بریده‌هایی از کتاب آموزش فن بیان

«افراد را از سؤال‌هایی که می‌پرسند بشناسید، نه از جواب‌هایشان» .

اینکه با هر کس چگونه و راجع به چه موضوعی صحبت کنیم، مانند این است که یک قطعه زمین زراعی داریم و می‌خواهیم تحقیق کنیم که با توجه به وضعیت اقلیمی و نوع خاک و دیگر عوامل مؤثر، چه بکاریم تا محصول خوبی برداشت نماییم.

دریابید که مخاطب خریدار چه حرف‌هایی است. در نهایت بهتر اینکه با زبانی ساده، متناسب با زمان و مکان و به‌منظور برآوردن نیازهای اولویت اول زندگی وی صحبت کنیم.

می‌توان مشکل‌ترین مباحث را با بیانی ساده و قابل هضم برای مستمعین مطرح کرد. چه زیبا گفته‌اند: «همانند یک فیلسوف فکر کن و مثل یک کودک بر زبان آور» .

آری سخن آیتی است از عالم غیب در شأن تو نازل و تو در شأن سخن

تو اول بگو با که همزیستی من آنگه بگویم تو خود کیستی

ز قدیم گفته‌اند: «حال متکلّم از کلامش پیداست.» یا «رنگ رخسار خبر می‌دهد از سرّ ضمیر» و از همه مهم‌تر اینکه: «صحبت اهل نظر، دل را مصفّا می‌کند»

اول درک کن، بعد درک شو.

تصوّر کنید اگر قرار بود هرکس به‌اندازه‌ی دانش خود حرف بزند، چه سکوت زیبایی بر دنیا حاکم می‌شد. اگر نادان سکوت کند مردم با یکدیگر اختلافی ندارند.

تا نگردی آشنا، زین پرده رمزی نشنوی گوش نامحرم نباشد جای پیغام سروش

همدلی از هم‌زبانی بهتر است

حکمت، درختی است که ریشه‌اش در قلب و میوه‌اش در زبان است.

ناطق باید مدام لحن و صدای خود را تغییر دهد.

راهی بزن که آهی بر ساز آن توان زد شعری بخوان که با او رطل گران توان زد (حافظ)

به فرموده حضرت علی (ع) : «نشانه‌ی عقل انسان، گفتار است.»

«اگر برای ارتکاب یک اشتباه، هزار دلیل بیاورید، مرتکب هزار و یک اشتباه شده‌اید» .

باید بدانیم که انتقاد صریح و شخصی، دست‌کمی از خرده‌گیری و عیب‌جویی نداشته و موجب تیرگی روابط می‌شود.

بین انتقاد و عیب‌جویی دیوار شکننده‌ای حائل است که اگر انتقاد باظرافت بیان نشود، نتیجه‌ی عکس دارد.

واقعیت این است که مقدار زیادی از انرژی خود را صرف شک کردن به توانایی‌هایمان می‌کنیم.

آنچه را که بد می‌فهمیم، نمی‌توانیم به‌خوبی بیان کنیم، لذا در مورد درک مطلب، باید خیلی دقت و تأمل نماییم، حتی اگر در مورد یکسری نکات تردید داریم، درصدد تحقیق و رفع ابهام برآییم