بریده‌هایی از کتاب ماری استوارت

اسکاتلند سرزمینی نفرین‌شده و مفلوک و به‌خاطر منافع گوناگون لردها از هم پاشیده است. وضع و حال این کشور کوچک، فقیر و جزیره‌مانند در منتهی‌الیه شمال اروپا بی‌شباهت به یک مرثیه‌ی غم‌انگیز و دلخراش نیست. زیرا جنگ‌های بی‌پایان و بی‌حاصل همه چیز را در این کشور نابود کرده است.

ولی میراثی که به او رسیده از دو جهت شوم و ناگوار است: اوّل این که او از خانواده‌ی استوارت است و دوّم این که پادشاه اسکاتلند است، زیرا هیچ استوارتی تاکنون لذّت خوشبختی را در تخت‌پادشاهی، چه کوتاه و چه درازمدّت، نچشیده است. دو نفر از پادشاهان این سلسله، جیمز اوّل و جیمز سوّم به قتل رسیدند، جیمز دوّم و جیمزچهارّم در میدان جنگ کشته شدند و تقدیر برای دو نفر از اعقاب آن‌ها، یعنی برای این کودک و نوه‌ی وی، کارل اوّل، سرنوشتی به مراتب وحشتناک‌تر یعنی اعدام با گیوتین را در آینده مقدّر کرد.

در زندگی هرزنی توهینی بالاتر از این وجود ندارد که وی همه چیز خود را تقدیم مردی کند که لیاقت عشق او را ندارد. در چنین صورتی یک زن واقعی هرگز خود و طرف دیگر را نخواهد بخشید.