متصل‌اند که نه فکر می‌تواند رها و آزاد پرواز کند و نه واژه. اما در زبان‌های خارجی، آدم چیزی شبیه منگنه‌کش در اختیار دارد: می‌تواند همهٔ چیزهایی را که به هم متصل‌اند و دودستی یکدیگر را چسبیده‌اند، از هم جدا کند.

تعداد زیادی گردشگر و کارگر هم از کشورهای دیگرند و با الفبای دیگری زندگی می‌کنند. تصویر شهر در چشم آن‌ها معماگونه و مبهم می‌نماید. وقتی به هامبورگ آمدم، تمام حروف الفبای آلمانی را بلد بودم اما پیش می‌آمد مدتی طولانی به هر حرف خیره شوم، بدون آن‌که معنای کلمه را درک کنم.

در توکیو مردم نه در خانه کتاب می‌خوانند و نه در کتابخانه، بلکه در قطار شهری مطالعه می‌کنند. آن‌جا آدم همیشه وقت دارد، چون کسی او را نمی‌شناسد. کتاب‌خوان‌های داخل قطار شهری عادت‌های عجیبی دارند. کتاب را خیلی نزدیک صورت‌شان می‌گیرند. آدم کم‌وبیش حس می‌کند هدف از وجود کتاب پنهان کردن چهرهٔ آن‌هاست. انگار کتاب‌ها نقاب‌هایی‌اند که نام و عنوانی دیگر به چهرهٔ خوانندگان‌شان می‌بخشند.

انتقاد هرگز برای من فرم خلاقانه‌ای برای اظهارنظر دربارهٔ خودم و چیزهای غریبه نبوده است. اما برای اروپا انتقاد نکردن از خود و دیگرانْ غیرمنصفانه، ریاکارانه و یا کم‌وبیش غیراخلاقی است. هرگز دربارهٔ شخص، رخداد و یا نهادی حرف نمی‌زند، مگر این‌که لابه‌لای حرف‌هایش از او انتقاد هم بکند.

خوش ندارم تمام افراد را به صورت دیداری درک کنم، چه برسد که بخواهم دربارهٔ هر بدنی عقیده‌ای داشته باشم، چون در این صورت فرایند معکوس هم رخ خواهد داد: بدن من چیزی می‌شود که باید مدام بر اساس نگاه دیگران از نو شکل بگیرد.

در توکیو اگر سی سال از ساخت خانه‌ای بگذرد به آن می‌گویند «قدیمی». بسیاری از خانه‌ها پیش از رسیدن به بیست‌سالگی تخریب می‌شوند. در ژاپن، معماری از ناپایدارترین فرم‌های هنری است. شاید به همین دلیل برایم این‌قدر دشوار بود که باور کنم آن خانه‌های نیمه‌چوبی قدیمی واقعاً هنوز وجود دارند.

من می‌خواهم اروپا را نه دیداری بلکه با زبانم در دهان درک کنم. وقتی زبانم طعم اروپا را بچشد و «سخن اروپا بگوید»، احتمالاً خواهم توانست از مرز میان مشاهده‌گر و ابژه عبور کنم

در شعری نوشتم اروپا وجود ندارد، به‌هیچ‌وجه منظورم این نبود که گم شده. بلکه می‌خواستم بگویم اروپا از آغاز در قالب شخصیتی مفقود ساخته شده.

اروپا استاد نقد است و این از خصیصه‌های اوست. اگر نقد نکند، ناپدید می‌شود. از هیچ‌چیز هم به اندازهٔ نبودن نمی‌ترسد.

این نیاز به دیده شدن بر ترسی مبتنی است؛ ترس این‌که چیزی که دیده نشود ممکن است هر لحظه ناپدید گردد.