بریده‌هایی از کتاب تفسیر نمونه (جلد دوم)

انفاق‌ها باید از هر گونه منت، آزار و کارهایی که حیثیت اشخاص مورد انفاق را مخدوش می‌کند، برکنار باشد به طوری که بتوان به عنوان «خَیرِ» مطلق از آن یاد کرد

به گواهی تاریخ، گاهواره تمدن بشری در این منطقه از جهان به حرکت در آمد و نخستین تمدن‌های بزرگ، از این منطقه برخاستند، و با توجه به رابطه مستحکم دین و تمدن، و نیاز مبرم جوامع متمدن به مذهب، برای پیشگیری از اختلافات و تضادهای مخرب، معلوم می‌شود باید مذاهب از اینجا برخیزند.

دین و جامعه بشری در حقیقت ناگسستنی هستند، هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند بدون مذهب، ایمان به خدا و رستاخیز زندگی صحیحی داشته باشد

خداوند با سرعت به حساب بندگان می‌رسد، و هم پاداش‌ها و کیفرهایی را که وعده داده، به زودی به آنها می‌دهد، همه اینها نقد است و سریع، نسیه و توأم با تأخیر نیست.

دعا کردن خود یکی از بهترین عبادات و اعمال است

در آیه دوم، اشاره زیبائی به هدف نهایی آمیزش جنسی کرده، می‌فرماید: «همسران شما محل بذرافشانی شما هستند» «نِساؤکمْ حَرْثٌ لَکمْ» . «بنابراین هر زمان بخواهید می‌توانید با آنها آمیزش نمائید» «فَأْتُوا حَرْثَکمْ أَنّی شِئْتُمْ» . در اینجا زنان تشبیه به مزرعه شده‌اند، این تشبیه، ممکن است برای بعضی سنگین آید که: چرا اسلام درباره نیمی از نوع بشر، چنین تعبیری کرده است در حالی که نکته باریکی در این تشبیه نهفته شده، در حقیقت قرآن می‌خواهد ضرورت وجود زن در اجتماع انسانی را نشان دهد که، زن وسیله اطفاء شهوت و هوسرانی مردان نیست، بلکه وسیله‌ای است برای حفظ حیات نوع بشر، این سخن در برابر آنها که نسبت به جنس زن، همچون یک بازیچه یا وسیله هوسبازی می‌نگرند، هشداری محسوب می‌شود.

«لَعَلَّکمْ تَتَفَکرُونَ فِی الدُّنْیا وَ الآخِرَةِ» درس مهمی به مسلمانان می‌آموزد که آنها هیچ کاری را چه در زندگی مادی و چه در زندگی معنوی، بدون فکر و اندیشه انجام ندهند، حتی تبیین آیات الهی برای بندگان نیز برای برانگیختن اندیشه‌ها و حرکت به سوی تفکر است، و چه بیچاره هستند مردمی که نه کارهای دینی‌شان روی فکر و اندیشه است، و نه کارهای دنیایشان.

در هر اجتماعی، رشوه نفوذ کند، شیرازه زندگی آنها از هم می‌پاشد و ظلم، فساد، بی‌عدالتی و تبعیض در همه سازمان‌های آنها نفوذ می‌کند و از قانون عدالت جز نامی باقی نخواهد ماند، لذا در اسلام مسأله رشوه‌خواری با شدت هر چه تمام‌تر، مورد تقبیح قرار گرفته، محکوم شده و یکی از گناهان کبیره محسوب می‌شود. ولی قابل توجه این است که: زشتی رشوه سبب می‌شود این هدف شوم در لابلای عبارات و عناوین فریبنده دیگر انجام گیرد و رشوه‌خوار و رشوه دهنده از نام‌هایی مانند: هدیه، تعارف، حق و حساب، حق الزحمه و انعام استفاده کنند، اما روشن است: این تغییر نام‌ها به هیچ وجه تغییری در ماهیت آن نمی‌دهد و در هر صورت، پولی که از این طریق گرفته می‌شود حرام و نامشروع است.

۱۸۸ وَ لا تَأْکلُوا أَمْوالَکمْ بَینَکمْ بِالْباطِلِ وَ تُدْلُوا بِها إِلَی الْحُکامِ لِتَأْکلُوا فَریقاً مِنْ أَمْوالِ النّاسِ بِالإِثْمِ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ ترجمه: ۱۸۸ ـ و اموال یکدیگر را به باطل (و ناحق) در میان خود نخورید! و برای خوردن بخشی از اموال مردم، به گناه، (قسمتی از) آن را (به عنوان رشوه) به قضات ندهید، در حالی که می‌دانید (گناه است) !

اسلام حتی برای این که قاضی گرفتار رشوه‌های مخفی و ناپیدا نشود، دستور می‌دهد: قاضی نباید شخصاً به بازار برود مبادا تخفیف قیمت‌ها به طور ناخودآگاه روی قاضی اثر بگذارد و در قضاوت، جانبداریِ تخفیف‌دهنده را بکند،